Mạn đàm về chữ Tâm

[phienthuy79]

Trong triết học người ta chia hai loại thế giới quan: thế giới quan duy tâm và thế giới quan duy vật. Thế giới quan duy vật biện chứng là thế giới quan gắn liền với chủ nghĩa duy vật và khoa học nên thường là lực lượng cách mạng, tiên phong trong xã hội. Thế giới quan duy tâm là thế giới quan gắn liền với chủ nghĩa duy tâm trong triết học và tôn giáo nên nó thường mang tính bảo thủ và trì trệ. Nhưng ta không bàn đến triết học ở đây mà ta chỉ đề cập đến chữ tâm, đề cập về vai trò và ý nghĩa của nó trong cuộc sống con người mà thôi.
Tâm nguyên văn viết bằng Hán tự là: 心 có nghĩa là phần cơ quan nội tạng của con người nằm về bên trái trong lồng ngực. Người xưa quan niệm nó chi phối tư tưởng của con người nên Tâm chủ về tình cảm, tinh thần của con người. Theo y lý đông phương thì Tâm thuộc hành hỏa nên những tính cách nóng giận buồn vui dễ hại Tâm.

Phương đông xưa có nhiều quan niệm về tính cách của con người: Mạnh Tử quan niệm rằng" Nhân chi sơ tánh bản thiện" nghĩa là người mới sanh tánh vốn thiện hay theo cách nói Nam bộ " người mới sanh tánh thiện trời dành" Mạnh Tử đề cao chữ Tâm. Ngược lại Tuân Tử cho rằng " Con người tính vốn là ác" nên đặt ra luật và lệ để kiềm chế cái ác của con người.
Ở đây ta không bàn về chủ nghĩa duy tâm hay duy vật mà ta chỉ bàn vềchữ Tâm và vai trò của chữ Tâm thôi nhé!

[Tí Teo]

Thế cho Tí hỏi thật, quan điểm của bác về chữ Tâm là cái gì thế ? Đọc toàn bài chỉ thấy bác bôi bôi xóa xóa về mấy cái duy tâm, duy vật ; về Mạnh Tử hay ông Tuân Tử. Chưa thấy bác đi sâu vào nói về cái chữ Tâm như chủ đề đã nói. Mạnh Tử hay Tuân Tử cũng chỉ là rút từ những người đi trước và phát triển thêm, có chỗ chưa đúng hẳn nhưng vẫn được nâng cao thành một chân lý.

Tâm là tim, là hồn. Nếu nói về nghĩa đen, "tâm" là tim - nằm trong lồng ngực - thuộc cơ quan quan trọng nhất của cơ thể. Cũng vì thế người ta ví tim với những cái trừu tượng hơn : tâm linh, lương tâm, tâm hồn,... Những cái tốt đẹp, quan trọng đều có "tâm". Còn với nghĩa bóng, "tâm" là lòng tốt, là lương tâm mỗi con người. Sâu xa hơn, nói đến "tâm" là nói đến con người, tâm cũng chính là bản ngã, ý thức, suy nghĩ,... những cái tạo nên sự khác biệt của con người và những động vật khác.

[ChangBan]

Nếu muốn bàn về Tâm thì phải hiểu Tâm là gì cái đã. Nó có vai trò ra sao?...
Từ trước đến giờ, mọi hoạt động của ta đều do tâm diều khiểnmà ta không hề hay biết, ta đã bị Tâm làm chủ từ hồi nhỏ.Tất cả mọi điều ta làm thật sự là cái Tâm ta làm chứ ta không hề làm. Cái tâm đã điều khiển ta từ suy nghĩ cho đến việc làm,...Từ cái tốt đến cái xấu đều do Tâm cả
Để làm chủ từ cái tâm là một việc rất khó....trước tiên phải xem xét lại tấ cả mọi điều về bản thân. Xem xét tâm mình nghĩ gì. Rồi dần dần mà đứng thằng lên làm chủ của tâm.

[phienthuy79]

Thời Tùy-Đường Trung Quốc có một vị sư Pháp danh Huệ Năng đã phê phán quan niệm của Thần Tú như sau:
Thần Tú Viết( tạm dịch):

Thân là cội Bồ Đề
Tâm như đài gương sáng
Luôn luôn phải lau chùi
Chẳng để dính bụi bặm

Huệ Năng viết:

Bồ Đề vốn không cây
Tâm sáng chẳng gương đài
Xưa nay không một vật
Chổ nào dính bụi bặm

Như vậy Tâm của con người theo Lục Tổ Huệ Năng là tự nó trong sáng tức bản thể của nó là trong sáng.

Quan niệm của Tống Nho Vương Dương Minh như sau:
Vô thiện vô ác bản Tâm chi thể
Hữu thiện hữu ác thị Ý chi động
Tri thiện tri ác thị Lương Tri
Vi thiện khứ ác thị cách vật.

Nghĩa là( tạm dịch):
Không thiện không ác là bản thể của Tâm
Có thiện có ác là động của Ý
Biết thiện biết ác đó là Lương Tri
Làm thiện bỏ ác đó là Cách Vật

Quan niệm Tung Quốc thời trung cổ phần lớn cho rằng Tâm của con người là trong sáng chỉ khi con người tập nhiễm lợi danh ô trược thì vô minh che mờ tánh trong sáng đó.
Quan niệm này có giống với câu tục ngữ "ở bầu thì tròn ở ống thì dài" hay không xin mời các vị cho ý kiến!

[datanhan_07]

Nguyên văn gởi bởi phienthuy79

Trong triết học người ta chia hai loại thế giới quan: thế giới quan duy tâm và thế giới quan duy vật. Thế giới quan duy vật biện chứng là thế giới quan gắn liền với chủ nghĩa duy vật và khoa học nên thường là lực lượng cách mạng, tiên phong trong xã hội. Thế giới quan duy tâm là thế giới quan gắn liền với chủ nghĩa duy tâm trong triết học và tôn giáo nên nó thường mang tính bảo thủ và trì trệ. Nhưng ta không bàn đến triết học ở đây mà ta chỉ đề cập đến chữ tâm, đề cập về vai trò và ý nghĩa của nó trong cuộc sống con người mà thôi.
Tâm nguyên văn viết bằng Hán tự là: 心 có nghĩa là phần cơ quan nội tạng của con người nằm về bên trái trong lồng ngực. Người xưa quan niệm nó chi phối tư tưởng của con người nên Tâm chủ về tình cảm, tinh thần của con người. Theo y lý đông phương thì Tâm thuộc hành hỏa nên những tính cách nóng giận buồn vui dễ hại Tâm.

Phương đông xưa có nhiều quan niệm về tính cách của con người: Mạnh Tử quan niệm rằng" Nhân chi sơ tánh bản thiện" nghĩa là người mới sanh tánh vốn thiện hay theo cách nói Nam bộ " người mới sanh tánh thiện trời dành" Mạnh Tử đề cao chữ Tâm. Ngược lại Tuân Tử cho rằng " Con người tính vốn là ác" nên đặt ra luật và lệ để kiềm chế cái ác của con người.
Ở đây ta không bàn về chủ nghĩa duy tâm hay duy vật mà ta chỉ bàn vềchữ Tâm và vai trò của chữ Tâm thôi nhé!

títeo nói phải lắm thay
duy vật biện chứng chẳng liên quan gì.

Tâm đây không phải là tim
Chẳng gan phèo phổi chẳng ruột già ruột non .
Nội tạng cân lạng nhiêu gam
Đầy đủ lắm lắm đếm đong đàng hoàng.

Tâm đây là cái vô hình
Học sâu hiểu rộng mới nhìn được tâm.
Luận bàn về cái chữ tâm:
Tâm linh tâm thức tâm can
Tâm tình tâm tính tâm giao tâm hồn
Tâm trạng tâm lý tà tâm
Tâm ác tâm nghiệt tâm thư tâm thần
Tâm địa tâm trí tâm tư
Tâm huyết tâm nguyện tâm ơi là nhiều.
Hiểu sao đây cái chữ Tâm
Tâm là bản ngã ,lòng người mà thôi
Có người khẩu Phật tâm xà
Có người tâm tính chỉ hay bên ngoài
Lưu bình Dương lễ ngày xưa
Hỏi sao tâm huyết tâm giao mất rồi
Bởi nấc thang bậc ở đời
Lễ Bình cao thấp tâm tình đổi thay
Cô kia ở tỉnh mới về
Hương đồng gió nội bay đâu mất rồi
Bởi vì tâm tính tâm can
Hòa vào thị tứ chân tình còn đâu
Thế nên Phật pháp có câu
Tâm niệm tâm nguyện tu thân suốt đời
Tại hạ thổ lộ tâm can
Một vài hiểu biết chữ tâm là gì?
Nói ra chỉ sợ bì đì
Học lùn như thế đòi bàn chữ tâm
Có gì hảo hán võ lâm
Cùng bàn cùng luận chữ tâm thâm cùng.

[phienthuy79]

Trong xã hội Việt Nam ngày nay- thời kỳ Quá Độ lên CNXH- xã hội biến đổi hết sức nhanh chóng về kinh tế-xã hội về đạo đức và truyền thống. Mặc dầu được hô hào trong xã hội nhưng đạo đức xã hội vẫn chưa được xây dựng thành công, chuẩn mực đạo đức- Đạo đức Hồ Chí Minh vẫn chưa được học tập và làm theo nghiêm túc từ dưới lên trên( đến đâu không biết ). Ngó tới ngó lui thấy tệ nạn đầy dẫy. Chính quyền có quan tham, quan có năng lực ăn trên ngồi trước! làm phải có thủ tục đầu tiên. Tầng lớp bình dân, trung lưu cũng không có một chuẩn mực đạo đức con người mời - con người XHCN- để mọi người cùng thực hiện. Tận cùng của xã hội là thành phần "cái bang" cũng không có cả đạo đức của "cái bang" có thể nói như vậy là loạn về đạo đức, truyền thống bị bỏ quên!. Ngày nay xã hội đã phát triễn nhanh chóng, chênh lệch giàu nghèo ngày một phân hóa, con người có thể dùng cái vật chất đổi lấy cái phi vật chất, cái hữu hình đổi lấy cái vô hình, tiền bạc, quyền thế đổi lấy danh vọng và đạo đức, danh vọng và đạo đức lại củng cố địa vị và thu lại tiền bạc. Cái vòng xoáy này có thể ví nó là một cơn đại hồng thủy! nó nhấn chìm mọi người trên thế gian này, kể cả tôi và cả anh nữa đấy!

Trong cái vòng xoáy " vi Nhân bất Phú vi Phú bất Nhân" ( Xin lỗi các vị phú gia , chỉ là nói một vài cá nhân thôi! ) cái Tâm của con người ngày càng bị giam hãm và bị che khuất bởi Tham, Sân, Si, Hỹ, Nộ, Ái, Ố nên đã không điều khiển nổi bản thân mình. Không mấy ai có thể thương hết tất cả mọi người "bán vé số", "cái bang" trong khi túi mình có hạn không ai lại không đạp lên lưng người khác để leo lên nấc thang danh vọng. Không ai lại chịu thiệt về mình trong thương trường...

Thế mà, người ta hô hào "Học suốt đời! học theo đạo đức HCM" thật ra không thấy ai làm theo đạo đức HCM đúng nghĩa bao giờ! tôi đánh bóng đạo đức của mình bằng Quyền, Thế, Tiền, Của cho nên tôi chẳng biết cái Tâm của tôi tròn hay méo, đen hay trắng nữa! Do vậy mới xin các vị chỉ giáo xem Tâm là gì ?

[Quận Chúa Quỳnh Anh]

phienthuy79 Thế mà, người ta hô hào "Học suốt đời! học theo đạo đức HCM" thật ra không thấy ai làm theo đạo đức HCM đúng nghĩa bao giờ!

Đạo đức HCM đúng nghĩa là gì thế ạ? Có thể giải thích cho muội một "tí" không? Một "tí" thôi, vì muội được hiểu là HCM đã được xếp hạng trong hàng "Vĩ đại" rồi, mà vĩ đại quá thì muội hiểu không nổi đâu. Nên làm ơn cho muội biết một "tí" thôi ạ! Cảm ơn huynh trước nhe !

[phienthuy79]

HCM là một danh nhân văn hóa thế giới thì tôi không bàn ở đây Quận Chúa ạ. Tôi bàn ở đây là việc con người ngày nay học Đạo Đức HCM mà không làm theo tấm gương Đạo Đức HCM chỉ hô hào và đánh bóng cái danh cái vị mà thôi chứ chưa có hành, làm theo tấm gương đạo đức HCM đúng thực chất, đúng nghĩa.

[Ngốc]

"Nắm hạt bụi trong tay thật chặt
Giữ cho lòng trọn vẹn chữ tâm
Nhân kia một kiếp thăng trằm
Trăm năm cố vẽ vẫn cần chút duyên"

Trích klt