Nhân vật nổi tiếng thời các vua Hùng. Truyền rằng, ông nhà nghèo, nhờ cứu con vua Thuỷ Tề thoát chết mà được tặng chiếc gậy thần, ước gì được nấy. Vua Hùng thứ 18 có công chúa Mị Nương đến tuổi lấy chồng. Ông và Thuỷ Tinh đều đến hỏi Vua Hùng nói : “Ngày mai ai đem được voi 9 ngà, gà chín cựa, ngựa chín hồng mao đến trước sẽ được gả công chúa”
Sáng sớm hôm sau, nhờ gậy thần, ông đem được đủ lễ vật đến trước và đưa công chúa về núi (núi Ba Vì – Hà Nội). Thuỷ Tinh đến sau, biết sự việc đã xảy ra, giận lắm. Y bèn cho dân nước lên làm lụt , sai lũ ba ba, thuồng luồng, quái vật đến đánh Sơn Tinh để giành công chúa .Nhưng nhờ gậy thần giúp, nước dâng đến đâu, ông cho làm núi cao lên đến đấy .Ông lại cùng nhân dân dùng lưới, đinh ba, gậy gộc giết hết lũ quái vật .Thuỷ Tinh thua đành phải rút nước về
Nhân vật nổi tiếng thời các vua Hùng. Ông người Chử Gia (Chủa Xá – Khoái Châu – Hải Hưng), nhà rất nghèo, mẹ mất sớm, hai cha con chỉ có 1 cái khố nên cha đi làm thì con phải nghỉ. Một hôm công chúa Tiên Dung, con gái vua Hùng, dong thuyền ra biển chơi rồi ghé lại bến Chử Thấy bãi cát đẹp, công chúa quây màn tắm. Tình cờ lúc đó Chử Đồng Tử đang đi bắt ốc ở bãi,thấy người lạ vội vàng đào cát nằm xuống, lấp cát lên trên để trốn .Công chúa quây màn đúng chỗ ông nằm .Nghĩ là duyên trời đưa đẩy, công chúa quyết định lấy ông và ở lại Chử Gia. Chẳng bao lâu sau, đất Chử Gia thành 1 nơi đô hội, buôn bán tấp nập. Vua Hùng được tin, giận lắm, cho quân đến bắt .Đêm đó mưa to, gió lớn, truyền rằng cả 2 người cùng bay lên trời. Trong các đời sau, Chử Đồng Tử thường hiện về giúp nhân dân đánh giặc nên được dân dựng miếu thờ
Mẹ của hai bà Trưng. Theo truyền thuyết địa phương, bà người làng Nam Nguyễn, huyện Ba Vì (Hà Nội), còn có tên là Đoan (Trần Thị Đoan) .Chồng mất sớm, bà ở vậy nuôi hai chi em Trưng Trắc, Trưng Nhị khôn lớn, lại dạy dỗ cho 2 người theo tinh thần dân tộc, trở thành những cô gái vừa giỏi võ nghệ vừa có lòng yêu nước thiết tha, quyết tâm làm việc lớn. Khi hai bà Trưng khởi nghĩa, bà luôn luôn có mặt ở nơi màn trướng cùng các con bàn việc cơ mật
Hai nữ anh hùng nổi tiếng của dân tộc. Hai bà vốn họ Lạc, con gái Lạc tướng huyện Mê Linh (ngoại thành Hà Nội). Truyền rằng, gia đình và làng bản vốn có nghề nuôi tằm kéo tờ nên khi đẻ, người mẹ đặt tên cho chị là Trắc (trứng chắc), em là Nhị (trứng nhì). Lớn lên, nhờ được sự chăm sóc và giáo dục của mẹ, cả hai đều khoẻ mạnh, giỏi võ nghệ, tính khí hùng dũng, gan dạ lại thích làm việc nghĩa. Trưng Trắc lấy chồng là Thi Sách, con trai Lạc tướng Chu Diên, cũng là người có chí lớn, mong muốn cứu nước, cứu dân. Bấy giờ nhà Hán đô hộ nước ta, chế độ áp bức, bóc lột ngày càng nặng nề. Thái thú Giao Chỉ (đồng bằng Bắc Bộ) là Tô Định lại càng tham bạo, nghe nói đến tiền của thì giương mắt thèm khát. Y ra sức tìm cách trần ấp các dòng họ Lạc dương cũ để hòng kéo dài ách đô hộ nước ta. Nhiều người đã bị y giết .Được kẻ báo là Thi Sách có ý đồ làm việc chống cự, y mời ông đến trị sở rồi nhân đó giết đi. Tin đó làm Trưng Trắc và em rất đau buồn và căm giận, càng quyết tâm nổi dậy đánh đổ bọn xâm lược. Trưng Nhị được của đi liên hệ với hào kiệt các nơi, còn Trưng Trắc ở nhà chiêu mộ binh sĩ, ngày đêm luyện tập. Trai gái khắp nơi nhiệt liệt hưởng ứng .Mùa xuân năm 40, hai bà dựng cờ khởi nghĩa ở Hát Môn (ngoại thành Hà Nội) .Trong ngày lễ ra quân Trưng Trắc đã đọc 4 lời thề (Theo Thiên Nam ngữ lục – sách TK XVII) :
Một xin rửa sạch nước nhà
Hai xin đem lại nghiệp xưa vua Hùng
Ba kẻo oan ức lòng chồng
Bốn xin vẻn vẹn sở công lênh này
Được sự giúp sức của nhân dân các địa phương, nghĩa quân đánh đâu thắng đó. Ở vùng trị sở Luy Lâu (Thuận Thành – Hà Bắc) của Tô Định, nhân dân địa phương cùng hai nữ tướng đánh cho quân giặc tan tành, Luy Châu được giải phóng. Cùng lúc đó, ở các nơi khác, nhân dân cùng nổi dậy chiến đấu tự giải phóng quyên hương Sử nhà Hán đã thừa nhận: Hai bà “gồm thâu được 65 thành, tự lập làm vua,Thứ sử Giao Chỉ và các Thái thú đều chỉ giữ được thân mình mà thôi”. Cuộc khởi nghĩa của hai bà không chỉ giải phóng nước ta mà còn giải phóng cả 1 vùng rộng lớn ở nam Trung Quốc. Quyền bá chủ thiên hạ của đế chế Hán bị gạt bỏ .Đất nước hoàn toàn độc lập, Trưng Trắc lên ngôi vua, xá thuế cho nhân dân, phong công chúa và phong tướng cho em gái và những thủ lĩnh khác
Đô kì đóng cõi Mê Linh
Lĩnh Nam riêng một triều đình nước ta
Vua Hán được tin vô cùng tức giận, sai tên tướng giàu kinh nghiệm đàn áp các cuộc khởi nghĩa là Mã Viện, chỉ huy hơn 2 vạn quân sang cướp nước ta .Cuộc kháng chiến bùng nổ vào cuối năm 42 .Giặc bị chặn đánh ở nhiều nơi, nhưng rồi chúng cũng tiến sâu đến vùng hồ Lãng Bạc (Tiên Sơn – Hà Bắc). Cuối xuân đầu hạ năm 43, quân của hai bà đánh mạnh vào doanh trại giặc ở đây nhưng thất bại. Quân Hán nhân đó tấn công mạnh hơn. Cánh quân chủ lực của hai bà rút về Cấm Khê (Ba Vì – Hà Nội) .Một trận đánh quyết liệt diễn ra và kết thúc bằng sự hy sinh của hai vị nữ anh hùng
Cấm Khê đến lúc hiểm nghèo
Chị em thất thế đành liều với sông
Ca ngợi tinh thần dũng cảm và công lao to lớn của hai bà Trưng, nhà sử học Lê Văn Hưu ở TK XIII đã viết : “Trưng Trắc, Trưng Nhị là đàn bà, hô 1 tiếng mà các quận Cửu Chân, Nhật Nam, Hợp Phố và 65 thành ở lĩnh ngoại đều hưởng ứng, việc dựng nước xưng vương dễ như hai bàn tay, đủ biết là thanh thế đất Việt ta có thể dựng được cơ nghiệp bá vương”
Nữ tướng của hai bà Trưng .Truyền rằng, bà chính tên là Vũ Thục Nương, con 1 gia đình làm thuốc giỏi họ Vũ ở Phượng Lâu, đất Phong Châu ( Phù Ninh – Vĩnh Phú) .Năm 16 tuổi, thông minh, xinh đẹp lại giỏi võ nghệ .Chẳng may, cha bị Tô Định giết, nhà bị bao vây. Bà phải giả trai, cầm đao đánh giặc chạy thoát về đất Tiên La (Hưng Hà – Thái Bình). Ở đây, bà vờ làm nhà tu hành, ngày ngày đi làm đồng tìm cách liên kết những người có tâm huyết với đất nước. Rồi họ tập hợp lại thành quân ngũ, luyện tập võ nghệ, chờ ngày nổi dậy .Quân sĩ tôn bà là Bát Nàn đại tướng quân
Hai bà Trưng khởi nghĩa, bà đem quân hưởng ứng, lập được nhiều chiến công, đánh tan bè lũ Tô Định giải phóng quê hương .Trưng Trắc lên ngôi, phong bà làm Bát Nàn Công Chúa. Năm 42 giặc Hán sang xâm lược . Bà cầm quân chiến đấu rất anh dũng .Hè năm 43, hai bà Trưng hy sinh ở Cẩm Khê, bà chạy về Tiên La tự sát
Nữ tướng của hai bà Trưng. Mẹ nàng là người Chí Linh (Hải Hưng) sang cư trú ở Hạ Tốn (thuộc Hoàng Xá, huyện Gia Lương – Hà Bắc) sinh ra nàng .Lớn lên khỏe mạnh, xinh đẹp, có ý chí .Nghe tin hai bà Trưng khởi nghĩa, nàng tập hợp thanh niên vùng quê mình kéo về hưởng ứng .Đất nước giải phóng. Nàng không nhận chức tước mà xin về quê làm ăn, rồi mất ở quê nhà
Người lãnh đạo cuộc khởi nghĩa của nhân dân Cửu Chân chống Hán. Ông quê ở Cư Phong (Thiệu Hoá – Thanh Hoá) .Năm 157, nhân dân ta cực khổ vì ách bóc lột, áp bức của nhà Hán, ông kêu gọi họ nổi dậy cũng quân sĩ người Việt đánh giết bọn huyện lệnh, giải phóng quê hương. Lực lượng nghĩa quân tăng lên đến 4500 người, thanh thế rất cao. Ông bèn tiến quân về đánh quận Cửu Chân, giết thái thú Nghi Thức. Cửu Chân trở lại độc lập. Ba năm sau,Đô uý nhà Hán là Nguỵ Lãng đem quân từ Giao Chỉ vào đàn áp. Nghĩa quân chiến đấu rất hăng nhưng không thắng được , phải rút vào Nhật Nam ( Bình Trị Thiên). Được sự giúp đỡ và nhiệt tình hưởng ứng của cư dân địa phương, nghĩa quân trở nên mạnh hơn trước. Nguỵ Lãng không làm gì nổi, phải cầu cứu nhà Hán. Vua Hán cử Thứ sử Hạ Phương sang đánh. Y dùng tiền của đút lót, dụ dỗ. Một số tướng lĩnh ra hàng. Quân của ông bị cô lập. Cuộc khởi nghĩa bị đàn áp
Người lãnh đạo cuộc khởi nghĩa chống nhà Hán. Ông là người Giao Chỉ. Năm 178, nhân người Tày, Nùng ở vùng biên giới Việt – Trung nổi dậy chống bọn đô hộ nhà Hán, ông kêu gọi nhân dân Giao Chỉ nổi dậy. Thanh thế của nghĩa quân ngày càng lên cao , lực lượng tăng lên đến mấy vạn người, các quân Hợp Phố, Cửu Chân, Nhật Nam đều nổi lên hưởng ứng. Thứ sử Giao Chỉ là Chu Ngung đóng cửa thành cố thủ. Ông cho người liên kết với thái thú Nam Hải là Khổng Chi, bấy giờ cũng đang chống Hán. Thế lực nghĩa quân càng hùng hậu hơn.
Năm 181, nhà Hán sai quân sang tiếp viện cho Chu Ngang. Chúng dùng của cải, danh lợi mua chuộc một số tướng lĩnh. Lực lượng của ông bị suy giảm, sau đó bị đánh bại trong 1 trận đánh lớn. Lương Long chết nhưng ảnh hưởng của ông trong quân sĩ người Việt khá sâu sắc. Năm 184, họ đã nổi dậy giết chết thứ sử Chu Ngang
28-05-2009
Chế độ Linear
