Đại thế thiên hạ

[giacat_tulong]

Khi đọc binh pháp tôn tử cũng như một số sách như Thủy hử, Tam quốc.... tại hạ nhận thấy rằng có 3 tính chất quan trọng của nhà binh là Thiên Thời- Địa Lợi- Nhân hòa. Vậy tại hạ mạn phép đc bàn luận xoay quanh 3 tính chất này của nhà binh bằng những kiến thức ít ỏi của mình
Xét thời Tam quốc như Gia Cát Lượng đã nói thiên hạ chia chân vạc là do 3 vấn đề này đc chia đều cho 3 nước Ngụy đạt đc thiên thời, Ngô có 3 sông là địa lợi còn Thục thì nhân hòa.
Trước tiên xin nói về cái nhân hòa của thục
Nhân hòa đc hiểu theo 2 nghĩa sau thứ nhất là thuận lòng người và thứ hai là nhiều người tài giúp sức. Thục đã có nhiều tường tài như ngũ hổ tướng anh dũng vô song lại thêm cả các quân sư như gia cát lượng, Bàng thống, Pháp chính,... và vị chủ tướng lưu bị "nhân nghĩa" đc mọi người kính phục (Xét thời hoàng kim của thục từ sau trận xích bích đến khi phá đc Hán trung.). Vậy mà chỉ sau cái chết của 3 anh em Lưu Quan Trương mà Thục đã bắt đầu suy thoái về lợi thế của mình. Đến lúc xuất kỳ sơn lần 2 thì những tướng theo lưu bị còn những ai? Chỉ còn có Lượng, Ngụy Diên và Mã Đại, còn hậu chúa thì khỏi phải bàn đó là 1 tên bất tài vô dụng. Vì là quân sư "đại tài", Gia Cát lượng đã hiểu rõ rằng Thục sẽ khó có thể lập lại nhà Hán nữa vì nhân hóa phần nào đã bị hao tổn. 6 lần xuất kỳ sơn và 9 lần đánh ngụy của khương duy chỉ là những lần "cố đấm ăn sôi" để cố đợi hồi phục nguyên khí của lượng và duy. Có người khuyên rằng lượng không nên đánh trung nguyên vì vuơng khí của tào còn đó. Sao mà lượng không nghe không phải vì không biết mà là do ông quá hiểu rằng không tranh thủ lúc ông còn khỏe đủ sức cầm quân mà cố gắng đồ trung nguyên thì đến khi ông mất đi thì coi như khí nhân của thục đã chẳng còn. Nhưng những lập luận trên của tại hạ lại nảy sinh ra vài vấn đề mà hiện vẫn chưa thể giải thích được
1. Lượng hiểu về nhân hòa thì sao không dùng kế của Diên để nhanh chóng đoạt trường an lấn áp 1 phần thiên thời của nhà ngụy?
2. Lượng quả rõ nhân tài mà sao lại dùng mã tốc để thất thủ nhai đình mà về nhà tay trắng trong khi đã có thể thu về phần phía tây trường an?
Nói kỹ về nhân hòa nó là yếu tố quan trọng nhất trong 3 yếu tố nhà binh. Nhiều lần nhờ nhân hòa mà nhiều vị tướng đã thắng trận. Xin tạm kết lại bằng bài lục bát trong Bằng Đằng Giang Phú của Trương Hán Siêu về nhân hòa để rồi mai tại hạ xin nói tiếp

" Anh minh hai vị thánh quân
Sông đây rửa sạch mấy lần giáp binh
Giặc tan muôn thủa thanh bình
Bởi đâu đất hiểm cốt mình đức cao"

Có điều gì không vừa ý xin các vị cứ cho ý kiến có thể giúp tại hạ phần nào hoàn thiện đc kiến thức của mình

[Lăng Độ Vũ]

Nguyên văn gởi bởi giacat_tulong

Khi đọc binh pháp tôn tử cũng như một số sách như Thủy hử, Tam quốc.... tại hạ nhận thấy rằng có 3 tính chất quan trọng của nhà binh là Thiên Thời- Địa Lợi- Nhân hòa. Vậy tại hạ mạn phép đc bàn luận xoay quanh 3 tính chất này của nhà binh bằng những kiến thức ít ỏi của mình
Xét thời Tam quốc như Gia Cát Lượng đã nói thiên hạ chia chân vạc là do 3 vấn đề này đc chia đều cho 3 nước Ngụy đạt đc thiên thời, Ngô có 3 sông là địa lợi còn Thục thì nhân hòa.
Trước tiên xin nói về cái nhân hòa của thục
Nhân hòa đc hiểu theo 2 nghĩa sau thứ nhất là thuận lòng người và thứ hai là nhiều người tài giúp sức. Thục đã có nhiều tường tài như ngũ hổ tướng anh dũng vô song lại thêm cả các quân sư như gia cát lượng, Bàng thống, Pháp chính,... và vị chủ tướng lưu bị "nhân nghĩa" đc mọi người kính phục (Xét thời hoàng kim của thục từ sau trận xích bích đến khi phá đc Hán trung.). Vậy mà chỉ sau cái chết của 3 anh em Lưu Quan Trương mà Thục đã bắt đầu suy thoái về lợi thế của mình. Đến lúc xuất kỳ sơn lần 2 thì những tướng theo lưu bị còn những ai? Chỉ còn có Lượng, Ngụy Diên và Mã Đại, còn hậu chúa thì khỏi phải bàn đó là 1 tên bất tài vô dụng. Vì là quân sư "đại tài", Gia Cát lượng đã hiểu rõ rằng Thục sẽ khó có thể lập lại nhà Hán nữa vì nhân hóa phần nào đã bị hao tổn. 6 lần xuất kỳ sơn và 9 lần đánh ngụy của khương duy chỉ là những lần "cố đấm ăn sôi" để cố đợi hồi phục nguyên khí của lượng và duy. Có người khuyên rằng lượng không nên đánh trung nguyên vì vuơng khí của tào còn đó. Sao mà lượng không nghe không phải vì không biết mà là do ông quá hiểu rằng không tranh thủ lúc ông còn khỏe đủ sức cầm quân mà cố gắng đồ trung nguyên thì đến khi ông mất đi thì coi như khí nhân của thục đã chẳng còn. Nhưng những lập luận trên của tại hạ lại nảy sinh ra vài vấn đề mà hiện vẫn chưa thể giải thích được
1. Lượng hiểu về nhân hòa thì sao không dùng kế của Diên để nhanh chóng đoạt trường an lấn áp 1 phần thiên thời của nhà ngụy?
2. Lượng quả rõ nhân tài mà sao lại dùng mã tốc để thất thủ nhai đình mà về nhà tay trắng trong khi đã có thể thu về phần phía tây trường an?
Nói kỹ về nhân hòa nó là yếu tố quan trọng nhất trong 3 yếu tố nhà binh. Nhiều lần nhờ nhân hòa mà nhiều vị tướng đã thắng trận. Xin tạm kết lại bằng bài lục bát trong Bằng Đằng Giang Phú của Trương Hán Siêu về nhân hòa để rồi mai tại hạ xin nói tiếp

" Anh minh hai vị thánh quân
Sông đây rửa sạch mấy lần giáp binh
Giặc tan muôn thủa thanh bình
Bởi đâu đất hiểm cốt mình đức cao"

Có điều gì không vừa ý xin các vị cứ cho ý kiến có thể giúp tại hạ phần nào hoàn thiện đc kiến thức của mình

Xin cho tại hạ góp vài lời thô thiển giải đáp 2 thắc mắc trên của huynh đệ.
1. Lượng không dùng kế của Ngụy Diên đi đường tắt đoạt Trường An là bởi Lượng vốn là người cẩn thận, làm việc gì cũng phải nắm chắc mười phần mới làm. Mà kế của Ngụy Diên quá nguy hiểm, là kế hiểm trung cầu thắng.

2. Lượng là người tài nhưng vẫn là người, mà là người thì không bao giờ tránh được sẽ làm việc sai lầm. Về việc cho Mã Tốc giữ Nhai Đình là một trong những sai lầm lớn nhất trong đời ông ta. Ở đây Lượng đã kém ở khả năng nhìn người, không biết Mã Tốc chỉ là kẻ chỉ biết ba hoa, là người chỉ biết bàn luận trong màn trướng mà không phải là người có tài cầm quân ra trận nên mới dẫn đến thất bại.

Huynh đệ này yêu thích Tam Quốc thì nên xem qua ba chủ đề này:
- Gia Cát Khổng Minh http://www.luongsonbac.com/forum/sho...hp?t=134257715
- Hãy bàn về Quan Vân Trường http://www.luongsonbac.com/forum/sho...4258622&page=3
- Tư Mã Ý, Khổng Minh http://www.luongsonbac.com/forum/sho...4270680&page=4

[giacat_tulong]

Nói về nhân hòa đâu chỉ có tam quốc mà qua lịch sử đã chứng minh rằng nhân hòa là yếu tố vô cùng quan trọng. Xét về tam quốc là xét về cái điển hình của 3 cái yếu tố đó thanh thế chân vạc thôi. Chính trong binh pháp tôn tử ngay trong thiên đấu kế thiên, mặc dù ông không nói là cái nào hơn nhưng việc viết ra ngũ sự thất huống đã chứng tỏ điều trên. Ngũ sự gồm Đạo Thiên Địa Tướng và Pháp thì đến 3 trong ngũ sự là nói về nhân hòa: Đạo là đạo trị nước giúp đc lòng dân, Tướng là tướng tài, Pháp là quân kỉ nghiêm minh. 7 tình huống mở rộng của ngũ sự gồm
1. Vua bên nào có nền chính trị được lòng dân hơn?
2. Tướng soái bên nào có tài năng hơn?
3. Thiên thời địa lợi bên nào tốt hơn?
4. Pháp lệnh bên nào được quán triệt hơn?
5. Thực lực quân đội bên nào mạnh hơn?
6. Binh sỹ bên nào được huấn luyện thành thục hơn?
7. Thưởng phạt bên nào nghiêm minh hơn?
Đa phần ngũ sự và thất kế đc lập ra nghiêng về chữ nhân hơn
Lại nói về xuân thu và chiến quốc xuân thu thì có ngũ bá nhưng cũg không đánh át nổi nhà chu và các chư hầu. Tại sao ư? Tại vì thời đó ngũ bá là nhưng chư hầu nổi tiếng hùng mạnh nhất và có nhg~ công thần phụng sự tài năng nhất. Nhưng nhân tài các nước đều có mặc dù không bằng nhưng cũng đủ tài giữ được quốc gia. Đến thời chiến quốc thì thế cuộc đã khác yếu tố nhân tài đã vô cùng chênh lệch bởi tứ đại công tử thời chiến quốc là Bình Nguyên quân của Triệu, Mạnh Thường Quân của Tề, Tín Lăng Quân của Ngụy và Xuân Thân Quân của Sở đã thu hút nhân tài về phục tùng dưới chướng của mình cũng như cho quốc gia mình. Vì vậy các nước kém cỏi như Hàn, Yên, Tống, Trịnh và nhà Chu lần lượt bị tiêu diệt. Cùng với 4 công tử Lã Bất Vi cũng tập hợp tân khách chiêu mộ nhân tài cho Tấn vốn đã mạnh. Sau cùng khi Thủy Hoàng xuất binh bình thiên hạ thì 4 công tử kia phần đã mất phần bị kế ly gián và gián điệp làm cho vua không tin dùng từ đó thiên hạ qui về Tấn.

[Lã tướng quân]

một tý về địa hình bên Thục

"Thục là quận, ở phía tây, xưa gọi là Ích Châu. Sông có Cẩm Giang là hiểm; núi có Kiếm Các là cao; chung quanh hai trăm tám thôi đường, ngang dọc hơn ba vạn dặm đất. Làng mạc liên tiếp với nhau, chợ búa không quãng nào vắng, ruộng nhiều đất tốt, không lo gì nước lụt nắng to, nước giàu dân no, tiếng đàn sáo rộn ràng, vui vẻ. Thổ sản sinh ra, chứa cao tày núi, quả thực thiên hạ không đâu bằng."

vi.wikisource.org/wiki/Tam_qu%E1%BB%91c_di%E1%BB%85n_ngh%C4%A9a/H%E1%BB%93i_60

[giacat_tulong]

Thời Hán, sau khi chiến thắng Hạng vũ, Cao tổ Lưu Bang đã hỏi quần thần rằng vì sao ta lấy được thiên hạ. Đa phần hôm đó là buổi tiệc không có nhiều đại thần nên quan lại trả lời là "chiến thắng hạng vũ là do bệ hạ là đấng thiên tử uy trấn 4 bể được thần linh giúp đỡ"... Nhưng sau đó Lưu Bang lại nói như sau:
"Phàm việc tính toán trong màn trướng mà quyết định được sự thắng ở ngoài ngàn dặm thì ta không bằng Tử Phòng (tức Trương lương); trị nước nhà, vỗ yên trăm họ, vận tải lương thực không bao giờ đứt thì ta không bằng Tiêu Hà; Nắm trong tay trăm vạn quân đã đánh là thắng, tiến công là nhất định lấy thì ta không bằng Hoài Âm Hầu (tức Hàn Tín). Ba người này đều là những kẻ hào kiệt, ta biết dùng họ cho nên lấy được thiên hạ. Hạng Vũ có một Phạm Tăng mà không biết dùng cho nên mới bị ta bắt."
Vậy lưu Bang đã hiểu mình chiến thắng Hạng vũ không phải do thiên thời, địa lợi mà phụ thuộc vào nhân hòa.
Đâu chỉ có người trung hoa biết được cái quan trọng của chữ nhân. Chính như trong lịch sử Việt Nam, các cuộc khởi binh đều đc nhân dân hưởng ửng mới dành thắng lợi. Tỉ dụ như Hồ Quí ly là 1 người có đầu óc chình trị đổi mới thoát ra khỏi cái gò bó của văn hóa phương đông (đạo khổng) để đưa ra những cải cách mà phải đến Tk 18 nhân dân phương đông mới có đc. Nhưng nhà Hồ lại nhanh chóng thất bại trong việc kháng chiến bảo vệ tổ quốc dưới sự xâm lăng của nhà Minh. Vì sao? Đâu phải vì Hồ Quí Ly kém cỏi mà không bảo vệ đc ngôi báu của mình cũng như độc lập dân tộc. Mà vì dân ngoài thì theo Hồ nhưng tâm thì vẫn hướng về Trần không có đc sự ủng hộ của nhân dân mà quân chủ yếu từ dân mà ra giữa tướng và quân lại không có sự nhất trí suy ra thất bại một cách chóng vánh.
Lê Thánh tông đã từng có câu:"Hiền tài là nguyên khí quốc gia, nguyên khí thịnh thì nước đi lên, nguyên khí suy thì nước đi xuống". Cái lẽ nhân hòa là vậy đó. Nhân có hòa thì nước mới mạnh. Những trận đánh mà quân ta có những chiến thắng oanh liệt như 3 lần thắng nguyên mông, Điện biên phủ, điện biên phủ trên không, kháng chiến chống pháp và mỹ đều nhờ sự ủng hộ của dân mà thắng.

[giacat_tulong]

Địa lợi là nhân tố quan trọng tiếp theo sau nhân hoà. 3 yếu tố này xoay vòng cho nhau tạo ra thế cuộc của thiên hạ.
Đầu tiên ta phải hiểu rõ địa lợi là j. Những j thuộc về đất mà có lợi cho mình thì là địa lợi. Trog tam quốc thì cả Ngô và thục đều có đc địa lợi. Ngô có 3 sông thục có núi non hiểm trở, đều rất thuận lợi cho việc phòng ngự và giữ nước. Phàn việc đành giặc đâu chỉ cần người mà còn cần đất nữa.
Đất để giúp dựng trại bày trận cho hợp lý. Trog tam quốc, Ngô đã biết tận dụng 3 sôg để là thế thủ của mình. Gia cát vũ hầu cũng rất giỏi bày trận và dùng quân mai phục. Hàng đầu là bát trận đồ của ôg. Dựa trên sự biến hóa của cả đất và trời. Bát trận đồ nhìn ngoài cũng chỉ là những khối đá tầm thường nhưng hoạt độg của nó thì vô cùng biến ảo. Dùng sức gió để làm sương mù mượn sức nước để tạo ra âm thanh khiến quân địch rối loạn. Còn mai phục là chiến thuật ngàn đời của nhân dân ta. Đánh du kích chủ yếu là dùng địa hình để ẩn nấp. Trận triệu việt vương, dựa vào đầm lầy để đánh quân tuỳ. Cuộc kháng chiến chống mỹ, quân mỹ đã từng thốt lên rằng "quân việt như ma như quỉ họ cứ đành rội lại biến mất vào đất như thể có phép vậy.". Những địa đạo, những đường hầm đã thành lợi thế để giúp ta thắng đc 2 siêu cường.
Có gì không đúng xin các huynh đệ chỉ giáo