Hứa với Dương huynh là sẽ vào chơi mấy topic trong Quảng Kiến Đài, giờ July mới trả bài được nè
.
*
Quê nội July, không khí Tết cổ truyền thường bắt đầu cả tháng trước ngày đầu năm mới. Là làng nghề làm sắt lâu đời, cuối năm âm lịch là thời điểm các gia đình kinh doanh tất bận giao nốt những chuyến hàng cuối, thanh toán nợ nần, chốt sổ sách hàng năm, tính toán tiền thưởng cho người làm thuê ăn Tết,... Mấy đứa em họ mình, từ nhỏ cứ tới dịp này là phải phụ ba mẹ việc nhà, lớn hơn thì bắt đầu lo sắm Tết. Khái niệm "sắm Tết" ở quê cũng phức tạp: nào là nguyên liệu gói bánh chưng/bánh Tét/giò lụa (ăn thì ít mà đem biếu thì nhiều), nào là bánh kẹo đem biếu ông bà họ hàng trước Tết & tiếp khách ngày Tết, nào là hoa quả thắp hương ở nhà/sắp mâm từ đường của họ nội/lễ chùa, nào là quần áo mới cho mọi người, nào là đào quất hoa tươi, rồi lá chè tươi và trứng gà (thu lượm) để tặng những người sắp đi xa... Thời điểm gia đình July về ăn Tết (30 Tết) thì bánh chưng, bánh tét, giò lụa đã gói xong hết nên chưa bao giờ mình được biết cái không khí tất bật hào hứng quanh nồi luộc bánh thế nào (chỉ nghe ba mẹ kể lại thôi
).
Không biết các vùng khác thế nào, nhưng ở quê nội July luôn có những thủ tục nhất định vào mùng 1 và mùng 2 Tết. Sáng mùng 1 Tết, mấy gia đình con cháu thường dậy sớm, tụ tập hết ở nhà ông bà nội để chúc Tết các cụ và mừng tuổi lẫn nhau trong không khí phảng phất trầm hương & nước lá mùi. Sau màn chúc Tết, tầm 9h sáng, cả họ rồng rắn lên từ đường thắp hương và đi chúc Tết các cụ trong họ (chi khác). Thủ tục này kéo dài tới gần trưa thì mỗi gia đình mới tách nhau ra để đi chúc Tết riêng. Cuối chiều, bọn trẻ con được thả rông để đi chơi với nhau chứ không phải theo bố mẹ nữa.
Sáng mùng 2 mấy gia đình lại tụ tập nhà ông bà nội từ sớm. Cánh đàn ông ngồi uống nước chè ngẫm chuyện thế sự. Đàn bà con gái và con nít thì loanh quanh dưới bếp chuẩn bị cỗ buổi trưa (và cỗ thì luôn có bánh chưng rán, gà luộc, nội tạng gà xào giá, thịt bò xào cần tỏi hoặc rau cải, canh miến, khoai tây xào chua ngọt). Lũ con nít chạy chơi loanh quanh nơi người lớn nấu nướng, lúc thì chạy vào xin miếng thịt, lúc thì nướng ké củ khoai hay bắp ngô còm để ăn cho đỡ buồn miêng. Thực tình, đến giờ nghĩ lại, July cũng không hiểu đây là tập tục từ xưa, hay vì mùng 2 thường là thời điểm những người đi xa đã trở về trước Tết giờ lại sắp sửa lên đường. Chỉ ấn tượng cái cảm giác xum họp điền viên náo nhiệt của Tết cổ truyền rất đậm nét ở quê nội, khác hẳn vẻ yên ả thư thái và riêng tư của ngày Tết ở thành phố July.