4. Võ Phục và huy hiệu:
Tất cả các phái võ trên thế giới đều có võ phục, đai đẳng, huy hiệu riêng, Môn phái Vovinam muốn phát triển rộng lớn và ngang hàng với các võ phái khác trên thế giới thì không thể nào mặc cái quần đùi để phát triển được, vì thế hệ thống võ phục và đai đẳng của Vovinam bắt đầu chào đời vào năm 1964. Và Chưởng Môn chọn màu Xanh tượng trưng biển cả với ước mong là môn phái Vovinam sẽ được phát triển khắp muôn phương..
Võ phục ngày xưa thì chỉ có huy hiệu và bản tên đơn giản thôi, bây giờ các nơi chế ra thêu chử, thêu hình lên lưng, ngoài huy hiệu chính thức được gắn lên áo ngay tim, mỗi võ đường còn chế ra huy hiệu riêng của võ đường mình để gắn lên vai...
Võ phục từ xưa cho tới nay cũng chưa thống nhất về màu sắc, đậm lợt khác nhau. Người nào đặt mua tại tiệm Tân Việt thì màu giống nhau, người nào mua vải về tự may, hay mua đồ trắng về nhuộm thì màu khác nhau...
Ngày xưa trước năm 1975, huy hiệu và đai đẳng dùng 4 màu căn bản Xanh, Vàng, Đỏ Trắng mà hình thành với ý nghĩa:
*. Màu xanh lợt:
Đai cùng màu áo: Màu xanh trùng dương, năm châu bốn bể, nhập cuộc lên đường.
*. Màu Xanh Đậm:
Màu Xanh trỏ biển cả và hy vọng, đai xanh biểu thị niềm hy vọng lớn lao bước vào đặng toà nhà Võ Đạo hầu có đủ điều kiện Tự Tiến, Giúp Ích, và Hiến Ích.
*. Màu Vàng:
Trỏ màu da và Vương Đạo Á Đông.Đai vàng biểu thị ý nghĩa Võ Đạo đã bắt đầu ngấm vào cơ thể, thuần thục nền móng Đạo Nghĩa: Thanh Cần, Gương Mẫu, Chánh Đại, Quang Minh.
*. Màu đỏ (viền vàng - chuẩn hồng đai):
Chuyển tiếp lên Cao Đẳng.Màu đỏ sục sôi máu nóng, màu vàng quyết sống thanh cao.
*. Màu đỏ:
Trỏ màu máu và lửa sống hào hùngkiên quyết.Đai đỏ biểu thị ý nghĩa Võ Đạo đã ngấm sâu vào cơ thể luân lưu trong huyết quản. Chí nguyện rừng rực đem lữa sống hào hùng Võ Đạo soi sáng cho đời, toàn tất công trình Cách Mạng Tâm Thân, thăng hoa lý tưởng với Ý chí phấn đấu vô bờ bến.
*. Màu Trắng:
Trở Xương - Tủy và vòng đạo không hình không sắc thâm viễn tuyệt vời. Đai Trắng biểu thị cho tinh hoa môn phái, không bờ không bến dùng làm đai lệnh Chưởng Môn.
Sau nầy Vovinam được phát triển lan rộng ra quốc tế nhất là tại Âu Châu đa số là người bản xứ, hệ thống đai đẳng của Vovinam rất là xa lạ với người ngoại quốc, nên một số môn đồ Âu Châu xin Chưởng Môn đặt thêm đai đen của quốc tế để làm điểm mốc trước khi chuyển sang đai vàng. Đề nghị nầy đã được Chưởng Môn chấp thuận cho phép đối với những nơi phát triển cho người bản xứ.Và ý nghĩa màu đai cũng được cải sửa lại như trong chương trình thi võ đạo từ lam đai lên lam đai I cấp. Còn ý nghĩa phù hiệu và kỳ hiệu vẫn giữ nguyên.
Tuy nhiên đối với những môn sinh củ trước năm 1975 rất khó thay đổi, ít ai thích sử dụng đai màu đen, mà thích dùng màu đai vàng truyền thống của môn phái.
5. Cách mặc áo và thắt đai:
Bước chân vào lớp võ Vovinam ngày đầu tiên, người môn sinh được các huấn luyện viên chỉ dẫn cho cách mặc áo:
Vạt áo bên phải để ở trong, vạt áo bên trái chồng sang bên phải, thắt dây lại cho chắc để khi tập không bị sút ra. Kế tiếp là hướng dẫn cách thắt đai, cách thắt đai của Vovinam khác với bên Judo là đai thắt 2 vòng bằng nhau không có bị chéo ở sau lưng.
Sợi đai gấp lại làm 4, đặt 1 phần 4 sợi đai ngay giữa bụng, phần còn lại lòn vòng ra sau 2 lần, chúng ta sẽ có một sợi nằm trong và một sợi nằm ngoài, dùng sợi ngoài lòn vô trong kéo lên (lòn hết vào 2 sợi đai), xong chúng ta chỉnh sửa 2 đầu đây của sợi đai lại làm sao cho sợi ngoài dài hơn sợi trong một chút, rồi dùng sợi ngoài lòn xuống bên dưới sợi trong kéo lên thắt lại sao cho ở ngoài sợi đai phải có hình ô vuông, và ở phía dưới có 2 cục chéo nhau.
Tuy nhiên việc thắt đai chỉ là truyền miệng từ trên xuống, không có văn bản chính thức nào để hướng dẫn các môn sinh làm theo chiều nào khi kéo sợi đai vòng ra sau lưng. (có người thuận kéo sang bên phải, có người thuận kéo sang bên trái vì thế nếu để ý thì sẽ thấy có một số người thắt đai 2 cái cục chéo nằm bên phải, có một số người thắt đai 2 cục chéo nằm bên trái.
Ngày xưa đai của Vovinam không có thêu chử Vovinam Việt Võ Đạo cho toàn thể môn đồ, sợi đai thêu chỉ để dành đặc biệt cho Thủ Khoa- người đổ đầu của khóa thi mà thôi.
Bây giờ tất cả môn sinh đều được quyền sử dụng đai thêu, một bên là chử Vovinam, một bên là chử Việt Võ Đạo, các môn sinh không biết mang chử Vovinam bên nào??? Và vạch vàng, vạch đỏ gắn bên nào????
Nhân chuyến du hành của Chưởng Môn và võ sư Sen sang Âu Châu năm 2005, võ sư Trang Phước Đức đưa vấn đề nầy ra hỏi võ sư Sen, thì được thầy cho biết là chử Vovinam nên để bên trái tim (bên trái), và gạch cũng được để bên chử Vovinam. Những điều nầy chưa được phổ biến rộng rải khắp nơi, có người biết, có người không.. nên có sự không thống nhất trong vấn đề nầy.
Hy vọng các võ sư lãnh đạo cao cấp trong môn phái xem lại cách mang đai và truyền đạt đến các quản nhiệm võ đường khắp nơi để có sự thống nhất với nhau.
6. Chưởng Môn thắt đai cho người Nữ
Có một điểm đặc biệt mà trong môn phái ít ai được biết, là khi Chưởng Môn thắt đai cho người Nữ khác lạ hơn người Nam.
Khi Chưởng Môn thắt đai cho Nam giới, thầy thắt bình thường quấn 2 vòng và cột như cách trên.
Nhưng khi thầy thắt đai cho người Nữ thì thầy không có luồn 2 vòng qua lưng mà chỉ choàng một vòng thôi và không có cột đai theo thể thức của môn phái ở trên, mà thầy cột một gút nơ bên hông phải. Sau đó về chổ rồi nữ môn sinh mang đai lại tùy ý..
Thầy nói:
- Con gái đặc biệt mang đai thắt nơ một bên thôi. (cái nầy tôi đã được đích thân Chưởng Môn mang cho như vậy, hồi thi lên Chuần Hồng Đai và Hồng Đai I cấp, còn Hồng Đai II cấp thì thầy mang bình thường thắt 2 vòng có lẽ vì có sự trợ giúp của võ sư Sen giúp để lòn ra sau)
VS. Cẩm Bình (Theo Thư Viện Vovinam)
05-07-2009
Chế độ Linear
