Lão Tiền Bối
24-03-2007, 01:27
Nguyễn Du khi hoàn-tất tân-thanh “Đoạn Trường”, (Không hiểu tại sao hậu-nhân hay gọi là là “Đoạn Trường Tân Thanh”, là sai ý nghỉ; lão t. ta chính mắt xem được nguyên-bản ấy, ghi rõ-rành “Tân Thanh Đoạn Trường”!), trên đường ra kinh-thành khoe với người bằng-hữu có ghé sang viếng và thỉnh-ý lão.
Nghỉ ta hú-hí với đám mỹ-nhân nơi điếm trọ được một vài trống canh thì vừa đủ thì-gian cho lão xem hết truyện, mới hỏi lão rằng:
“Chẳng hay phu-tử có cao-kiến gì thêm-thắt giúp cho mỗ đây chăng?”
Lão rằng:
“Thi-sĩ cắt bỏ những chỗ ‘nóng-bỏng’ khi tả các sự nơi thanh-lâu, thế chẵng uổng lắm chăng?”
Thực-tình lão chỉ muốn nhắc-nhỏ về cái thói phong-lưu của nghỉ thôi, không ngờ khi Du ta từ kinh-thành hồi-hương lại tạt ngang biếu lão bài tế-văn này. Nghỉ muốn tỏ tâm-sự cho lão đây!
Nay lão t. ta chép lại bài tế-văn cho chư vị tham-tường, mong sao nó (bài tế-văn) có sự hữu-dụng nào chăng.
©LTB2007
––––––––––
VĂN TẾ TRƯỜNG–LƯU NHỊ NỮ
Than Rằng
chùa Phổ-cứu trăng~dìu~gió~dặt, ngỡ một ngày nên nghĩa trăm-năm
duềnh Đào-nguyên nước~chảy~hoa~trôi, bỗng nửa bước chia đường đôi ngả
chữ chung-tình nghĩ lại ngậm-ngùi
câu vĩnh-quyết đọc càng buồn-bã
Nhớ Hai Ả Xưa
tính-khí dịu-dàng
hình-dung ẻo-lả
rạng làu-làu gương đan-quế vừa tròn
non mơn-mởn đóa hải-đường chưa nở
sắc lông mày, săn môi sáp, ai chê rằng xấu mô-mồ
thấp mài tóc, cao đường ngôi, ta khen đã đẹp cha-chả
tiếng cười tiếng nói nghe cũng hữu-tình
nước bước nước đi thật là vô-giá
tiết dậy-mẩy trong năm mười bảy nghề thú-quê giữ mực chân-xa
cuộc làm-vui vừa cợ giêng-hai bàn cờ tướng kén vào con mã
khó tột-vời mà rất mực hẳn-hoi
nghề làm-ăn chẳng đến điều hèn-hạ
cuốn song gấm một thềm hoa rụng gieo thoi vàng, dệt bức hồi-văn
buông rèm sương nửa chái trăng soi nắn quay sắt, kéo dây nhân-quả
rủ-rê năm-bảy chị-em
cưu-góp ba làng bốn xã
con người ta được một thì con gái, được thì ăn, được thì chơi
ở đất này khá hiếm chi đàn ông chẳng hề quen chẳng hề lạ
đêm đêm thường ví-hát xôn-xao
ai ai cũng trầu-cau đãi-đõa
ả nọ o này đông-đúc, gái một thì gặp tuổi sang-xuân
anh kia chú nọ rình-mò, trai ba phủ quyết chơi mãn-hạ
bướm-ong phấp-phới, thôi quan thì dân
oanh-yến ra-vào, rộng đường quang sá
nhất lịch-sự là quân-phường ngoài Chế những vất ra túi thuốc, bông đào
đội thế-thần thì quan-họ trong làng cũng mang tới cân ngà, quả đá
đi-về thường nhiều kẻ hẳn-hoi
ra-vào cũng lắm người chằng-chạ
trước chái thì tàng-hình thủy-phủ đứng lăm-lăm, ai biết mô mồ
trong nhà thì thiết-phục long-vương, nằm trập-trập hình như đống-mả
trai trong làng rình bốn mặt chan-chan
chó hàng-xóm sủa năm canh ra-rả
biết đó những ngày trong trứng vui chi hơn liễu~cợt~hoa~cười
vẻ chi một chút ngoài da công đâu lại then cài cửa khóa
ngán đâu lời nói mà lo
được thế hãy chơi cho thỏa
buông bè chuối giữa dòng nước chảy mặc dù ai chống ngược chống xuôi
thả lá ngô trước trận gió nồm đã lắm kẻ bổ nghiêng bổ ngả
họp chợ xuân nhiều khách vãng-lai
dạo điếm nguyệt phải khi kinh-quá
theo chúng-bạn cũng ra điều bất-ý ai dám đâu vác chuông đánh đất Đai Minh
gặp chị-em chẳng có lẽ vô-tình ta cũng phải gánh ngói rao làng Bùi Ngõa
yếm nhuộm điều che trước ngực lòe-lòe
câu huê-tình đọc bên tai xả-xả
quây ngoài sân thì trong làng chín-mười ả, ả ví, ả hát, ả kéo sợi, ả đưa thoi, lại có ả bưng trầu tận miệng, mỹ-nữ như hoa
léo lên giường thì quan-họ năm-bảy ông, ông nói, ông cười, ông ngâm thơ, ông đọc truyện, lại có ông đắp áo trùm đầu, cao bằng mãn-tọa
thoạt đến đây buổi mới lạ-lùng
xem chẳng khác người quen suồng-sã
tiếp-đãi mấy đêm một mực, lòng bồ-đề hỉ xả từ bi
xôn-xao một khắc ngàn vàng, dàn chẩn-tế ba la bát nhã
ba-sinh đành một kiếp hẹn-hò
hai năm được mấy lần chung-chạ
sừng chuốt lược cũng trong đồng-đạo,trai khôn thầy-dái, gái khôn bà-nàng
đá tạc bia, ai ở dị-tâm đất có thổ-công, sông có hà-bá
đến vườn, mong bẻ một cành cam
giải lòng, ước chẻ hai thanh ná
quả cam chén rượu đãi-đằng khi chơi cửa chơi nhà
túi vóc khăn là dặn-dò lúc buôn mành buôn giã
ân-cần nhiều nỗi thư từ
hầu-hạ chẳng khuây điếu lả
phụt ngọn đèn trước mặt, ddếch sự đời chẳng phải đứa tiểu-tâm
đùng tiếng lói sau nhà, ddéo mẹ kiếp bỗng có thằng đại-phá
ta đã đành rụt cổ như rùa
ả cũng chớ vật mình như sả
giải-kết cho ả, mới đến đây ai dám đoạt gia-tài
hú-vía cho tôi, một chút nữa sinh ra ẩu-đả
của thập-phương mặc khách thừa-lưa
tội nhất-xá xin người xúy-xóa
như có phải quýt~làm~cam~chịu, đã trót thì trét sợ chi điều nói tỏi nói hành
song cũng là cú~kêu~ma~ăn, đi không về không chi đến nỗi gieo tai gieo vạ
ta đã đành mắc tiếng thày-lay
ả cũng hóa ra người ddĩ-thõa
mấy kẻ biết người biết của, gấm mặc đêm nghĩ lại cũng hoài
một chốc ra giận ra thù, bạc gần sáng thổ nào dám gá
khoán-ước làng cứng nhắc ngô rang
nhân-nghĩa cũ nát tươm chó nhả
của là của chó~treo~mèo~đậy phải giữ-gìn cho lắm, mắt đỏ lòm nhắm tựa mắt lươn
công tiếc công cốc~mò~cò~ăn, đi chơi-nhởi làm chi mặt trắng phủi trơ như mặt nạ
tiếng-tăm chi đó mặc ai
ngày-tháng còn dài đó đã
những ngỡ trăm năm trước hẹn-hò đã chắc, để phụ-phàng ba chốn bốn nơi
nào ngờ tháng sáu này tệ-bạc làm sao bỗng tống-táng một tuần hai ả
“ờ” sao mà quên ta được cho đành
nói thế mà lấy chồng thực ru tá
công-lênh ấy ai còn nhớ đến, cũng cầm bằng ruổi ngựa đường dài
mối-manh kia ta đã biết rồi, thôi cũng chớ giấu voi ruộng rạ
thế thời mách chúng ta vậy ru
thôi, kính hai ả cho rồi cả
hãy xem những của lạ-lùng
chẳng trách chi ai một-mả
một chú thì dắt mũi trâu từ thuở bé, tắc-tắc, hò-rì
một anh thì cắt cỏ ngựa đến tận già, tùng-tùng, dạ-á
ở làm chi một năm thêm một tuổi càng cao
khen lắm nhỉ hai ả được hai chồng cũng khá
thương chắc lấy nỏ được chắc, chúng bạn ta như nghé sổ ràn
chê tôm lại phải ăn tôm, lời nói trước như mèo liếm mỡ
cha kiếp mình đã ra kiếp lăng-nhăng
thiệt lòng, ta cũng ra lòng suồng-sã
hựu hà ngôn tại, đã sao thì vậy lấy ai cũng đã lấy rồi
như tư nhi dĩ, đã thế thì thôi nói mãi ra điều nói chạ
mình ở bạc đã ra Dương Tố chi gian
ta cũng đen, chẳng biết Quan Kiệt chi trá
bầu-bạn củ rũ đi ngoay-ngoảy, chẳng nhớ câu bất diệc lạc hồ
nợ-nần xưa vỗ sạch~sành~sanh, quên mất chữ vi chiếu dụng giả
đã biết trước yên túc quái tai
xem về sau như chi hà dã
được đó hãy hay rằng đó, mâm son bát sứ mà ăn cơm với nước cà
chắc đâu đã hẳn hơn đâu, chăn tằm hái dâu vẫn mặc quần nâu áo vá
nhất bạc-tình là thói o Uy
chẳng nhân-nghĩa ai bằng ả Sạ
những ngỡ đứt võng nảy xuống giường, bịch cái, chẳng lấy năm thì cũng lấy ba
nào ngờ trèo cao sa xuống thấp, ôi cha, tưởng mất một hóa ra mất cả
đã làm chi thế vội-vàng
thôi, chẳng lo gì, thong-thả
chi những thói cọc-cằn lửa khắc, chó cậy nhà, gà cậy chuồng
tới khi nhà hơi-hởi bén mùi, trâu ăn ló, bò ăn má
lời thề-nguyền, dĩ trục thủy lưu
bức thư-vãn, dụng bằng hỏa hóa
người đến gốc mong bồng quả bưởi, há phải điều chúng bạn vô-tình
con sãi chùa lại quét lá đa, thôi mặc kiếp nhà bay bất-khả
gỗ trôi sông không trở lại Lường Dà
muối bỏ bể cũng thiệt công Lữ Xá
ả về đó bén~duyên~phải~kiếp chẳng quản điều mặt~muội~dầu~gio
ta bây giờ quá~lứa~lỡ~đôi thôi chẳng khác mình~trần~trôn~trạ
Ôi!
nước sông Giang Đình
nương khoai Phan Xá
dải sông Cài văn-vắt nước trong
đỉnh ngàn Hống đùn-đùn mây tỏa
gương công-chúa phá tan từ trước, làm chi những nỗi tá-ơn
nhịp ngọc-tiêu đành để lại sau, khôn ước những điều hú-họa
nương song cúc sắp hỏi-han ả Tố, vì đâu mà phận hẩm duyên ôi
dạo đường Hòe vừa gặp-gỡ chàng Tiêu, từ đây đã người dưng nước lã
giận nỗi xưa mồ-hôi muối đầm-đìa
tưởng nghĩa cũ nước mắt gừng lã-chã
thương vì nỗi mưa dầm rỉ-rỉ chận chắc với con trâu đực, ả cầm đèn ả đi trước dẫn đường
đau vì khi lửa cháy phừng-phừng tím gan cho cái gà toi, ả vác búa ả đứng ra lấp sá
tưởng công-phu mà chưa đáng đồng tiền
nhớ nhân-duyên muốn đi cầu ông Tá
nhớ những lúc tắt đèn dạy chuyện dứt câu này nối câu khác, trăng ngoài hiên khi tỏ khi mờ
tưởng những khi thắp đuốc chơi đêm ở nhà ngoài vào nhà trong, giọt bên chái như tầm như tã
rầm-rì thay điếu thuốc trao tay
gắn-bó mấy hạt cơm dính má
xẩy nhớ đến lời ăn tiếng nói, cám buồn mặt lợn, tóc trên đầu đếm chẳng hay cùng
sực tưởng khi đua sức đua tài, trơ-tráo đầu trâu, gan trong bụng gãi khôn đã ngá
có công kể mấy nhật-trình
lúc ấy ghép vào niên-phả
nói sao được đường xa dặm ngái, bắt chim trời chi những sự éo-le
cực những điều kẻ ngược người xuôi, vẻ cò đất vẫn ra điều dối-trá
hay chi điều con gái chê chồng
chẳng có ai đàn ông ở góa
ả sang đó bồng con cho sớm, mẹ nằm võng cha nằm giường
ta về đây kiếm chút kẻo già, bà ăn nem ông ăn chả
sang chợ Vịnh rắp than cùng ả Út, đường đông ăm-ắp thấy mà kinh khăn nhiễu, quần điều
lên chùa Hương toan tu với sư Viên, rũ sạch làu-làu mua chưa được mũ ni, áo vá
ở nhà lâu nghĩ cũng bần-thần
viếng cảnh cũ muốn làm khuây-khỏa
đường cửa Trẹm mỗi ngày một ngại, bóng cây, tiếng suối, núi giăng-giăng, con mắt đã mòn
chòm bên làng càng tối càng buồn, ngọn khói, hạt mưa, trời thâm-thẩm, mặt người đã nhóa
hắt-hiu gió trúc mưa mai
quạnh-quẽ bóng chim tăm cá
vì quan-họ nên chúng ta mộ-đức, bạn-hữu quen còn được bao nhiêu
vào trong làng hỏi đôi ả Sạ–Uy, lứa-tác cũ hãy còn bao nả
thăm tận nhà thì chẳng thấy người quen người thuộc, chua-cay thay ăn khế với gừng
hỏi đến tên thì đã gọi mụ nọ mụ kia, may-mắn bấy trồng sung ra vả
cửa-nhà mình đã bưng kín như buồng
tiếng-tăm ta cũng rửa sạch như đá
nghĩ cũng phải ăn hơn hờn thiệt, có con có cái ai nói chi những sự nguyệt-hoa
toan kiếm nơi đứt nối tối nằm, lạ mặt lạ mày ai chẳng biết lại chê cỏ dã
dẫu có ai trẻ mỏ mới lên
là những chốn xưa nay chằng bạ
thú ngưu-mã chú xuôi anh ngược, khăn dì Sàng trầu-thuốc đến đâu phần
vườn yến-oanh cảnh đó người đâu, của ông Đấu gió-trăng còn đóng khóa
nhân-duyên xưa bẻ ngó lìa tơ
phong-cảnh cũ vàng cây héo lá
tìm những chốn tre già măng mọc, hàng thịt nguýt hàng cá, dễ mấy ai cho đáng cải-kim
dốc một bài xỉ bỏ thủ cầm, trâu cột ghét trâu ăn, sợ hàng-xóm lại kêu thủy-hỏa
bẽ-bàng mong hỏi ả Kiều
thương-hại sẽ lừa con Sá
đầu sông cho đến cuối sông ở chẳng vừa lòng roi mây đánh chết, gươm thư-hùng tuy rẽ đôi nơi
đứt dây thì lại nối dây thế nào tát được giếng này mới thôi, hoa tỉ-muội hãy còn một đóa
áo đơn đà lây dấu hoa thơm
bình không hãy ngát mùi hương xạ
vào đất văn-vật mang hư-danh thì phải dự-phòng
nổi phép võ-biền cứ bản-tộc âu là truy-nã
tiếng-tăm kia từ trước chẳng mang
duyên-nợ ấy về sau khôn trả
nếu trước những trồng bông trồng đậu, hết chuyện-trò chó chết thì thôi
từ rày đừng yêu trái yêu hoa, mất công ấy voi đâu mà tạ
Nay
một nén hương thừa
ba tuần rượu hả
kể chi những đường kia nỗi nọ, đi thì đi cho thoát, kẻ đã về kiếp ấy thì thôi
dù chẳng nên nghĩa trước tình sau, chờ thì chờ cho xong, ai đâu có con hoài mà gả
Nghỉ ta hú-hí với đám mỹ-nhân nơi điếm trọ được một vài trống canh thì vừa đủ thì-gian cho lão xem hết truyện, mới hỏi lão rằng:
“Chẳng hay phu-tử có cao-kiến gì thêm-thắt giúp cho mỗ đây chăng?”
Lão rằng:
“Thi-sĩ cắt bỏ những chỗ ‘nóng-bỏng’ khi tả các sự nơi thanh-lâu, thế chẵng uổng lắm chăng?”
Thực-tình lão chỉ muốn nhắc-nhỏ về cái thói phong-lưu của nghỉ thôi, không ngờ khi Du ta từ kinh-thành hồi-hương lại tạt ngang biếu lão bài tế-văn này. Nghỉ muốn tỏ tâm-sự cho lão đây!
Nay lão t. ta chép lại bài tế-văn cho chư vị tham-tường, mong sao nó (bài tế-văn) có sự hữu-dụng nào chăng.
©LTB2007
––––––––––
VĂN TẾ TRƯỜNG–LƯU NHỊ NỮ
Than Rằng
chùa Phổ-cứu trăng~dìu~gió~dặt, ngỡ một ngày nên nghĩa trăm-năm
duềnh Đào-nguyên nước~chảy~hoa~trôi, bỗng nửa bước chia đường đôi ngả
chữ chung-tình nghĩ lại ngậm-ngùi
câu vĩnh-quyết đọc càng buồn-bã
Nhớ Hai Ả Xưa
tính-khí dịu-dàng
hình-dung ẻo-lả
rạng làu-làu gương đan-quế vừa tròn
non mơn-mởn đóa hải-đường chưa nở
sắc lông mày, săn môi sáp, ai chê rằng xấu mô-mồ
thấp mài tóc, cao đường ngôi, ta khen đã đẹp cha-chả
tiếng cười tiếng nói nghe cũng hữu-tình
nước bước nước đi thật là vô-giá
tiết dậy-mẩy trong năm mười bảy nghề thú-quê giữ mực chân-xa
cuộc làm-vui vừa cợ giêng-hai bàn cờ tướng kén vào con mã
khó tột-vời mà rất mực hẳn-hoi
nghề làm-ăn chẳng đến điều hèn-hạ
cuốn song gấm một thềm hoa rụng gieo thoi vàng, dệt bức hồi-văn
buông rèm sương nửa chái trăng soi nắn quay sắt, kéo dây nhân-quả
rủ-rê năm-bảy chị-em
cưu-góp ba làng bốn xã
con người ta được một thì con gái, được thì ăn, được thì chơi
ở đất này khá hiếm chi đàn ông chẳng hề quen chẳng hề lạ
đêm đêm thường ví-hát xôn-xao
ai ai cũng trầu-cau đãi-đõa
ả nọ o này đông-đúc, gái một thì gặp tuổi sang-xuân
anh kia chú nọ rình-mò, trai ba phủ quyết chơi mãn-hạ
bướm-ong phấp-phới, thôi quan thì dân
oanh-yến ra-vào, rộng đường quang sá
nhất lịch-sự là quân-phường ngoài Chế những vất ra túi thuốc, bông đào
đội thế-thần thì quan-họ trong làng cũng mang tới cân ngà, quả đá
đi-về thường nhiều kẻ hẳn-hoi
ra-vào cũng lắm người chằng-chạ
trước chái thì tàng-hình thủy-phủ đứng lăm-lăm, ai biết mô mồ
trong nhà thì thiết-phục long-vương, nằm trập-trập hình như đống-mả
trai trong làng rình bốn mặt chan-chan
chó hàng-xóm sủa năm canh ra-rả
biết đó những ngày trong trứng vui chi hơn liễu~cợt~hoa~cười
vẻ chi một chút ngoài da công đâu lại then cài cửa khóa
ngán đâu lời nói mà lo
được thế hãy chơi cho thỏa
buông bè chuối giữa dòng nước chảy mặc dù ai chống ngược chống xuôi
thả lá ngô trước trận gió nồm đã lắm kẻ bổ nghiêng bổ ngả
họp chợ xuân nhiều khách vãng-lai
dạo điếm nguyệt phải khi kinh-quá
theo chúng-bạn cũng ra điều bất-ý ai dám đâu vác chuông đánh đất Đai Minh
gặp chị-em chẳng có lẽ vô-tình ta cũng phải gánh ngói rao làng Bùi Ngõa
yếm nhuộm điều che trước ngực lòe-lòe
câu huê-tình đọc bên tai xả-xả
quây ngoài sân thì trong làng chín-mười ả, ả ví, ả hát, ả kéo sợi, ả đưa thoi, lại có ả bưng trầu tận miệng, mỹ-nữ như hoa
léo lên giường thì quan-họ năm-bảy ông, ông nói, ông cười, ông ngâm thơ, ông đọc truyện, lại có ông đắp áo trùm đầu, cao bằng mãn-tọa
thoạt đến đây buổi mới lạ-lùng
xem chẳng khác người quen suồng-sã
tiếp-đãi mấy đêm một mực, lòng bồ-đề hỉ xả từ bi
xôn-xao một khắc ngàn vàng, dàn chẩn-tế ba la bát nhã
ba-sinh đành một kiếp hẹn-hò
hai năm được mấy lần chung-chạ
sừng chuốt lược cũng trong đồng-đạo,trai khôn thầy-dái, gái khôn bà-nàng
đá tạc bia, ai ở dị-tâm đất có thổ-công, sông có hà-bá
đến vườn, mong bẻ một cành cam
giải lòng, ước chẻ hai thanh ná
quả cam chén rượu đãi-đằng khi chơi cửa chơi nhà
túi vóc khăn là dặn-dò lúc buôn mành buôn giã
ân-cần nhiều nỗi thư từ
hầu-hạ chẳng khuây điếu lả
phụt ngọn đèn trước mặt, ddếch sự đời chẳng phải đứa tiểu-tâm
đùng tiếng lói sau nhà, ddéo mẹ kiếp bỗng có thằng đại-phá
ta đã đành rụt cổ như rùa
ả cũng chớ vật mình như sả
giải-kết cho ả, mới đến đây ai dám đoạt gia-tài
hú-vía cho tôi, một chút nữa sinh ra ẩu-đả
của thập-phương mặc khách thừa-lưa
tội nhất-xá xin người xúy-xóa
như có phải quýt~làm~cam~chịu, đã trót thì trét sợ chi điều nói tỏi nói hành
song cũng là cú~kêu~ma~ăn, đi không về không chi đến nỗi gieo tai gieo vạ
ta đã đành mắc tiếng thày-lay
ả cũng hóa ra người ddĩ-thõa
mấy kẻ biết người biết của, gấm mặc đêm nghĩ lại cũng hoài
một chốc ra giận ra thù, bạc gần sáng thổ nào dám gá
khoán-ước làng cứng nhắc ngô rang
nhân-nghĩa cũ nát tươm chó nhả
của là của chó~treo~mèo~đậy phải giữ-gìn cho lắm, mắt đỏ lòm nhắm tựa mắt lươn
công tiếc công cốc~mò~cò~ăn, đi chơi-nhởi làm chi mặt trắng phủi trơ như mặt nạ
tiếng-tăm chi đó mặc ai
ngày-tháng còn dài đó đã
những ngỡ trăm năm trước hẹn-hò đã chắc, để phụ-phàng ba chốn bốn nơi
nào ngờ tháng sáu này tệ-bạc làm sao bỗng tống-táng một tuần hai ả
“ờ” sao mà quên ta được cho đành
nói thế mà lấy chồng thực ru tá
công-lênh ấy ai còn nhớ đến, cũng cầm bằng ruổi ngựa đường dài
mối-manh kia ta đã biết rồi, thôi cũng chớ giấu voi ruộng rạ
thế thời mách chúng ta vậy ru
thôi, kính hai ả cho rồi cả
hãy xem những của lạ-lùng
chẳng trách chi ai một-mả
một chú thì dắt mũi trâu từ thuở bé, tắc-tắc, hò-rì
một anh thì cắt cỏ ngựa đến tận già, tùng-tùng, dạ-á
ở làm chi một năm thêm một tuổi càng cao
khen lắm nhỉ hai ả được hai chồng cũng khá
thương chắc lấy nỏ được chắc, chúng bạn ta như nghé sổ ràn
chê tôm lại phải ăn tôm, lời nói trước như mèo liếm mỡ
cha kiếp mình đã ra kiếp lăng-nhăng
thiệt lòng, ta cũng ra lòng suồng-sã
hựu hà ngôn tại, đã sao thì vậy lấy ai cũng đã lấy rồi
như tư nhi dĩ, đã thế thì thôi nói mãi ra điều nói chạ
mình ở bạc đã ra Dương Tố chi gian
ta cũng đen, chẳng biết Quan Kiệt chi trá
bầu-bạn củ rũ đi ngoay-ngoảy, chẳng nhớ câu bất diệc lạc hồ
nợ-nần xưa vỗ sạch~sành~sanh, quên mất chữ vi chiếu dụng giả
đã biết trước yên túc quái tai
xem về sau như chi hà dã
được đó hãy hay rằng đó, mâm son bát sứ mà ăn cơm với nước cà
chắc đâu đã hẳn hơn đâu, chăn tằm hái dâu vẫn mặc quần nâu áo vá
nhất bạc-tình là thói o Uy
chẳng nhân-nghĩa ai bằng ả Sạ
những ngỡ đứt võng nảy xuống giường, bịch cái, chẳng lấy năm thì cũng lấy ba
nào ngờ trèo cao sa xuống thấp, ôi cha, tưởng mất một hóa ra mất cả
đã làm chi thế vội-vàng
thôi, chẳng lo gì, thong-thả
chi những thói cọc-cằn lửa khắc, chó cậy nhà, gà cậy chuồng
tới khi nhà hơi-hởi bén mùi, trâu ăn ló, bò ăn má
lời thề-nguyền, dĩ trục thủy lưu
bức thư-vãn, dụng bằng hỏa hóa
người đến gốc mong bồng quả bưởi, há phải điều chúng bạn vô-tình
con sãi chùa lại quét lá đa, thôi mặc kiếp nhà bay bất-khả
gỗ trôi sông không trở lại Lường Dà
muối bỏ bể cũng thiệt công Lữ Xá
ả về đó bén~duyên~phải~kiếp chẳng quản điều mặt~muội~dầu~gio
ta bây giờ quá~lứa~lỡ~đôi thôi chẳng khác mình~trần~trôn~trạ
Ôi!
nước sông Giang Đình
nương khoai Phan Xá
dải sông Cài văn-vắt nước trong
đỉnh ngàn Hống đùn-đùn mây tỏa
gương công-chúa phá tan từ trước, làm chi những nỗi tá-ơn
nhịp ngọc-tiêu đành để lại sau, khôn ước những điều hú-họa
nương song cúc sắp hỏi-han ả Tố, vì đâu mà phận hẩm duyên ôi
dạo đường Hòe vừa gặp-gỡ chàng Tiêu, từ đây đã người dưng nước lã
giận nỗi xưa mồ-hôi muối đầm-đìa
tưởng nghĩa cũ nước mắt gừng lã-chã
thương vì nỗi mưa dầm rỉ-rỉ chận chắc với con trâu đực, ả cầm đèn ả đi trước dẫn đường
đau vì khi lửa cháy phừng-phừng tím gan cho cái gà toi, ả vác búa ả đứng ra lấp sá
tưởng công-phu mà chưa đáng đồng tiền
nhớ nhân-duyên muốn đi cầu ông Tá
nhớ những lúc tắt đèn dạy chuyện dứt câu này nối câu khác, trăng ngoài hiên khi tỏ khi mờ
tưởng những khi thắp đuốc chơi đêm ở nhà ngoài vào nhà trong, giọt bên chái như tầm như tã
rầm-rì thay điếu thuốc trao tay
gắn-bó mấy hạt cơm dính má
xẩy nhớ đến lời ăn tiếng nói, cám buồn mặt lợn, tóc trên đầu đếm chẳng hay cùng
sực tưởng khi đua sức đua tài, trơ-tráo đầu trâu, gan trong bụng gãi khôn đã ngá
có công kể mấy nhật-trình
lúc ấy ghép vào niên-phả
nói sao được đường xa dặm ngái, bắt chim trời chi những sự éo-le
cực những điều kẻ ngược người xuôi, vẻ cò đất vẫn ra điều dối-trá
hay chi điều con gái chê chồng
chẳng có ai đàn ông ở góa
ả sang đó bồng con cho sớm, mẹ nằm võng cha nằm giường
ta về đây kiếm chút kẻo già, bà ăn nem ông ăn chả
sang chợ Vịnh rắp than cùng ả Út, đường đông ăm-ắp thấy mà kinh khăn nhiễu, quần điều
lên chùa Hương toan tu với sư Viên, rũ sạch làu-làu mua chưa được mũ ni, áo vá
ở nhà lâu nghĩ cũng bần-thần
viếng cảnh cũ muốn làm khuây-khỏa
đường cửa Trẹm mỗi ngày một ngại, bóng cây, tiếng suối, núi giăng-giăng, con mắt đã mòn
chòm bên làng càng tối càng buồn, ngọn khói, hạt mưa, trời thâm-thẩm, mặt người đã nhóa
hắt-hiu gió trúc mưa mai
quạnh-quẽ bóng chim tăm cá
vì quan-họ nên chúng ta mộ-đức, bạn-hữu quen còn được bao nhiêu
vào trong làng hỏi đôi ả Sạ–Uy, lứa-tác cũ hãy còn bao nả
thăm tận nhà thì chẳng thấy người quen người thuộc, chua-cay thay ăn khế với gừng
hỏi đến tên thì đã gọi mụ nọ mụ kia, may-mắn bấy trồng sung ra vả
cửa-nhà mình đã bưng kín như buồng
tiếng-tăm ta cũng rửa sạch như đá
nghĩ cũng phải ăn hơn hờn thiệt, có con có cái ai nói chi những sự nguyệt-hoa
toan kiếm nơi đứt nối tối nằm, lạ mặt lạ mày ai chẳng biết lại chê cỏ dã
dẫu có ai trẻ mỏ mới lên
là những chốn xưa nay chằng bạ
thú ngưu-mã chú xuôi anh ngược, khăn dì Sàng trầu-thuốc đến đâu phần
vườn yến-oanh cảnh đó người đâu, của ông Đấu gió-trăng còn đóng khóa
nhân-duyên xưa bẻ ngó lìa tơ
phong-cảnh cũ vàng cây héo lá
tìm những chốn tre già măng mọc, hàng thịt nguýt hàng cá, dễ mấy ai cho đáng cải-kim
dốc một bài xỉ bỏ thủ cầm, trâu cột ghét trâu ăn, sợ hàng-xóm lại kêu thủy-hỏa
bẽ-bàng mong hỏi ả Kiều
thương-hại sẽ lừa con Sá
đầu sông cho đến cuối sông ở chẳng vừa lòng roi mây đánh chết, gươm thư-hùng tuy rẽ đôi nơi
đứt dây thì lại nối dây thế nào tát được giếng này mới thôi, hoa tỉ-muội hãy còn một đóa
áo đơn đà lây dấu hoa thơm
bình không hãy ngát mùi hương xạ
vào đất văn-vật mang hư-danh thì phải dự-phòng
nổi phép võ-biền cứ bản-tộc âu là truy-nã
tiếng-tăm kia từ trước chẳng mang
duyên-nợ ấy về sau khôn trả
nếu trước những trồng bông trồng đậu, hết chuyện-trò chó chết thì thôi
từ rày đừng yêu trái yêu hoa, mất công ấy voi đâu mà tạ
Nay
một nén hương thừa
ba tuần rượu hả
kể chi những đường kia nỗi nọ, đi thì đi cho thoát, kẻ đã về kiếp ấy thì thôi
dù chẳng nên nghĩa trước tình sau, chờ thì chờ cho xong, ai đâu có con hoài mà gả