Học để làm gì ? Câu hỏi ấy nghe ra thật là tầm thường cũ rích, tưởng như không ai để ý đến; nhưng cứ như những câu trả lời của các nhà học giả xưa nay thì có một câu vắn tắt mà có thể bao quát được toàn thể và công dụng sự học là :
Học để làm người
Theo câu nói ấy, có kẻ lại cãi rằng: Vậy thì không học không làm người được sao ? Kìa như ông Hán Cao Tổ không học mà làm một ông vua anh hùng; ông Hoắc Quang không học mà làm được công nghiệp lớn. Bên Âu Tây, nhiều nhà đại chính trị đại sáng tạo, hoặc trọn đời ở trong các mỏ, các công xưởng mà làm được công việc to đó thì sao ? Còn ở trên đời biết bao nhiêu người vào trường nọ, đậu bằng kia, đào mãi trong năm ngàn bộ sách, miệng nói ra rành là chuyện văn hào đông tây, mà xét đến phẩm cách tính chất, có điều mất cả tư cách làm người nữa. Thế thì câu nói " học để làm người" không phải là không đúng sao ?
Phải, chỉ nói trống không là "học", thì có hơi không rõ ràng mà lẫn lộn như trên, nên trước phải hiểu cái " học làm người " này không phải như người mình thường gọi là " đi học ". Theo lối thông thường người mình thì có ôm sách tới trường, có thầy dạy, có thi có đỗ, mới gọi là học. Nhưng cái học làm người này thì khác hẳn thế. Sao vậy ? Cái học làm người này, nói về học khóa cần thiết thì người thông thường ai cũng có thể theo sức lực cùng bản năng của mình mà làm hết phận sự; mà nói đến chỗ cao diệu thì dầu thánh hiền hào kiệt cũng không ai dám tự phụ, rằng đã làm được hoàn toàn cực điểm. Bởi vì, đã là " người " thì ai cũng là người, mà nói đến sự làm người thì rất là mênh mông mà không có hạn lượng. Trăm năm ngắn ngủi, trẻ, lớn, già, chết không cái gì mới lạ. Song kẻ thì thánh hiền hào kiêt, kẻ thì ngu tiện dung phàm; người thì có công với nhân loại, muôn đời ai cũng hinh hương, người lại hại giống hại nòi, trăm miệng cũng đều thóa mạ. Không những thế mà thôi, làm một người về thời đại cổ, và làm một người ở thời đại nay khác nhau; làm người ở nước giàu mạnh với làm người ở nước hèn yếu khác nhau, suy ra đối với nước nhà mình và đối với thế giới nhân loại chung, nên làm người thế nào. Cảnh địa của người trăm chiều không đồng nhau thì cái cách làm người cho xứng đáng thích hợp cũng không phải cùng một cách. Những chuyện mấy bậc vĩ nhân đông tây xưa nay, biết bao nhiêu điều đủ làm gương cho người sau học theo mà người nào có chân tướng người nấy, mỗi người dạy cho người sau một việc; bắt chứoc được một việc thì dầu ai đọc thuộc trăm nghìn quyển sách cũng chẳng hơn chi.
Cái trường học để " làm người " đó tức là cái cõi đời ta ở vậy. Bao nhiêu sự khốn khó ở đời, bao nhiêu sự kinh nghiệm người trước để lại đều là những bài dạy cho ta. " Làm người " ở đời đã khó, như trên đã nói thì " học làm người " chắc không phải chuyện dễ.
Trong cái trường học mông mênh kia, trắng vàng chen lộn, sự lành sự ác, điều dở điều hay không thiếu thứ gì; nên ai đã đem thân tòng học ở cái trường ấy thì cần phải có cặp mắt biết quan sát và cái não biết phán đoán để lựa những chuyện đáng làm theo, cùng những chuyện đáng chữa cãi.
Cái mục đích chân chính của sự học là thế đó. Học như thế mới mong bổ ích cho đời, làm được một phần việc trong xã hội. Trái lại, nếu mới cặp sách đến trường mà trong não đã mơ tưởng đến chức kia hàm nọ, thấy người ta xuống ngựa lên xe, mà cũng ao ước cho được cửa cao nhà rộng, thì cái bả hư vinh, cái mồi phú quý ấy chắc không sao nhắc ta lên cái địa vị làm một người chân chính ở đời được. Vậy ai muốn khỏi cái tiếng hư sinh thì cần phải " học để làm người "; mà học để làm người không phải nhất định có cắp sách đến trường và thì đỗ bằng này bằng nọ, nhưng chính là noi gương kim cổ mà học theo, làm cho hết nghĩa vụ một người đối với nhân quần xã hội vậy
_________________________ hết _______________________
Có 2 thành viên đã gửi lời cám ơn đến Vi Giả Thiện vì bài viết hữu ích này:
Việc học là việc cả đời.
Việc học theo mình nghĩ thì đó là một việc mà tất cả mọi người chúng ta đều phải làm trong cuộc đời của mình.
Không phải tự nhiên mà Lê Nin nói: Học, học nữa, học mãi.
Việc học là việc cả đơì.
Một bà cụ 70 tuổi vẫn đi học đại học.
Một chàng trai sau 5 lần trượt đại học vẫn tiếp tục đi thi.
Việc học là việc đầu tiên cần làm.
Tiên học lễ - Hậu học văn.
Việc học đầu tiên là phải học lễ.
Lễ ở đây là gì: Lễ là lễ phép, lễ giáo.
Chúng ta phải học lễ phép hay nói cách khác là phải học làm người. Học làm người cho tốt rồi mới học đến trí thức. học đến những bài học được học trên trường.
Bạn có để ý không ? Hầu như ở trường tiểu học (cấp I) nào mình gặp cũng có khẩu hiệu này.
Như ngày xưa mạnh tử đã nói:
Nhân chi sơ - Tính bản ác.
Con người khi mới sinh ra đều có tính ác. Nhờ có giáo dục mà mới nên người tốt người xấu.
Việc học làm người không chỉ có ở những cấp thấp. hầu như việc học làm người đều được học song song với việc học văn hóa. Nếu mình nhớ không nhầm. vào thời mình đi học thì đến lớp 12 vẫn còn có môn giáo dục công dân (Sách cũ xD) Vậy bạn cũng có thể hiểu việc học làm người được xã hội quan tâm đến thế nào.
Có lẽ về chủ đề này mình nói hơi nhiều về việc học làm người thì phải nhỉ.
Đây chỉ là suy nghĩ của mình.
Có j` hok phải mong dc bỏ qua.
Mọi chi tiết về bải viết xin vui lòng liên hệ :SV_Nghèo
Thành viên sau đã gửi lời cám ơn đến SV_Nghèo vì bài viết hữu ích này:
hì ! đúng rùi ! việc học thì phải bàn hết về mọi phương diện chứ ! nhưng tại hạ thấy vị huynh đệ đây nói có một chỗ sai ! "Nhân chi sơ - Tính bản ác.
Con người khi mới sinh ra đều có tính ác. Nhờ có giáo dục mà mới nên người tốt người xấu " câu này theo tại hạ nghĩ không đúng rồi ! mà nó phải là Nhân chi sơ tính bản thiện ! tại sao có người ác có người thiện là tại vì xã hội đã dũa mài nên ! chư không phải họ đã vốn ác ! chính vì thế mà học gồm có nghĩa rất rộng ! nếu có ý thức thì trở thành người tốt ! còn không có thì có học mãi cũng chỉ dặm chân tại chỗ mà thôi !
Thành viên sau đã gửi lời cám ơn đến Vi Giả Thiện vì bài viết hữu ích này:
Nhân chi sơ tính bản thiện hay bản ác thì cái đó vẫn chưa thể nào mà biết được. Chúng ta có lẽ là ko nên bàn đến nó. Tại vì khi sinh ra con người chưa được dạy dỗ, uốn nắn, học làm người nên phần con trong chúng ta vẫn là rất lớn, chưa có phần người, khi đó ta chỉ sống theo bản năng thôi. Sau khi theo đòi học hỏi ở thầy cô, bạn bè, người thân chúng ta mới hình thành nên tư duy, đạo đức, lối sống, đạo lý làm người. Đến khi đó phần người mới kiểm soát được phần con trong chúng ta.Nhưng nếu nói là nhân chi sơ tính bản thiện thì theo 1 số khía cạnh cũng là đúng. Nhưng theo tại hạ câu này nếu muốn nói đúng nhất về bản chất của nó thì phải nói: Nhân chi sơ là sờ vú mẹ, Hì ai vừa mới sinh ra thì cũng đã theo bản năng mà tìm kiếm tới ngay bầu vú mẹ để kiếm tìm thức ăn rồi. Tại hạ xin có đôi lời vậy thôi.
Thành viên sau đã gửi lời cám ơn đến Trường Sơn Hp85 vì bài viết hữu ích này:
Học để làm gì ? Câu hỏi ấy nghe ra thật là tầm thường cũ rích, tưởng như không ai để ý đến; nhưng cứ như những câu trả lời của các nhà học giả xưa nay thì có một câu vắn tắt mà có thể bao quát được toàn thể và công dụng sự học là :
Học để làm người
Theo câu nói ấy, có kẻ lại cãi rằng: Vậy thì không học không làm người được sao ? Kìa như ông Hán Cao Tổ không học mà làm một ông vua anh hùng; ông Hoắc Quang không học mà làm được công nghiệp lớn. Bên Âu Tây, nhiều nhà đại chính trị đại sáng tạo, hoặc trọn đời ở trong các mỏ, các công xưởng mà làm được công việc to đó thì sao ?
Phải chăng Hán Cao Tổ là 1 ông vua k biết nói,viết...?
Phải chăng Hoắc Quang mới sinh ra đã biết về công nghiệp...?
Phải chăng tất cả trẻ em mới sinh ra đều biết bú mẹ...Sau đó tự biết ăn,biết nói...?
...Tất cả đều nhờ vào cái sự HỌC,vậy câu "Học để làm ng" có gì k đúng? Đến ngay cả việc đi VS cũng fải học chứ đừng nói bản năng tự biết nhé.
Nói đến việc học nên chăng bàn thêm về vấn đề DẠY nhỉ? Vì k có ng dạy thì kẻ học biết học ở đâu? Nói đến đây chả hóa việc Dạy còn quan trọng gơn việc Học sao?
Có 2 thành viên đã gửi lời cám ơn đến LSB-manuvotinh vì bài viết hữu ích này:
đúng việc dạy và việc học là đi đôi ! nhưng ở đây đang bàn về việc học là như thế nào ! ! chứ không có hơn thua về việc nào ra trước việc nào sau ! cảm ơn huynh đã góp nhưng huynh nên để ý kĩ đề bài của mỗi toppic ạ !
Thế chị hỏi chú 1 câu nhé,chú HỌC bằng cách nào nếu k có ng DẠY?
Trích dẫn:
Trong cái trường học mông mênh kia, trắng vàng chen lộn, sự lành sự ác, điều dở điều hay không thiếu thứ gì; nên ai đã đem thân tòng học ở cái trường ấy thì cần phải có cặp mắt biết quan sát và cái não biết phán đoán để lựa những chuyện đáng làm theo, cùng những chuyện đáng chữa cãi.
Rõ ràng là nên trọn lựa những bài học hữu ích cho bản thân,XH...để rèn luyện và như vậy thì fải tìm ng DẠY cho đúng,cho chuẩn.K ai tranh cãi với chú nhưng trc khi lên án ng khác cũng cần đọc,hiểu ý kiến của họ trc chú nhé.
Trích dẫn:
...Tất cả đều nhờ vào cái sự HỌC,vậy câu "Học để làm ng" có gì k đúng? Đến ngay cả việc đi VS cũng fải học chứ đừng nói bản năng tự biết nhé.
Câu này chả đúng ý với tiêu đề tồ bích chú lập đó sao?
vâng ! khâm phục chị rồi ! đồng ý là khi bàn luận thì nên có một chút gì đó rộng ra ! vâng! chị đã nắm bắt được chỗ sai của em ! em xin cảm ơn và đồng ý với ý kiến của chị ! một lần nữa xin lỗi chị ! nhưng tại sao chúng ta không góp ý kiến về việc học để cùng nhau học hỏi nhỉ !
13-05-2009
Suy nghĩ về việc học !
Chế độ Linear
