Để nhớ

[TC NGUYỄN]

Hôn- nóng nóng!...

Ôi nóng lắm nụ hôn gì quái đản
Nó nồng men làm ngặt thở mùi cay
Hơi rượu mốc hèm ngâm lâu quá độ
Lỡ một lần ta cố chạy xa bay

Nên kỷ niệm chỉ toàn là ớn lạnh
Nhớ đến người như hủ mắm chưa khơi
Đừng ấp ủ những gì trong tơ tưởng
Dại hai lần đâu dễ hỡi người ơi !

Là kẻ lạ săm se làm chi nữa
Giận dữ gì nuốt lấy chịu mà thôi
Người đứng lại ôm lấy nhiều hụt hẫng
Ta bên nầy nắn nót lại vành môi…

Cùng cho hỏ chửi đời cho sướng miệng
Cõi ta bà trời ngó xuống mà coi
Tụi nó đó chia nhau từng mảnh xéo
Hết phần rồi quay lại cắn nhau chơi!...

Khi ngươi chết ai là người đưa tiễn
Chí đồng nào còn lại chốn mù sương
Hang ổ thúi om trồi lên trụt xuống
Chống đì mông hồ mị chỉ Thiên Đường !...

[TC NGUYỄN]

Sau Đệ nhi thế chiến (1919), nước Pháp cần tiền tái thiết, nên ra lệnh Toàn-Quyền Đông-Dưong bán phiếu quốc trái do mẫu quốc phát hành, buộc các kỳ mục hương thôn và những người giàu có bỏ tiền ra mua để làm lời…

Theo lệnh quan thầy, Thượng-Thư Bộ-Hộ họ Phạm, ra sức cổ động để làm vừa lòng quan thầy đã ra một câu đối quảng bá cho quốc dân lấy làm hỷ hạ lắm. Câu đối như sau:

Dân phải quốc trái

Câu đối có tính cánh bắt buộc phải ủng hộ mua quốc trái do thực dân đề ra, trùng hợp có những chữ đối:

dân <--> quốc
phải <--> trái

Do đó cũng có thể hiểu theo ý dân bao giờ cũng phải mà quốc(nhà nước bảo hộ-Pháp) bao giờ cũng trái…, có cụ Cùng-Nho thời ấy đã đối lại như sau:

Nam ở Tây về

Hàm ý Tây mầy sẽ bị đuổi sạch về nước và đất nước thì của dân Nam ta ở…

Sau vụ câu đối bị xuyên tạt nầy không biết họ Phạm có bi khiển trách chi không ?..., Chỉ biết sau vụ nổ bom Cổ-Am, thì họ Phạm đến chầu tại dinh Thống-sứ Robin khóc rưng rức xin tha lỗi vì sơ sót trong việc cai trị của mình và sau đó thì ông chết!?...

Có lẽ vì sự ân hận sao đó với người trợ thủ trung thành, Thống-sứ Robin đã về đến tận làng đọc điếu văn thống thiết ca ngợi…

Nhưng chưa hết, cụ Trần Bình một nho chùm đến viếng với câu đối :

Vai nhọ tẽn cho thân cố lão
Đít cua hiềm thấy mặt công thần

Chuyện về sau có ai bị công an, mật vụ pháp quấy nhiễu vì những câu đối xách mé nầy không thì không thấy nói tới…