Thiên đường mở cửa từ xuân ấy

[honglam]

THƠ ĐƯỜNG

Gương danh nhân:

Thà làm quỉ nước Nam còn hơn làm vương đất Bắc:

TRẦN BÌNH TRỌNG

Sử vàng rực rỡ bậc hùng anh...
BÌNH -TRỌNG ngàn xưa rạng tiếng vinh
Đà- Mạc chặn thù ngăn Thát Đát
Thiên -Trường chống cướp giúp Vua Trần
“Làm vương đất Bắc?”-ôm chân giặc ?...
“...Thà quỷ nước Nam “- giữ đại danh...
Chữi địch mắng thù vang dội tiếng
Sử vàng rực rỡ - bậc hùng anh...

voduonghonglam
----------------------------------
BÀI ĐỌC CHI TIẾT
Trần Bình Trọng

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Trần Bình Trọng (chữ Hán: 陳平仲, 1259[1] - 1285) là danh tướng thời Trần, có công lớn hộ giá bảo vệ cho hai vua Trần (Trần Thánh Tông và Trần Nhân Tông) trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên-Mông lần thứ hai. Ông hy sinh khi chặn quân Nguyên ở bãi Thiên Mạc[2][3], được truy phong làm Bảo Nghĩa Vương.

Xuất thân

Trần Bình Trọng thuộc dòng dõi Đại Hành Hoàng Đế Lê Hoàn quê gốc ở vùng nay là huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa[1], sinh ở xã Bảo Thái, nay thuộc huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam[cần dẫn nguồn]. Vợ Trần Bình Trọng là công chúa Thụy Bảo (Thụy Bảo đã có một đời chồng trước là Uy Văn Vương Toại). Sau này, con gái của Trần Bình Trọng, Chiêu Hiến Hoàng thái hậu, là mẹ của Trần Minh Tông, vua thứ năm triều Trần. Sử sách không ghi chép cha mẹ ông là ai. Tuy nhiên, có tài liệu nói phụ thân ông là danh tướng thời Trần Thái Tông là Lê Phụ Trần. Lê Phụ Trần lập công lớn trong cuộc kháng chiến chống Nguyên Mông lần thứ nhất, nên được vua gả công chúa Chiêu Thánh cho.

Trận đánh chiến lược

Tháng 1 năm 1285, 50 vạn quân Nguyên-Mông do Trấn Nam Vương Thoát Hoan, con trai của Hoàng đế nhà Nguyên Hốt Tất Liệt, cầm đầu chia quân làm hai cánh tấn công xâm lược Đại Việt. Quân Nguyên Mông là đạo quân cực kỳ thiện chiến, nhanh chóng chiếm ưu thế tuyệt đối trước quân Đại Việt, ít hơn và không quen chiến trận. Sau thất bại trong vài trận đánh mở màn, tổng tư lệnh quân Đại Việt, Quốc công tiết chế Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn quyết định lui quân về giữ Vạn Kiếp (nay thuộc vùng Vạn Yên, Chí Linh, Hải Dương). Sau đó, quân Đại Việt lui về Thăng Long, nhưng cũng không giữ được trước sức tấn công ồ ạt của quân Nguyên.
Hưng Đạo Vương quyết định rút khỏi Thăng Long, lui về Thiên Trường (nay là tỉnh Nam Định). Trần Bình Trọng được Hưng Đạo Vương và hai vua Trần giao cho một nhiệm vụ nặng nề: giữ vùng Đà Mạc - Thiên Mạc, ngăn chặn và cầm chân quân Nguyên, đảm bảo cho bộ chỉ huy quân kháng chiến rút lui an toàn và bí mật, không để lại dấu vết.
Tư lệnh quân Nguyên là Thoát Hoan đặc biệt ưu tiên cho cánh quân truy đuổi này với hai đạo cả thủy lẫn bộ đều do những tướng giỏi, hữu thừa Khoan Triệt và tả thừa Lý Hằng cùng Ô Mã Nhi, chỉ huy, đều dùng quân khinh kỵ và thuyền nhẹ để truy đuổi bằng được hai vua Trần.
Trần Bình Trọng đã tổ chức cuộc đánh chặn ngay tại bãi Thiên Mạc. Do sự chênh lệch quá lớn về quân số, Trần Bình Trọng bị bắt, nhưng trận đánh là một thắng lợi cực kỳ quan trọng về mặt chiến lược với cuộc kháng chiến khi kể từ đó, quân Nguyên hoàn toàn mất dấu bộ chỉ huy kháng chiến.
Anh dũng hy sinh
Sau khi bắt được Trần Bình Trọng, tướng Nguyên tìm mọi cách để khai thác thông tin, dọa nạt, dụ dỗ ông. Tuy nhiên, Trần Bình Trọng kiên quyết không khuất phục. Khi được hỏi có muốn làm vương đất bắc không, Trần Bình Trọng khẳng khái trả lời:
“
Ta thà làm quỷ nước Nam, chứ không thèm làm vương đất Bắc. Ta đã bị bắt thì có một chết mà thôi, can gì mà phải hỏi lôi thôi[5][6].
”
Đó là một trong những câu nói nổi tiếng nhất trong lịch sử chống ngoại xâm cũng như lịch sử Việt Nam nói chung, trở thành một trong những biểu tượng của tinh thần yêu nước chống ngoại xâm của dân tộc Việt. Không thể khuất phục được Trần Bình Trọng, quân Nguyên buộc phải giết ông vào ngày 21 tháng Giêng[7] năm Ất Dậu (26-2-1285)?[8][9], còn Đại Việt Sử ký Toàn thư (Bản kỷ quyển 5) và Khâm định Việt sử thông giám Cương mục (Chính biên quyển thứ 7) đều chép là tháng 2 (âm lịch) năm 1285. Năm đó, Trần Bình Trọng 26 tuổi.

Đánh giá

Trần Bình Trọng được các sử gia đời sau đánh giá rất cao vì lòng yêu nước và tinh thần chống ngoại xâm, trở thành một ví dụ điển hình cho các cuộc kháng chiến chống phương Bắc sau này.
Hiện nay ở hai thành phố lớn nhất Việt Nam là Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh đều có những con đường mang tên ông. Tên Trần Bình Trọng còn được lấy đặt cho nhiều địa danh khác trên khắp Việt Nam.
Trong các tác phẩm văn học
Có hai bài thơ nổi tiếng viết về Trần Bình Trọng của Trần Tuấn Khải và Phan Kế Bính.
Nội dung bài thơ của Phan Kế Bính như sau:

Giỏi thay Trần Bình Trọng!
Dòng dõi Lê Đại Hành.
Đánh giặc dư tài mạnh,
Thờ vua một tiết trung.
Bắc vương sống mà nhục,
Nam quỷ thác cũng vinh.
Cứng cỏi lòng trung nghĩa.
Ngàn thu tỏ đại danh.

Ngoài ra, còn có một tiểu thuyết, Bên bờ Thiên Mạc, của nhà văn Hà Ân viết về Trần Bình Trọng và trận đánh của ông.

[honglam]

TRANG THƠ ĐƯỜNG : GƯƠNG DANH NHÂN
Nhân ngày lễ 8-3 mời cùng đọc:Cuộc Khởi Nghĩa Của Bà Triệu Thị Trinh (248) [Bà Triệu Ẩu]

Tôi chỉ muốn cưỡi cơn gió mạnh, đạp luồng sóng dữ, chém cá kình ở biển Đông, đánh đuổi quân Ngô, giành lại giang sơn, cởi ách nô lệ, chứ không chịu khom lưng làm tì thiếp cho người ta"


BÀ TRIỆU ẨU : TRIỆU THỊ TRINH


Đạp cơn sóng dữ quậy ngông cuồng

Chém cá tràng kình dậy biển Đông

Giúp nuớc xây nhà xua giặc mạnh

Dương cờ khởi nghĩa dựng binh hùng

Bồ Điền[ 1] giữa trận so đao kiếm

Ngô Việt bên trời lập chiến công

Nữ tướng Nhụy Kiều danh nỗi tiếng [2]

Ngàn sau rạng rỡ giống Tiên Rồng ...

voduonghonglam

[1] Bồ-Điền :căn cứ địa xảy ra những trận chiến quyết liệt giữa quân Bà và quân Ngô...

[2] Nhụỵ Kiều : Vị tướng yêu kiều như nhuỵ hoa.

Cuộc Khởi Nghĩa Của Bà Triệu Thị Trinh (248)
(Bà Triệu Ẩu)

"Muốn coi lên núi mà coi
Có Bà Triệu tướng cưỡi voi đánh cồng"

Khi nói đến gương anh hùng liệt nữ, đến truyền thống đấu tranh xâm lược của ngoại bang, người Việt Nam qua nhiều thời đại thường không quên nhắc đến cái tên Bà Triệu bên cạnh các gương liệt nữ khác như Hai Bà Trưng...
Triệu thị Trinh sinh ngày 2 tháng 10 nǎm 226 (Bính Ngọ) tại huyện Nông Cống tỉnh Thanh Hoá trong một gia đình hào trưởng. Triệu thị Trinh là một phụ nữ có tướng mạo kỳ là, người cao lớn vú dài nǎm thước. Bà là người tính tình vui vẻ, khoẻ mạnh, nhanh nhẹn, trí lực hơn người. Truyền thuyết kể rằng, có lần xuất hiện một coi voi trắng một ngà phá phách ruộng nương, làng xóm, lầm chết người. Triệu Thị Trinh dũng cảm cầm búa nhảy lên đầu giáng xuống huyệt làm con voi lạ gục đầu xin qui thuận.
Khi nhà Ngô xâm lược đất nước gây nên cảnh đau thương cho dân chúng, khoảng 19 tuổi Triệu thị Trinh bỏ nhà vào núi xây dựng cǎn cứ, chiêu mộ nghĩa quân đánh giặc. Khi anh trai nhắn về nhà chồng, bà đã trả lời tỏ rõ khí phách của mình mà đến nay không mấy người Việt Nam là không biết: "Tôi muốn cưỡi cơn gió mạnh, đạp bằng sóng dữ, chém cá Kình ở biển Đông, đánh đuổi quân Ngô, giành lại giang sơn, cởi ách nô lệ, chứ tôi không chịu khom lưng là tì thiếp người ta". Truyền thuyết kể rằng, nǎm 248 khi Triệu Thị Trinh khởi nghĩa trời đã sai đá núi loan tin tập hợp binh sĩ trong vùng. Đêm khuya từ lòng núi đá phát ra rằng: "Có Bà nữ tướng. Vâng lệnh trời ra. Trị voi một ngà. Dựng cờ mở nước. Lệnh truyền sau trước. Theo gót Bà Vương". Theo đó dân chúng trong vùng hưởng ứng nhiệt liệt, có người mang theo cả bộ giáp vàng, khǎn vàng.... dâng cho bà. Anh trai bà là Triệu Quốc Đạt được tôn làm Chủ tướng. Bà Triệu là Nhuỵ Kiều tướng quân (Vị tướng yêu kiều như nhuỵ hoa). Khi ra trận Bà mặc áo giáp vàng, chít khǎn vàng, đi guốc ngà, cưỡi voi một ngà. Quân Bà đi đến đâu dân chúng hưởng ứng, quân thù khiếp sợ. Phụ nữ quanh vùng thúc giục chồng con ra quân theo Bà Vương đánh giặc. Cho đến nay nhân dân vùng Thanh Hoá và lân cận còn nhiều câu ca, lời ru con nói về sự kiện này.
Sau hàng chục trận giao tranh với giặc, trận thứ 39 anh trai bà là Triệu Quốc Đạt tử trận, Bà Triệu lên làm chủ tướng và lập nên một cõi giang sơn riêng vùng Bồ Điền khiến quân giặc khó lòng đánh chiếm. Biết bà có tính yêu sự trong sạch , ghét quân dơ bẩn, quân giặc bố trí một trận đánh từ tướng đến quân đều loã thể. Bà không chịu được chiến thuật đê hèn đó phải lui voi giao cho quân sĩ chiến đấu rồi rút về núi Tùng. Bà quì xuống vái trời đất: "Sinh vi tướng, tử vi thần" (Sống làm tướng, chết làm thần) rồi rút gươm tự vẫn.
Đến nay chuyện Bà Triệu từ thế kỷ thứ II vẫn còn hằn đậm trong tâm thức mỗi người Việt Nam với lòng ngưỡng mộ và tự hào. Lǎng và đền thờ Bà vẫn còn mãi với thời gian tại huyện Hậu Lộc tỉnh Thanh Hoá là di tích lịch sử quan trọng của quốc gia là bằng chứng về niềm tự hào một người phụ nữ liệt oanh của Dân tộc Việt Nam.
Nguồn: http://hanoi.vnn.vn/chuyen_de/9903/m.../ba_trieu.html

[honglam]

KINH KIM CANG

Như lai chẳng đến chẳng hề đi [1]
Phật tại từ Tâm- Tâm tự sinh
“...Lấy sắc cầu Ta – không mong gặp...
Dùng thanh kiến Phật - chẳng lai sinh”[2]
Tâm chơn vạn pháp tâm là một
Tâm vọng ngàn duyên sắc khởi sinh
Thế giới đó là không thế giới [3]
Nhân sinh chẳng phải ấy nhân sinh...

voduonghonglam

[1]Như lai là không từ đâu đến, cũng không từ đâu đi nên mới gọi là Như lai...[Như lai giả,vô sở tùng lai diệc vô sở khứ, cố danh Như lai...Phật thuyết,kinh Kim cang...]
[2]Nếu lấy sắc thấy ta,lấy âm thanh cầu ta,
Người ấy hành tà đạo,chẳng được thấy Như lai
[Nhược dĩ sắc kiến ngã,dĩ âm thanh cầu ngã.
Thị nhân hành tà đạo,bất năng kiến Như lai...Phật thuyết:Kinh Kim cang]
[3]Phật thuyết: Ngã kiến,nhân kiến,chúng sanh kiến,thọ giả kiến ; tức phi ngã kiến,nhân kiến,chúnh sinh kiến,thọ giả kiến...;thị danh ngã kiến,nhân kiến,chúnh sanh kiến,thọ giả kiến...Kinh Kim cang]

[honglam]

KINH HOA NGHIÊM [1]

Bao nhiêu thế giới cõi vi trần
Trong mỗi vi trần một cõi sinh
Phật hiện Bửu Quang vô lượng số
Như Lai tự tại cổ lai sinh
Tu di vô số vô lượng núi
So chỉ bằng sợi lông chúng sinh
Vạn hữu thế gian bằng hạt cải
Nhân sinh vạn pháp hoá duyên sinh
voduonghonglam

[1]Tư tưởng Hoa Nghiêm trình bày vạn pháp do tâm sanh. Tâm là thực thể của vạn pháp. Tâm vọng thì vạn pháp hoạt hiện sai biệt hình hình sắc sắc, trùng trùng duyên khởi, cái này có cái kia có và ngược lại, như lưới đế châu. Tâm chơn thì pháp giới tánh với Tâm là một, vạn pháp đồng nhất thể. Tâm thanh tịnh thì thấu đạt chơn lý Phật tánh, suốt thông pháp giới vô ngại, thể nhập bất tư nghì giải thoát hạnh môn. Kinh Hoa Nghiêm, đức Phật chỉ cho chúng-sanh thấu rõ cội nguồn của xum la vạn tượng do mê thức vọng tưởng nghiệp duyên hình thành, các pháp hiện hành trong vũ trụ là huyễn hóa, như hoa trong gương, như trăng trong nước. Tất cả vạn pháp trong pháp giới đều từ tâm sanh. Tâm trùm khắp cả pháp giới. Tất cả vạn hữu vũ trụ có thể nằm gọn trong hạt cải. Hạt cải có thể thâu nhiếp tất cả vũ trụ vạn pháp. Thể tánh của Tâm nhiếp thâu tất cả. Tất cả là một, một là tất cả. Ðó là bản tánh vô ngại của Tâm. Bản tánh chơn tâm suốt thâu vạn pháp hữu tình và vô tình...
Kinh Hoa Nghiêm đại biểu cho tư tưởng Phật Pháp đại-thừa về lý hữu hóa duyên sanh của vạn pháp.

[honglam]

ĐÀ NẴNG NĂM XƯA

Đà nẵng chiều nao gió thổi buồn,
Bên người em gái buổi hoàng hôn .
Trên triền Non Nước mây thờ thẩn,
Ngoài bãi Thanh Khê sóng dập dồn.
Nắng nhạt tơ chùng tình bãng lãng,
Đàn lơi phím lạc ý chon von .
Nhắn người em gái năm xưa ấy,
Đôi mắt xa xăm có mõi mòn…

voduonghonglam


ĐÀ NẴNG

Đà Nẵng mưa rơi thấm giọt buồn
Sơn Chà núi thẳm nhuộm hoàng hôn
Sông Hàn dòng đục trôi lờ lững
Non Nước chuông reo đổ dập dồn
Bến lỡ đò neo nằm lặng lẽ
Đèo cao dốc thẳm ngó chon von
Biết bao kỷ niệm vùi sương gió
Nhìn bóng quê xa nhớ mỏi mòn

Thanh Huy



PHỐ CỔ CHIỀU MƯA

Phố Cổ chiều mưa nắng lặng buồn
Xa người em nhỏ héo môi hôn
Chùa Cầu nước đọng xe qua chậm
Cửa Đại thuyền trôi sóng vỗ dồn
Sông biển sầu không du khách viếng
Đất trời lạnh thiếu tiếng chim von
Đi thương ở ghét xa không nỡ
Nhớ Hội An đây mắt dõi mòn

Thanh Huy



Trời Ca-li

Ca li sáng sớm đượm sương buồn
Nắng chiếu tơ mành gió nhẹ hôn
Tháng hạ đa tình ong bướm rượt
Ngày thu lãng mạn nắng mưa dồn
Chợ Tàu lắm tiệm hàng lòe loẹt
Phố Việt đông người nhạc véo von
Chào đón đồng hương chờ vận tốt
Vui xuân cổ tục vẫn khôn mòn

Vancali


HUẾ

Xa Huế mộng mơ dạ lắm buồn
Tóc thề áo trắng nhớ anh hôn
Sông Hương khách vắng thuyền neo đợi
Núi Ngự sương tan nắng đổ dồn
Lăng tẩm dựng xây kiên với cố
Chim rừng ca hát véo cùng von
Triều xưa tích cũ còn in dấu
Vang tiếng ngàn năm chẳng xoá mòn

Thanh Huy


Góp thêm với huynh một khúc Huế nữa nè

HUẾ THƠ

Hương giang lờ lững thoáng mây buồn
Thiên mụ dương tà tím nụ hôn
Vỹ dạ thuyền về trôi sóng lặng
Ngự bình chuông đổ vọng âm dồn
Hoà trong gió lạnh trăng bàng bạc
Xen lẫn hương nồng nhạc véo von
Xa Huế bao ngày rưng rức nhớ
Tình thơ thuở ấy sẽ không mòn

Liên Hương


QUÊ HƯƠNG

Ai bỏ quê đi chẳng thấy buồn
Nhớ cành lúa chín gió vờn hôn
Diều bay rạng rỡ trên trời lộng
Thuyền lướt gian nan giữa sóng dồn
Rừng biếc chim vui kêu ríu rít
Núi cao chùa đẹp đứng chon von
Cong cong chữ S hình non nước
Dạ tưởng lòng thương giữ khó mòn

Thanh Huy

[honglam]

MẸ TÔI

Thương mẹ tuổi xuân đã goá chồng
Một mình nuôi nấng cả đàn con
Hạ tàn quanh quẩn bên nương rẩy
Đông lạnh lui cui bếp lữa hồng


Trăng sáng nhà bên vang trẻ gọi
Chuông chiều xóm dưới vọng thu không.
Mẹ ngồi vá áo tay run rẩy
Che lạnh cho con được ấm lòng...


Ấm lòng con trẻ ngày thơ dại
Vui tuổi ngây ngô được bế bồng
Nắng nhạt thu tàn hoa lạc chợ
Mẹ gầy xuân sắc phải long đong


Bốn con bụng lép nằm bên vách
Một mái tranh xiêu vẹo giữa đồng
[Ai đỡ đần mẹ ngày mưa gió
Ai dìu thuyền mẹ lúc qua sông...]


Qua sông buổi ấy trời giông bão
Chinh chiến bao năm khói mịt mờ
Đất sõi đạn cày trơ gốc rạ
Quê nghèo bom xới nát trường xưa


Chim non lìa tổ bay tan tác
Bầy trẻ tha hương lạc bến bờ
Mẹ dắt con về qua xứ ngoại
Nương nhờ cậu mợ những ngày thơ... [con tiep]

voduonghonglam

[honglam]

Thơ ngây tuổi ấy lòng trong trắng
Dãi nắng dầm sương mẹ gánh gồng
Sáng chợ Hàm Rồng mưa hối hã
Chiều sông Đò Gặp lũ tràn tuông


Cũ khoai cũ sắn đời lam lũ
Bữa đói bữa no bụng thất thường
Con mẹ nhìn nhau bao trĩu mến
Cuộc đời như cổ tích ...thân thương...


Thương thân mẹ , cánh cò bay lã
Bắt ốc , mò cua, nấu bát canh
Con ốm mẹ lo từng chén thuốc
Mẹ gầy con chỉ biết loanh quanh...


Chớp nguồn mưa biển em thương chị
Nắng đục trời trong mẹ nhớ anh
[Rồi một ngày nào mưa gió tạnh
Sông hồ bãng lãng dáng mây xanh...]


Mây xanh ai kết bằng nhung gấm
Nắng trải ngàn hoa chị lấy chồng
Tôi cũng mừng vui thay áo mới
Nhìn thằng em nhỏ hát bên song.


Pháo reo ông chúc câu thơ đẹp
Nhạc trổi bà vui chén rượu nồng
Tay mẹ ôm chầm thương lấy chị
Mẹ cười mắt Mẹ quá mênh mông...

voduonghonglam

[honglam]

UỐNG CHÉN HOA XUÂN



Uống thử một lần ấm áp xuân

Nhìn hoa lặng lẽ biết nên dừng

Riêng dành thi vị đầy hương tỏa

Biệt giữ quỳnh tương nửa chén ngưng

Vời vợi hồn dâng phô ý sáng

Thâm trầm mật thấm nhắp bôi lưng

Tâm tư giấu kín miền cao ngất

Dẫu được đào tiên cũng có chừng.



Cao Linh Tử







Nguyệt Anh13:12 Ngày 30 tháng 5 năm 2013



Họa:



Thả hồn bay bổng giữa trời xuân
Ý muốn rong chơi phải gác dừng
Lữ khách lại gần cơn lốc cuốn
Chén quỳnh nhấp nửa giấc mơ ngưng
Rũ hoa cánh rụng hoa đương thắm
Bỏ mật ong bay mật chớm lưng
Ảo ảnh tâm hồn bao hối tiếc
Mộng mà như thật uổng vô chừng.



Nguyệt Anh13:12 Ngày 30 tháng 5 năm 2013




VUI XUÂN





Có trà có rượu cứ mừng xuân

Trời đất thênh thang dễ muốn dừng

Thế nước buông chèo nên gác mái

Vận trời kiếm lạc phải đành ngưng

Sông trăng sóng tỏa thơ muôn ý

Núi thẳm rừng im ngủ thẳng lưng

Trong mộng nghe tràn hương dược thảo

Hằng nga duyên gặp biết đâu chừng...





voduonghonglam

[honglam]

TỰ KỶ




Đã mấy năm qua hụt hẫng đời
Thăng bằng cố giữ, mạng rong chơi
Vần thơ tìm ý quên sầu ám
Câu chữ qua ngày đổi khổ vơi
Lạm tiếng thày trò mươi tử de
Giao tình thi hữu bốn phương trời
Thời gian thuốc đắng chờ quên lãng
Canh cánh vàng thu lá lại rơi.



Cao Linh Tử



GIỞN TUYẾT RƠI (họa)


Quẩy gánh thơ đi giữa chợ đời,

Lãng quên ngày tháng cứ rong chơi

Rựợu nồng một hủ ...thôi say khướt,

Thơ thẩn dăm vần ...há dễ vơi...'

Canh bạc trần ai - thương dậu đổ

Ván cờ nhân thế - giận mây trời

Đầu thu nhắp chén hoàng hoa tửu

Mà ngở mình say giởn tuyết rơi...

voduonghonglam