Oái-oăm Từ-ngữ

[Lão Tiền Bối]

Nay cho ra tiêu-đề này để có nơi mà phê-phán các lối xài Việt-ngữ oái-oăm tự cổ chí kim, lấy kim làm gốc. Lại lấy tiếng sau để làm mở-đầu:

“TRUY CẬP” ???

Lão t. ta đây làm đã rất nhiều tra-cứu, song cho tới giờ vẫn KHÔNG hiểu nổi nó có gốc-gác từ đâu, tuân-thủ cú-pháp ngôn-ngữ nào, ngữ-nghĩa là gì, v.v... Phàm là tiếng thì nói ra nghe phải hay-ho mà dễ hiểu, tại sao có nhiều tiếng khác nói ra nghe thì hay-ho mà dễ hiểu hơn (tiếng này) rất là rất nhiều mà thiên-hạ, như sợ bị quở là “quê” chi chi đó, lại không dám dùng!

Lạ thay! Lạ thay!


©LTB-7.22.2007

[Lão Tiền Bối]

Xưa thấy có tiếng “trang nhà” dịch trắng từ tiếng “home page” (Anh-ngữ) xem thiên-hạ bây giờ như đà muốn sửa,
Nay thấy còn tiếng “phần mềm” dịch trắng từ tiếng “software” thiên-hạ bao giờ có định sửa thì chăng!

v.v. & v.v...


©LTB-7.22.2007

[Lão Tiền Bối]

Một người Mexico (*) tình-cờ bắt được một cổ máy thời-gian bèn thử quay về quá-khứ, năm 1907, thì gặp phải một kiều-dân người Việt, mới hỏi:

“Đây là đâu?”

“Mễ Tây Cơ.” Người kiều-dân trả-lời.

Cho là máy có chút hư-hỏng nên đến lầm nơi, người ấy đổi hướng máy mà xoay lại tương-lai, năm 2107, thì lại gặp phải một kiều-dân người Việt khác, mới lại hỏi:

“Đây là đâu?”

“Mê Hi Cô.” Người kiều-dân này lại trả-lời.

Đoan chắc cổ máy hư-hỏng đã quá nặng, về tới hiện-tại người ấy liền đập nát nó đi.

–––––––––––––
(*) – Đọc có phần tờ-tợ như me(h)-ic-gô.


©LTB-7.28.2007

[Sử Tiến]

Mễ Tây Cơ là âm từ tiếng Hoa 墨西哥. Dân Mễ chính gốc sống ở Mexico mới phát âm Mexico là Mehico. Cái đó gọi là dialect. Cũng giống như dân Spanish chính hiệu con nai vàng sống ở Madrid phát âm b thành v.

Còn vì sao dân Việt lại "nhập khẩu" Mê Hi Cô thì tại hạ không rõ.

PS. Software thì đã có chữ nhu liệu để thay thế một cách tương thích rồi.

[Lão Tiền Bối]

Mấy hôm trước NASA đưa người tới mời lão t. ta đến giúp-đỡ.

*

Nhân-viên NASA: Chào Lão Tiền Bối!

Lão Tiền Bối: Chào Nhân-viên NASA! Liệt vị trong NASA có sự chi lại phải thỉnh lão nữa đây?

N/N: Không dám giấu-giếm, một du-khách Việt-nam đang làm chúng tôi đau đầu: Va đòi xem cho được cái va ta gọi là “tàu con thoi”.

LTB: (nghĩ thầm, “Bọn NASA này ngu thiệt!”). Dẫn nó tới bãi đậu phi-thuyền khứ-hồi cho nó coi!

N/N: Đã. Va coi xong thì rằng, “Đó chỉ là máy bay,” rồi hò-hét om-sòm với bọn tiếp-đãi-viên đòi dẫn tới “tàu con thoi” cho được mới thôi.

LTB: Bảo bọn thông-dịch-viên giải-thích cho nó rõ!

N/N: Đã. Va nghe xong thì rằng, “ Máy bay mà nói ‘tàu con thoi’, bây tính gạt tao,” rồi hò-hét om-sòm với bọn tiếp-đãi-viên đòi dẫn tới “tàu con thoi” cho được mới thôi.

LTB: (suy-ngẫm, rồi nói). Ra sau nhà ta vác cái búa tạ!

N/N: (đi vác cái búa tạ)

LTB: Theo ta ra vườn sau chỗ để xe cũ!

N/N: (theo ra vườn sau)

LTB: Lựa một chiếc rồi lấy búa đi vòng-vòng vồ đều bốn góc!

N/N: (lựa một chiếc xe cũ, lấy búa đi vòng-vòng vồ đều bốn góc)

...

Chừng nửa giờ thì chiếc xe trở thành hình thoi, lão t. ta liền bảo người ấy mang nó về cho thằng “du-khách” nọ xem.

*

Mấy hôm sau NASA lại đưa người tới, cảm-ơn lão t. ta rối-rít.


©LTB-8.5.2007

[Cùng Nho]

Nguyên văn gởi bởi Lão Tiền Bối

Nay cho ra tiêu-đề này để có nơi mà phê-phán các lối xài Việt-ngữ oái-oăm tự cổ chí kim, lấy kim làm gốc. Lại lấy tiếng sau để làm mở-đầu:

“TRUY CẬP” ???

Lão t. ta đây làm đã rất nhiều tra-cứu, song cho tới giờ vẫn KHÔNG hiểu nổi nó có gốc-gác từ đâu, tuân-thủ cú-pháp ngôn-ngữ nào, ngữ-nghĩa là gì, v.v... Phàm là tiếng thì nói ra nghe phải hay-ho mà dễ hiểu, tại sao có nhiều tiếng khác nói ra nghe thì hay-ho mà dễ hiểu hơn (tiếng này) rất là rất nhiều mà thiên-hạ, như sợ bị quở là “quê” chi chi đó, lại không dám dùng!

Lạ thay! Lạ thay!


©LTB-7.22.2007

Đùa chút chơi:
Tại hạ không biết lão hữu ở đâu, làm gì, nhưng cũng góp vui chơi.
Từ TRUY CẬP không biết lão hữu đã nghiên cứu những đâu mà không ra, nhưng thông thường thì người ta hiểu là xuất phát từ TRUY TÌM và CẬP NHẬT. Cái cách nối từ và nói tắt. Cũng giống như câu Nước TINH khiết tiệt TRÙNG, người ta nói tắt ngắn gọn đi cho dễ hiểu....

[Lão Tiền Bối]

Ghi ra “Truy Cặp” thì thấy có đôi điều hợp-lý: “Cặp” trong “thuyền-bè cặp bến”, “Truy” trong “truy ra hung-thủ”, ghép với nhau mà lênh-đênh trên dòng w.w.w.(*) thì quả cũng lênh-đênh, lênh-đênh, ... song xưa-nay chưa thấy ai (ngoài lão t. ta) viết thành như vậy. Mặt khác, phép ghép Hán vào Nôm ít thấy được dùng để tạo một tiếng mới.

Bỏ đi được chữ “Truy” thì hay thay!

*

Hãy nghe thử:
– Cặp vô (vào) chỗ “luongsonbac đọt cồm”
– Cặp vô (vào) phòng “Ngôn Ngữ Học”
– v.v...
Xong tưởng-tượng mang chiếc laptop đến những miền Hoóc-bà-tó, Chắc-cà-đao, v.v... mà chỉ-trỏ rồi nói như trên, thì thử nghĩ có mấy ai mà không hiểu hay không!

–––––––––––––
(*) – Viết tắt của “World Wide Web”, vẫn là 3 chữ “w” nằm đầu địa-chỉ các trang web.


©LTB-8.9.2007

[Sử Tiến]

Chik chưa! Truy cập là tiếng Hán Việt mà. Lão thay cập bằng cặp khác nào trình diễn kiểu thời trang mới: mặc xường xám mang giày thể thao Adidas.

Nghĩa nôm na của truy cập là đuổi kịp, tùy theo văn cảnh có thể hiểu khác đi. Ví dụ như truy cập vấn đề tức theo dõi vấn đề, truy cập vào luongsonbac.com tức truy tìm đến trang web luongsonbac.com...

Mặc ý lão muốn dùng cặp riêng để phân biệt phong cách của lão cũng được, miễn đừng có ba rọi dùng truy cặp thì tại hạ dzô cùng cám ơn!

[TC NGUYỄN]

Từ-ngữ không có oái-oăm mà là con người oái-oăm đặt ra nó, tuy nhiên nó cũng có luật lệ của nó, chẳng hạn như chữ đôi thì Nho đi với Nho, Nôm đi với Nôm mới hợp cách như ST nêu ra.

Hai chữ truy cập thử phân tích nghĩa từng chữ rồi nhập lại sẽ tìm ra ý ngay.

-Truy: rượt theo, đuổi theo kịp, xét việc đã qua. Thí dụ: Nhất ngôn ký xuất tứ mã nan truy- Một lời nói ra khỏi cửa miệng là xe bốn ngựa đuổi theo cũng không kiệp- hay tứ bất cập thiệt nghĩa là ta phải thận trọng trong lời ăn tiếng nói (Đạo Đức Kinh)- Once a word is said, it is very difficult to retract it-->what is said cannot be unsaid.Trong hai câu chữ nho cùng nghĩa trên ta đã thấy có chữ truy và chữ cập..., suy ra chữ truy và chữ cập ghép vào nhau cũng không phải là gượng ép ?...

-Cập:đến, kịp, theo tới nơi. Thí dụ: Cập môn đệ tử- Học trò ở cửa- tức là học trò chính thức- Registered student và ta cũng có câu cập nhật hóa- to update,...

Như vậy chữ truy cập nghĩa nó rất rõ ràng không còn là oái-oăm nữa !