Tứ linh đao là bài đơn đao, được võ sư Kim Kê giới thiệu tại Hội nghị chuyên môn toàn quốc lần 1 do Liên đoàn Võ thuật Cổ truyền Việt Nam, tổ chức năm 1993 tại Thành phố Hồ Chí Minh, và đã được chọn là một trong những bài quốc võ nhằm đưa bài vào bảo tồn, phát huy và giới thiệu với bạn bè năm châu.
Lai lịch
Theo một số thông tin từ phía các nhà chuyên môn trong đó có cả ý kiến của võ sư sáng tạo bài, võ sư Hồ Tường, bài vẫn ít nhiều còn gây tranh cãi khi đưa vào giảng dạy như một trong những bài quốc võ. Bởi vì xuất xứ ban đầu của bài từ môn phái võ lâm Tân Khánh Bà Trà, do võ sư Hồ Tường sáng tạo trên cơ sở bài gươm Lý Thường tương truyền của võ tướng Lý Thường Kiệt và bài Tứ môn đao thuộc môn phái Thiếu Lâm Bạch Hạc, được võ sư Hồ Văn Lành (Từ Thiện) giới thiệu lần đầu tiên vào chương trình sơ cấp của lớp võ dân tộc huấn luyện tại Trung tâm Thể dục Thể thao Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh vào tháng 4 năm 1979. (Một mặt do quá thích thú và mặt khác muốn nắm vững bài Tứ Linh Đao, võ sư Kim Kê (trong ban huấn luyện lớp Võ Dân Tộc tại Trung Tâm Thể Dục Thể Thao quận 1) đã nhờ võ sư Hồ Tường đến một căn nhà ở đường Châu Văn Liêm (Quận 5, thành phố Hồ Chí Minh) để tận tay chỉ dạy cho võ sư Kim Kê cả tháng trời bài Tứ Linh Đao!) Niên hạn của bài còn quá mới, thêm vào đó, đồ hình chữ thập gợi đến quy phạm phổ biến của các bài võ Thiếu Lâm Nam phái của Trung Quốc, ít nhiều chưa thể tiêu biểu cho võ thuật dân tộc.
Lời thiệu
Lời thiệu của bài viết bằng thể thơ lục bát, bao gồm 18 câu:
Hướng Đông chấp thủ nghiêm chào
Chụm về tay phải cầm đao loan liền
Lui chân, tay kéo lên trên
Chém qua trái, phải, vớt liền một phen
Nghiêng về rùa núp lá sen
Chém ngang phát cỏ, bay lên Phượng Hoàng
Đỡ đâm hình dạng kỳ lân
Tréo chân chém dưới, bước lên chẻ đầu
Hướng tây nào khác gì đâu
Hướng Nam xoay vớt bay lên Phượng Hoàng
Đỡ trên chém dưới hai lần
Đao dâng ngang mặt tay sau nhảy chồm
Chém liền hai ngọn dưới trên
Hướng Bắc như thử xoay tròn tứ môn
Tung mình cá vượt vũ môn
Tọa địa hổ giáng phi long theo liềnT
rở về bái tổ tiếp liên
Chụm chân tại chỗ tứ linh hết bài.
Đặc điểm
Tên gọi Tứ Linh rất có thể nhằm chỉ 4 loài thú thiêng (Long Lân Quy Phượng) toát lộ cả hình và ý trong các chiêu thức của bài.
Bài sử dụng đơn đao đánh trên đồ hình hình chữ thập lặp lại tại các hướng. Các chiêu thức trong bài gồm trảm, phạt, khắc, đâm, chém, đỡ.
Chỉnh sửa lần cuối bởi LSB_Vô tình tiên tử: 01-05-2009 lúc 03:21.
Tứ Linh đao là bài qui định quốc gia năm 1993, của Liên đoàn Võ thuật Cổ truyến Việt Nam.
Ngày 14 tháng 11 âm lịch kỷ niệm 140 năm lễ giỗ Thiên hộ Võ Duy Dương và Đốc binh Nguyễn Tấn Kiều sẽ có biểu diễn bài nầy tại Gò Tháp, Tháp Mười, Đồng Tháp.
1.- Hướng đông chấp thủ nghiêm chào
- Tay trái cầm đao, cặp phía sau, sát người.
Đứng tại O, nhìn A, chân trái sang trái, lập tấn – nghỉ.
Chân trái sát chân phải – nghiêm.
Nghiêng mình về A 150 – chào.
- Chân trái lên A – xàtấn – tay phải từ vai trái gạt qua mặt về A.
Chân phải lên A – chảo mã – vòng 2 tay tròn về A.
- Chân phải bước tréo qua C – xàtấn.
Chân trái lên C – Chảo mã – vòng 2 tay tròn về C.
- Chân trái bước tréo qua D – xà tấn.
Chân phải lên D – Chảo mã – vòng 2 tay tròn về D.
- Chân phải rút sát chân trái, lui mạnh về B – Đinh tấn – mãnh công độc chưởng phải về A – ngoắc tay phải về hông, chân trái rút sát chân phải.
2.- Chụm về tay phải cầm đao loan liền
Đứng nghiêm, nhìn A, vòng 2 tay trước ngực, tay phải cầm đao từ tay trái, tay trái dựng chưởng che ngực, tay phải loan bổ 5 cái: trảm – phạt – trảm – phạt – trảm.
3.- Lui chân tay kéo lên trên
Chân phải lui, tay trái gạt thủ, đao kéo lên khỏi đầu, mũi hướng về A.
4.- Chém qua trái phải vớt liền một phen
- Chân trái lui sát chân phải, bước qua C – Đinh tấn – đao chém về C – nhìn C – tay trái chận đà đao.
- Sau quay – Đinh tấn – nhìn D – lia đao về D – tay trái chận đàđao.
- Chân trái lên sát chân phải, chân trái bước về A – Đinh tấn – nhìn A – đao vớt từ dưới lên A, tay trái chận đà đao.
5.- Nghiêng mình rùa núp lá sen
Chuyển đinh tấn nghịch, chân phải rùn, chân trái thẳng – nhìn A, đao kéo lên cao che đầu – chưởng trái che ngực, chỏ trái hướng về A – mũi đao hướng về A.
6.- Chém ngang phát cỏ bay lên Phượng Hoàng
- Chuyển đinh tấn, chân trái rùn, phải thẳng – nhìn A – chém về A, tay trái chận đà đao.
- Chân phải lên A – Hổ tấn – lia về A sát đất, tay trái thẳng hàng tay phải.
- Chân trái lên A – chảo mã – nhìn A, đao qua đầu lia về D, tay trái thẳng hàng tay phải.
7.- Đở đâm hình dạng kỳ lân
- Chân trái lên A – xà tấn – đao dựng đứng – nhìn A – khắc từ phảu sang trái, tay trái đệm trên sống đao.
- Chân phải lướt mạnh lên A – Đinh tấn – 2 tay cầm đao đâm về A.
8.- Tréo chân chém dưới bước lên chẻ đầu
- Chân phải bước tréo trước chân trái về B – xà tấn – nhìn A, tém, tay trái thẳng hàng tay phải.
- Chân phải bước mạnh lên A – Đinh tấn – Chặt thẳng về A bằng 2 tay.
9.- Hướng Tây nào khác gì đâu
- Sau quay, hướng B – Đinh tấn – chân trái rùn, phải thẳng – nhìn B – đao vớt từ dưới lên B, tay trái chận đà đao.
- Chân phải sau – nhìn B – lặp lại các động tác 3; 4; 5; 6; 7; 8 về hướng B.
10.- Hướng Nam xoay vớt bay lên Phượng Hoàng
- Sau quay – Đinh tấn – chân trái rùn, phải thẳng – nhìn A – đao vớt lên A, tay trái chận đà đao.
- Chân phải lên sát chân trái, sang D – chảo mã – nhìn D, đao bảo vệ lưng qua đầu lia về B, tay trái thẳng hàng tay phải.
11.- Đỡ trên chém dưới hai lần
- Chân phải sát chân trái, nghiêm, đao qua đầu trảm cùng lúc lên gối trái độc tiêu cước.
- Chân trái sát chân phải, nghiêm, đao qua đầu phạt cùng lúc lên gối phải độc tiêu cước.
12.- Đao dâng ngang mặt bay cao chém chồm
- Chân trái lên D – Đinh tấn – đao nằm ngang đỡ lên khỏi đầu hướng D – nhìn D – tay trái đệm dưới sống đao.
- Nhún cao, đổi chân, phải trước, trái sau – Trung bình tấn – chém về D, tay trái chận đà đao.
13.- Chém liền hai ngọn dưới trên
- Rút cao gối trái, cán đao ngang vai mũi đao chỉ xuống đất.
- Lui chân trái về C, ngồi – Hạ mã – gối phải sát đất, lia về D sát đất.
- Chân phải lên D – Trung bình tấn – chém về D ngang cổ, tay trái chận đà đao.
14.- Hướng Bắc như thử xoay tròn tứ môn
- Sau quay – Đinh tấn – chân trái rùn, phải thẳng – nhìn C – đao vớt lên C, tay trái chận đàđao, tiếp như hướng D đánh phần 10; 11; 12; 13 về hướng C.
- Sau quay – Đinh tấn – vớt đao lên D, tay trái chận đàđao.
- Chân phải lên sát chân trái, chân phải sang B – Trung bình tấn – nhìn B, đao bảo vệ lưng qua đầu lia về B, tay trái ngữa trước ngực.
- Sau quay – Đinh tấn – Đao vớt lên A, tay trái chận đà đao.
- Chân phải lên sát trái, chân phải sang D – Trung bình tấn – nhìn D, đao bảo vệ lưng qua đầu lia về D, tay trái ngữa trước ngực.
- Sau quay – Đinh tấn – Đao vớt lên C, tay trái chận đàđao.
- Chân phải lên sát trái, chân phải sang A – Trung bình tấn – nhìn A, đao bảo vệ lưng qua đầu lia về A, tay trái ngữa trước ngực.
15.- Tung mình cá vượt vũ môn
- Sau quay xoay người 360 độ, bay cao chân phải bước về B (xoay 180 độ) chân trái lui về B (xoay tiếp 180 độ) – đinh tấn – nhìn A, đao vớt bên phải từ dưới lên A.
16.- Tọa địa hổ giáng phi long theo liền
- Chân phải rút cao lui về B ngồi – tọa địa – đao thủ phía trên đầu – mũi đao hướng về A – nhìn A.
- Chân trái lên A – đinh tấn – tay trái đệm sống đao – đao nằm ngang, 2 tay nâng cao đỡ lên khỏi đầu.
- Đao từ tay phải trảm xuống ngoài chân trái cùng lúc chân phải thẳng gối đá long thăng cước lên A, chân phải để xuống sát chân trái, nghiêm.
17.- Trở về bái tổ tiếp liên
Đao loan vớt lên 4 cái bên trái – phải – trái – phải, chuyển đao qua tay trái.
- Chân trái lên A – xà tấn – tay phải từ vai trái gạt qua mặt về A.
Chân phải lên A – chảo mã – vòng 2 tay tròn về A.
- Chân phải bước tréo qua C – xà tấn.
Chân trái lên C – Chảo mã – vòng 2 tay tròn về C.
- Chân trái bước tréo qua D – xàtấn.
Chân phải lên D – Chảo mã – vòng 2 tay tròn về D.
18.- Chụm chân tại chỗ Tứ Linh hết bài
- Chân phải rút sát chân trái, lui mạnh về B – Đinh tấn – mãnh công độc chưởng phải về A – ngoai tay phải về hông, chân trái rút sát chân phải.
- Tay trái cầm đao, cặp phía sau, sát người.
Đứng tại O, nhìn A, chân trái sang trái, lập tấn – nghỉ.
Chân trái sát chân phải – nghiêm.
Nghiêng mình về A 150 – chào.
16-04-2009
Chế độ Linear
