Dịch Hán thi

[Anh Nguyên]

Thú cổ đoạn nhân hành,
Thu biên nhất nhạn thanh.
Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.
Hữu đệ giai phân tán,
Vô gia vấn tử sinh.
Ký thư trường bất đạt,
Huống nãi vị hưu binh.
~Đỗ-Phủ~

Dịch:

Đêm trăng nhớ em

Trống quân, chùng bước người đi,
Trời Thu biên giới, buồn gì nhạn kêu!
Đêm nay, sương trắng xuống nhiều,
Trăng vàng toả sáng, tiêu điều chốn quê.
Các em tản mát chưa về,
Không nhà, sống chết có hề biết đâu.
Gửi thư, không tới từ lâu,
Huống chi binh lửa vẫn hầu chưa yên...
~Anh-Nguyên~

[Anh Nguyên]

Hạ mã cổ chiến trường,
Tứ cố đãn mang niên.
Phong bi phù vân khứ,
Hoàng diệp truỵ ngã tiền.
Hủ cốt huyệt lâu nghỉ,
Hựu vi man thảo triền.
Cố lão hành thán tức,
Kim nhân thượng khai biên.
Hán lỗ hồ thắng phụ,
Phong cương bất thường toàn.
An đắc liêm pha tướng,
Tam quân đồng án miên.
~Đỗ-Phủ~

Dịch:

Gợi hứng

Buông cương, xuống ngựa chiến trường xưa,
Bát ngát mênh mang chỉ bãi thưa.
Mây nổi, gió buồn hiu hắt mãi,
Lá vàng tước mặt gió Thu đưa.
Xương khô, kiến đục toan làm tổ,
Cỏ mọc tràn lan bít lối xưa.
Cất bước, già này than thở mải,
Cõi bờ, mở rộng mấy cho vừa.
Xen nhau, Hán, giặc, thua và thắng,
Biên giới đổi hoài có biết chưa.
Nếu có Liêm-Pha làm Thống-lãnh,
Ba quân tối ngủ mới say sưa...
~Anh-Nguyên~

[Anh Nguyên]

Mạnh đông thập quận lương gia tử,
Huyết tác trần đào trạch trung thuỷ.
Dã khoáng thiên thanh vô chiến thanh,
Tứ vạn nghĩa quân đồng nhật tử.
Quần hồ quy lai huyết tẩy tiễn,
Nhưng xướng di ca ẩm đô thị.
Đô nhân hồi diện hướng bắc đề,
Nhật dạ cánh vọng quan quân chí.
~Đỗ-Phủ~

Dịch:

Thương trận Trần-Đào

Mười quận quân về lúc chớm đông,
Trần-Đào máu đổ, chảy thành sông.
Trời trong, đồng trống, im chinh chiến,
Bốn vạn nghĩa quân, xác rải đồng.
Trở lại, rợ Hồ tên rửa máu,
Hát hò, ăn uống chốn thành đông.
Hướng về phương bắc, người dân khóc,
Sáng, tối, "Quân về..." vẫn ngóng trông...
~Anh-Nguyên~

[Anh Nguyên]

Tranh vanh xích vân tây,
Nhật cước hạ bình địa.
Sài môn điểu tước táo,
Quy khách thiên lý chí.
Thê noa quái ngã tại,
Kinh định hoàn thức lệ.
Thế loạn tao phiêu đãng,
Sinh hoàn ngẫu nhiên tuỵ.
Lân nhân mãn tường đầu,
Cảm thán diệc dư ký.
Dạ lan cánh bỉnh đăng,
Tương đối như mộng mị.
~Đỗ-Phủ~

Dịch:

Làng Khương
(Bài một)

Mây màu đỏ dựa núi tây,
Mặt trời toả xuống tràn đầy đất đai.
Sẻ kêu xáo xác cửa ngoài,
Khách từ ngàn dặm về, ai có ngờ.
Ai còn tưởng sống đến giờ,
Hết cơn kinh sợ, mắt mờ lệ tuôn.
Loạn ly, trôi nổi luôn luôn,
Bỗng nhiên lại sống tìm đường về đây.
Ngoài tường lối xóm đứng đầy,
Cảm thương, cùng đến dãi bày, thở than.
Bên đèn, chẳng biết đêm tàn,
Nhìn nhau, cứ tưởng trăm ngàn giấc mơ...
~Anh-Nguyên~

[Anh Nguyên]

Quần kê chính loạn khiếu,
Khách chí kê đấu tranh.
Khu kê hướng thụ mộc,
Thuỷ văn khấu sài kinh.
Phụ lão tứ ngũ nhân,
Văn ngã cửu viễn hành.
Thủ trung các hữu huề,
Khuynh kháp trọc phục thanh.
Khổ từ tửu vị bạc,
Thử địa vô nhân canh.
Binh cách ký vị túc,
Nhi đồng tận đông chinh.
Thỉnh vị phụ lão ca,
Gian nan quý thâm tình.
Ca bãi ngưỡng thiên thán,
Tứ toạ lệ tung hoành.
~Đỗ-Phủ~

Dịch:

Làng Khương (Bài ba)

Bầy gà nháo nhác kêu inh,
Vừa khi khách đến, gà kình đá nhau.
Đuổi gà lên hết cây mau,
Mới nghe tiếng gõ nhưu đâu cửa rào.
Cụ già, năm, sáu, bước vào,
Hỏi ta xa vắng ra sao, lâu về?
Trong tay, mang rượu cập kè,
Hết nghiêng bầu đục lại kề bầu trong.
Rượu, than lạt chẳng vừa lòng,
Đồng không cầy cấy, sao mong rượu nồng.
Chiến tranh, việc vẫn chưa xong,
Các con đi đánh miền đông hết rồi.
Hát hầu các cụ nghe chơi,
Gian nan, hổ thẹn tình người vẫn sâu.
Nhìn trời than thở hồi lâu,
Chung quanh ai cũng lệ sầu chứa chan...
~Anh-Nguyên~

[Anh Nguyên]

Ức tích tị giặc sơ,
Bắc tẩu kinh hiểm gian.
Dạ thâm bành nha đạo,
Nguyệt chiếu bạch thuỷ san.
Tận thất cửu đồ bộ,
Phùng nhân đa hậu nhan.
Sâm si cốc điểu ngâm,
Bất kiến du tử hoàn.
Si nữ cơ giảo ngã,
Đề uý hổ lang văn.
Hoài trung yêm kỳ khẩu,
Phản trắc thanh dữ sân.
Tiểu nhi cưỡng giải sự,
Cố sách khổ lý san.
Nhất tuần bán lôi vũ,
Nê ninh tương khiên phan.
Ký vô ngự vũ bị,
Kính hoạt y hựu hoàn.
Hữu thì kinh khế khoát,
Cánh nhật sổ lý gian.
Dã quả sung hầu lương,
Ty chi thành ốc duyên.
Tảo hành thạch thượng thuỷ,

[Anh Nguyên]

Mộ túc thiên biên yên,
Thiểu lưu đồng gia oa.
Dục xuất lô tử quan,
Cố nhân hữu tôn tể,
Cao nghĩa bạc tằng vân.
Diên khách dĩ huân hắc,
Trương đăng khải trùng môn.
Noãn thang trạc ngã túc,
Tiễn chỉ chiêu ngã hồn.
Tòng thử xuất thê noa,
Tương thị thế lan can.
Chúng sồ lạn mạn thuỵ,
Hoán khởi triêm bàn xan.
Thệ tương dữ phu tử,
Vĩnh kết vi đệ côn.
Toại không sở toạ đường,
An cư phụng ngã hoan.
Thuỳ khẳng gian nan tế,
Khoát đạt lộ tâm can.
Biệt lai tuế nguyệt chu,
Hồ kiệt nhưng cấu hoạn.
Hà đương hữu xí linh,
Phi khứ truỵ nhĩ tiền.
~Đỗ-Phủ~

[Anh Nguyên]

Dịch:

Đường Bành-Nha

Nhớ xưa chạy giặc ra đi,
Chạy về phương bắc hiểm nguy vô cùng.
Bành-Nha, đường tối chập chùng,
Trăng soi Bạch-Thuỷ, đều cùng ra đi.
Gia đình gian khổ sợ chi,
Gặp người quen biết, mặt lì, biết sao.
Trong hang, chim hót ngọt ngào,
Trên đường vắng vẻ, về nào thấy ai.
Gái thơ đói, cắn ta hoài,
Khóc la, lại sợ bao loài cọp, lang.
Bịt mồm, ôm dỗ nhẹ nhàng,
Không nghe, tiếng khóc lại càng dữ hơn!
Bé trai hiểu biết, không hờn,
Đòi ăn mận đắng thay cơm đỡ lòng.
Một tuần mưa, sấm đùng đùng,
Bùn xình, dắt díu, vẫn cùng nhau đi.
Che mưa, chẳng có vật gì,
Đường trơn, áo lạnh, bụng thì đói ăn.
Trải bao vất vả nhọc nhằn,
Một ngày vài dặm, bước dần mà đi.
Lương khô, quả dại thiếu gì,
Bẻ cành tạm ở mỗi khi đêm về.
Lội trên suối, sớm lạnh ghê,

[Anh Nguyên]

Chân trời, tối ngủ, khói kề ngay bên.
Trũng Đồng-Gia, ghé, đi liền,
Muốn ra Lô-Tử ở miền phía tây.
Ông Tôn-Tể, gặp ở đây,
Con người nghĩa khí như mây giữa trời.
Khách, mời ở lại, tối rồi,
Treo đèn, mở cửa, quyết mời vào trong.
Nước đun rửa mặt, chân, xong.
Gọi hồn, cắt giấy, trong lòng mới yên.
Đưa con, vợ, ở chốn riêng,
Nhìn nhau, nước mắt xiên xiên muốn trào.
Bày con trẻ ngủ ngo sao!
Phải lay chúng dạy ngồi vào bữa cơm.
"Xin thảy vui vẻ ban ơn:
Kết làm huynh đệ, vui buồn có nhau".
Nói xong, vội bỏ ra mau,
Để gia đình được cùng nhau xum vầy.
Trong cơn lận đận, ai dây?
Mở toang gan dạ, phơi bầy lòng son.
Biệt nhau, năm tháng đã tròn,
Giặc Hồ như cũ, vẫn còn chưa yên.
Làm sao có cánh bay lên,
Bay đi, đáp xuống ngay liền trước ai...
~Anh-Nguyên~