Alêchxan Đại đế (hay Alêchxanđrốt Makêđônia - Alexandros Makedonia) - vua của nước Makêđônia (336 - 323 TCN) một nhà quân sự nổi danh của thế giới cổ đại.
Alêchxan là con của vua Makêđônia Philip II và hoàng hậu Ôlimpiát. Alêchxan được hưởng thụ một nền giáo dục toàn diện, không chỉ giỏi về võ nghệ mà còn rất yêu thích văn học. Ông được nhà triết học nổi tiếng nhất thời cổ đại là Arixtốt bồi dưỡng cho những tinh hoa của nền văn hóa Hi Lạp cổ đại.
Năm 336 TCN, Philip II bị ám sát chết, Alêchxan lên kế nghiệp vua cha, năm 20 tuổi. Ông là một người chỉ huy quân sự tài giỏi, một nhà chính trị và tổ chức giàu năng lực. Sau khi đàn áp các cuộc khởi nghĩa của các thành bang Hi Lạp, ông đã đem quân đội liên minh Hi Lạp - Makêđônia chinh phục đế quốc Ba Tư. Quân đội của ông thực hiện chiến thuật "Phương trận" (Phalange) hay hình khối vuông. Bộ binh xếp thành từng khối dày đặc, hàng trước mang giáo ngắn, hàng sau giáo dài (có ngọn giáo dài tới 5 mét), tua tủa như những con nhím. Binh sĩ còn có mộc che bảo vệ. Kị binh tinh nhuệ được bố trí hai bên sườn của bộ binh. Khi tác chiến, bộ binh có nhiệm vụ công kích chính diện, còn kị binh nhanh nhẹn thì vòng sang hai bên đối thủ và bao vây đằng sau lưng nhằm tiêu diệt hoàn toàn quân địch. Nhờ có một đội quân tinh nhuệ và một chiến thuật tiên tiến nhất thời bấy giờ, trong vòng 4 năm (334 đến 331 TCN), ông đã tiêu diệt toàn bộ đế quốc Ba Tư, xâm chiếm một lãnh thổ rộng lớn từ Ai Cập đến Ba Tư. Ông còn kéo quân vào miền tây bắc ấn Độ, nhưng không giành được thắng lợi phải quay trở về, đóng kinh đô tại Babilon.
Alêchxan tích cực truyền bá nền văn hóa Hi Lạp cổ đại sang phương Đông và xây dựng nhiều thành thị kiểu Hi Lạp tại đây ( các thành thị này đều mang tên Alêchxanđria). Hai nền văn hóa Đông - Tây đã hòa hợp với nhau, tạo thành một nền văn hóa rực rỡ mới gọi là nền văn hóa Hi Lạp hóa.
Trong khu đang chuẩn bị cuộc viễn chinh mới, thì Alêchxan bị mắc bệnh sốt ác tính, và mất ở Babilon lúc mới 33 tuổi (323 TCN). Sau khi ông mất, không có con thừa kế, đế quốc đã bị các tướng tranh giành và cuối cùng chia xẻ thành ba vương quốc: Hi Lạp - Makêđônia, Ai Cập và Ba Tư.
Alexander the Great là vị hoàng đế đầu tiên viễn chinh các nước trên thế giới trước từ các nước Hy Lạp sang Ba Tư và Ấn Độ . Cuộc đời ông cầm ấn soái đều động binh lính từ lúc còn trẻ (hình như từ 16-18 tuổi). Ông cũng là thần tượng của Julius Caesar và Julius Caesar sau này cũng cố công chinh phục những vùng đất Alexander the Great đã chinh phục . Alexander the Great trong những năm cuối cùng của cuộc đời thì tính tình thay đổi và trở nên tàn bạo hơn . Nữ hoàng Cleopatra của Ai Cập cũng là con cháu của tướng của Alexander the Great và xét ra bà cũng là người Hy Lạp .
28-07-2004
Chế độ Linear
