Tại kỳ thi học sinh giỏi các lớp không chuyên của Hà Nội, tổ chức giữa tháng 3, có một bài văn "lạ" của một học sinh lớp 11. Em đã thẳng thắn bày tỏ chính kiến rằng mình không thích tác phẩm đó. Đồng thời nêu lên nhiều nhận xét rất thẳng thắn về cách dạy và học văn trong nhà trường hiện nay.
"... Đề bài thi HS giỏi năm nay là giới thiệu vẻ đẹp của tác phẩm "Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc", nhưng thực sự em không hề thích tác phẩm này, như vậy em có thể viết hay được không? Em có thể chắc chắn rằng trong số 10 học sinh như em, có tới 9 người cũng không thích tác phẩm này. Đơn giản bởi vì bọn em không sống trong thời chiến tranh, bọn em không thể rung động trước một bài tế, khi mà thực sự là bọn em đang sống trong thời bình. Bọn em không quay lưng với lịch sử, nhưng có nhiều cách để bọn em hiểu về lịch sử dân tộc hơn là phải học những bài tế khô khan, khó hiểu như thế này...
Em không thích tác phẩm này vì nó quá cứng nhắc, khó hiểu. Em đọc xong mà không hề có một chút xúc động hay xót thương, như vậy là lỗi tại em hay tại nhà văn không truyền tải được đến người đọc?... Chúng em và các cô - tức là những người ra đề - là hai thế hệ rất khác nhau; các cô không hiểu chúng em thì trái lại, chúng em cũng không hiểu những tác phẩm viết về cái thời các cô cũng chỉ bé như bọn em bây giờ...
"Qua bài làm của học sinh, có thể nhận thấy tuy còn thiếu hụt khá nhiều về kiến thức cơ bản, tuy sự hiểu biết còn nhiều phiến diện, nhưng đây là một học sinh có chính kiến, đáng quý là đã dám thể hiện chính kiến của mình một cách chân thành, trung thực bằng một bài văn nghị luận, ít nhiều có lý lẽ với cách diễn đạt lưu loát, uyển chuyển. Theo tôi, ở một phương diện nào đó, các thày cô giáo nên trân trọng, khích lệ những học sinh này".
"Lời phê" của thày Hà Bình Trị - chuyên viên phụ trách môn văn, Vụ Giáo dục trung học - Bộ GD&ĐT.
Em nghĩ, đứng trước một tác phẩm văn học, bao giờ cũng có những ý kiến trái ngược khen - chê, hay - dở, nhưng dường như HS bọn em chỉ có quyền thích , chỉ có quyền khen hay, mà không có quyền nói lên chính kiến của mình, và việc phê bình văn học, hình như chỉ là việc của các nhà phê bình. Phải chăng vì tư tưởng bảo thủ này mà suốt 63 năm qua, văn thơ của chúng ta chưa được "mới"? Nhìn ra, chỉ ra cái hay của một tác phẩm văn học đã khó, nhưng chỉ ra cái hạn chế, thiếu sót của tác phẩm ấy còn khó hơn nữa, vậy mà chưa bao giờ bọn em được tỏ rõ chính kiến của mình trong một bài thi cả, tất cả chỉ vì áp lực điểm số.
Em biết bài viết này của em là hoàn toàn lạc đề, em không chỉ ra được cái đẹp, cái hay của tác phẩm bởi em không thấy nó hay, không thấy nó đẹp. Em cũng biết bài văn này cũng không được điểm nào, nhưng em chỉ muốn nêu lên chính kiến của mình trước tác phẩm, cũng như những bức xúc của một học sinh, khi phải học một chương trình không phù hợp. Em không muốn phải viết những lời khen sáo rỗng về một tác phẩm mình không thích. Và em hy vọng các thày cô sẽ linh hoạt hơn trong việc ra đề để bọn em tự do bày tỏ chính kiến, tự do yêu ghét một tác phẩm nào đó".
Bài văn đã được nhiều học sinh và thày cô giáo chuyền tay nhau đọc, bình luận. Rất nhiều học sinh tán đồng với ý kiến này. Còn các thày cô giáo thì dè dặt hơn. Có người bảo rằng phải cho 20 điểm mới xứng đáng, có người khẳng định bài văn chỉ đáng điểm 0. Còn thực tế, người chấm đã cho bài văn này 3/15 điểm với lý do: Viết lạc đề.
Một phụ huynh cho biết tuần trước, con trai ông - đang học lớp 5 tiểu học - có bài tập làm văn về nhà "Tả bà em". Cháu viết một bài dài hai trang giấy, nào là "bà em rất vui tính, rất khoẻ mạnh, rất yêu lao động... Người bà cao, dáng bà bước đi khoẻ mạnh, nước da bà hồng hào... ". Đọc bài văn, vị phụ huynh ngạc nhiên và bảo con: "Đúng là bà con ngày xưa khỏe mạnh, vui tính, hồng hào thật... Nhưng bây giờ đâu có như thế nữa. Bà bị ốm, nằm viện đã mấy tháng nay, người gầy lắm, chẳng làm việc gì được... Tuần nào con cũng vào thăm bà mấy lần, con thương bà, sao con không thử tả bà như hàng ngày con vẫn gặp. Bà đau như thế nào, bàn tay bà gầy ra sao...". Nhưng cháu trả lời không thể làm như thế được, vì đã có... mẫu rồi.
Rồi cháu giở cho xem quyển sách "Những bài văn mẫu", bài nào bài nấy giống hệt nhau, cứ tả người là phải tả từ xa tới gần, từ trên xuống dưới, rồi tính tình, công việc, cuối cùng là cảm nghĩ. Cháu bảo cả lớp ai cũng chép từ quyển sách này. Chỉ có chép thì mới được điểm cao. Vị phụ huynh thử cố thuyết phục cháu đừng làm vậy, nhưng cháu không dám nghe theo vì sợ bị điểm xấu...
Có câu chuyện về một đề văn tả "Ngôi trường của em". Học sinh nào cũng tả "trường em ngói đỏ, vôi hồng..." (mặc dù thời đó, đất nước ta có chiến tranh, còn nghèo, các ngôi trường đa số là nhà tranh, vách đất chứ không khang trang "ngói đỏ, vôi hồng..."). Và với lối tả đúng mẫu như vậy, học sinh đều nhận điểm 9, 10. Duy nhất có một học sinh "không biết sợ" lại tả đúng thực tế rằng "trường em rất nghèo, cửa kính vỡ hết, nhưng em vẫn rất yêu quý trường em...". Nhiều năm sau, khi gặp lại trò cũ, người thày năm xưa mới ngậm ngùi ân hận lẽ ra không nên cho em học trò đó điểm kém vì một bài văn đầy tình cảm chân thật xúc động.
bài văn của bạn gái đó đáng để chúng ta học tập ,khi mà việc học chỉ để học ,chúng ta vẫn chưa dám nêu lên chính kiến của mình.Đúng là một cô bé có cá tính và cả dũng cảm nữa, dám nói lên suy nghĩ của bao thế hệ học sinh. Tui khâm phục ,vì tui đã từng không dám làm như vậy !
Cái bài văn này báo chí và dư luận đã bàn luận khá nhiều rồi.
Nói chung dư luận chia làm hai phe.
Một phe tán đồng với bài văn và dựa vào đó đòi thay đổi hẳn nền giáo dục hiện nay.
Một phe nghiêng về quan điểm cho rằng Nguyễn Phi Khanh tác giả của bài văn này học lệch tủ nên viết thế để tự bào chữa cho mình.
Dù dư luận nói thế nào đi nữa thì mình vẫn đứng về phía mấy bạn học sinh đó. Chúng ta ko thể làm điều mình ko thích , ko thể nói điều hoa mĩ ko đúng hiện thực đc. Bài của Đệ_võ học hay lắm. Cảm ơn bạn nhé
Dù dư luận nói thế nào đi nữa thì mình vẫn đứng về phía mấy bạn học sinh đó. Chúng ta ko thể làm điều mình ko thích , ko thể nói điều hoa mĩ ko đúng hiện thực đc. Bài của Đệ_võ học hay lắm. Cảm ơn bạn nhé
Sao không được, tui thấy đúng quá ấy chứ, bạn thử ghé qua các lò luyện văn mà xem, chỉ thấy chép và chép,bài văn này lên sếp vào những bài văn bất hủ của lứa tuổi học sinh bi giời vì hiếm có ai dũng cảm vậy ? nếu cho chúng ta vào địa vị như vậy liệu chúng ta có dám làm như thế ko? Đảm bảo là ko ? . Ko biết bao giờ nước ta mới hết cái cảnh học kiểu này ?
Có thể nói là chưa ai có bản lĩnh như thế, cũng có người dám nghĩ thế nhưng chưa dám làm theo.
Nếu có cô bé ấy làm đầu tàu gương mẫu thì có thể sau này lớp trẻ đi học và mọi người trong nghành giáo dục sẽ có những suy nghĩ tiến bộ hơn.
nói chung là vì thi học sinh giỏi điểm số ko ảnh hưởng nên cô bạn kia mới dám viết vậy thôi còn thử là bài trên lớp lấy điểm xem đảm bảo sẽ viết hay như đúng rồi luôn tôi cũng từng ngồi trong phòng thi học sinh giỏi văn rùi mọi người làm bài đối phó lắm thậm chí còn quay cóp nữa cơ thật chẳng hiểu ko thích ko học thì để giấy trắng quay làm gì chứ nhỉ đâu cần thiết
quay lại vấn đề bài văn nhé tôi thấy bạn học sinh đó đúng và những thầy cô phê bình cách nghĩ của bạn cũng đúng bởi những tác phẩm văn học như vậy chúng ta nên học để qua đó biết thêm về lịch sử nước ta qua những trận chiến
cho em viết thêm nhé ko phải em câu bài đâu tai em lỡ tay ấn nhầm thui
có một lần đọc báo hoa học trò thấy có bài viết về 1 cậu học sinh tranh cãi với thầy giáo về bài tống biệt hành của thâm tâm có đoạn cuối là (tui quên rồi )ý cậu học sinh kia là mong người ở lại coi mình như hạt bụi bay còn thầy giáo thì nghĩ ngược lại người ở lại mong người ra đi coi mình như hạt bụi bay (thông cảm học lâu rui tôi ko nhớ lắm nguyên tác chỉ nhớ mang máng thôi sai cũng bỏ qua cho nhé )cả lớp hầu như theo thầy một mình cậu kia một ý nên xơi ngay con 1 hay con 0 gì đó từ đó câu bạn kia ko hề muốn tham gia bất cứ một cuộc tranh luận nào trên lớp vì nghiệm ra một điều cãi thầy cô chỉ có thiệt thân mà thôi
công nhận môn văn bây giờ chỉ đơn giản là môn cá chép mà thôi chép đúng và đủ đã được tầm 6 điểm rồi lật ngược lại trước đây khi chúng ta còn nhỏ thì môn chính tả tức tập chép là một phân môn của văn tiếng việt mà vậy bây giờ chúng ta phải quay lại cái thời kì chép như một lũ tiểu học vậy sao
nói chung nói gì thì nói mấy vị có chức có quyền trong bộ giáo dục chẳng nghe lời bọn dân đen chúng ta đâu cho nên có bàn cũng vậy thôi
(nhờ vậy mà em có bài đẻ viết xem như câu được một bài )
chẳng thể qui trách nhiệm cho ai nếu không tự nhìn lại mình. tiuy rằng giáo viên dạy không tốt cũng nên nhìn lại thái độ học tập của học sinh đối với môn văn và các môn xã hội nói chung.
đúng thế. ngày xưa các cụ đi học chẳng phải là cũng suốt ngày tụng đi tụng lại sách vở của tiền nhân sao? đó cũng là những bài văn mẫu phải hông? cái căn bản là tự bản thân mình phải xác định được học văn nói riêng và các môn xã hội nói chung để làm gì. nếu như chỉ học để lấy điểm số thì đương nhiên sẽ chỉ có chép và chép. còn một khi đã ham mê thì phải tự mình mày mò tìm hiểu, thầy cô chỉ là phụ mà thui. tui đi học mười mấy năm rùi, việc này hiểu rõ lắm...
Cái bài văn ấy thì các cô các chú bên bộ giáo dục cũng bàn hết nước hết cái rồi, 3/15 điểm được đánh giá cũng xong rồi . Khuấy nó lên cho có chuyện thế này xem ra chẳng hay.
Mà cái này có khi Nghị Sự Sảnh lại hợp hơn, cbn ( các bạn nhỉ) !
23-08-2005
Chế độ Linear
