Quận Chúa Quỳnh Anh
03-10-2006, 10:41
Đến dạ du thần chừng cũng đã ngủ,
Sao khất giả còn đi ,
Lê mấy lời thương thảm cổ đại
Vào sâu mãi xóm trong ?
Ra bữa xin chưa đủ ,
Thân đọa đày thân , phải chịu thôi ,
Chỉ mong đồng loại chớ xua đuổi .
Giờ này , thế giới kín khuya khoắt,
Còn cửa nào cho ta gõ đây ?
Lũ chó sủa rong theo
Cái giá phải trả cho sự thất bại nào trong đời đã có từ quá khứ , mặc có vay hay là không và cũng không có cả cái quyền được trả giá . Chỉ biết khi khoác lên hình người cái bộ dạng nhếch nhác của một kẻ không nhà để về , không nơi để đi thì cái giá đó hẳn không rẻ tí nào cả . Tiếng chó sủa phía sau lưng người khất giả biểu hiện cho sự xua đuổi , đã bị chối từ sự hiện diện. Nó còn toát lên một nghĩa khác của một sự săn đuổi và đủ mãnh liệt đi sâu vào ấn tượng của người đọc về hình ảnh của những kiếp người đã bị bỏ rơi , bị bỏ quên , cô đơn , lạc lõng , bị cô lập ..... bên đời .
Đêm đã sâu , thế giới khuya khoắt đã ngủ yên mà biển dâu đời vẫn luôn thức bất kể thời gian . Những nhục nhằn hằn sâu nào khiến người phải bật thốt ra những tiếng thương thảm " Còn cửa nào cho ta gõ đây ?. Ôi cũng chỉ là lời tự hỏi rồi cũng sẽ rơi vào khoảng không im lặng vô cùng ? Đêm vẫn bình thản trôi .....
Quả đáng ngờ vực, mọi nhân dạng.
Mấy bữa rồi , gió cứ lầy nhầy trên ngọn cây cao .
Mùa đông năm nay chừng đến sớm .
Trời đất vẫn không chừa bỏ thói ngặt nghèo .
Đêm qua , lão bạn nằm bên ngủ chết lạnh .
Anh em tri hô xúm tiếp tay .
Rõ vô vọng .
Lửa ngoài thân sao truyền được vào thân
Khi thân chẳng sẳn sàng thứ bắt cháy ?
Trong cơn gió lạnh hắt hiu , hình ảnh một người không nhà nằm chết trong đêm đông đủ khiến cho lòng người phải ngậm ngùi chạnh lòng . Mạng người phải chăng quá nhỏ nhoi trước quy luật sinh diệt ,chứng kiến những cái chết - giữa - đời nặng hoài niềm vô vọng ngự trị vì biết chẳng có phép màu nào có thể cứu được sự chết khi đối diện cùng với nó . Tia lửa ở đây là hơi ấm của người , của tình người mà cũng phải cúi đầu chịu thua trước một thân xác đã lạnh tanh , khi đã bằng lòng bỏ lại tất cả rồi. Nỗi chết nào đến rất nhanh cho bất cứ ai cũng phải tự mang , bởi không ai có thể gánh vác dùm cho ai về sự chết cả.
Thời tiết vô lường thay ,
Ta phải cố giữ mình luôn ấm áp .
Người lần lượt bỏ nhau đi ,
Mộng hãy vì ta nán hủ hỉ .
Gió lại gió thường kỳ
Xúc xiểm âm mưu những biến chuyển .
Thời thế vút qua đi , bỏ rơi lại oan hồn ,
Chốn xưa lai vãng khóc dâu biển .
Trăng thâu thiên cổ sáng im lìm ...
Thời thế vút qua đi hay lai vãng chốn xưa gợi lên nỗi nhớ là một sự hoài niệm về những gì đã trải qua trong cuộc biến chuyển của thế sự và cả thay đổi của trời đất , người đã lần lượt bỏ đi hay cả những người còn ở lại , cũng chẳng thể nào đòi lại được những gì đã mất , đã đi qua rồi . Như con cá nằm trên cạn , giương đôi mắt đau thương há miệng đòi nước .
Thời thế vút qua đi , bỏ rơi lại oan hồn
" Bỏ rơi lại oan hồn " làm tôi nhớ tới câu trong bài viết của ông H.T.A.:
" Cái chết là mặt đối nghịch của cuộc sống , cái này hiện hữu thì cái kia cũng hiện hữu . Như đồng tiền vẫn phải có hai mặt thì mới hiện hữu một đồng tiền nguyên vẹn . Nó như ảo như chân , phơ phất trong cõi cảm nhận , trong ấn tượng từ thuở thiên thu trước và cho đến thiên thu sau vẫn còn hiện hữu qua trạng thái chập chờn phiêu diễu như hình bóng ma hay hình bóng trong chiêm bao ."
Thế thì sự sống hay sự chết là một sự hiện hữu , có đi có về toàn vẹn của một kiếp người . Người chết toàn vẹn , còn người ở lại vẫn là mang một nửa của điều hiện hữu kia . Những oan hồn bị bỏ rơi cứ cho là một sự đã hết ,là một sự chấm dứt . Không . Một mình thì không thể hiện hữu và oan hồn không còn là những bóng ma mà đã trở thành những hiện diện cho một khái niệm của yêu thương , của tưởng nhớ về , và nó luôn đi bên cạnh người còn sống .
" Ta phải cố giữ mình luôn ấm áp ."Niềm tin về ngày mai tươi sáng mặc cho bao thay đổi mới chính là ngọn lửa tuyệt diệu nhất sưởi ấm cho trái tim khốn khổ , đủ sức chấp thêm cho người đôi cánh để đưa giấc mộng đời bay thoát ra vùng bóng tối luôn bủa vây .....
Có lần cát bụi làm sương máu,
Hoàn kiếp , còn nỗi đau máu xương .
Giặc đại thắng mùa xuân ,
Đất ểm , nhà ma không ở được ,
Ta quăng sử tịch , chạy mình không .
May còn chiếc bóng theo làm bạn ,
Đêm đêm vét mộng trải nơi nằm .
Thượng Đế chìu ta , không hiện hữu ,
Mặc ta rộng rãi tùy nghi ta .
Khi một người còn mang nặng trong tâm hồn cái cảm giác bất lực vì thấy mình trắng tay hoàn toàn chỉ cho một lần nhập cuộc . Để từ đó xót khô giòng lệ , không biết phải đi đâu và không có một nơi chốn để về cho lòng người thêm cô đơn , bơ vơ lạc lõng , thấy đời mình khiếm khuyết hẳn đi . Hồn du mộng như níu một điểm tựa cuối cùng để làm vơi nhẹ dĩ vãng , để ru trải giấc đêm đêm . Thượng Đế không hề hiện hữu , nương tựa hư vô là một điều ảo tưởng không thể . Ngay cả thế gian cũng luôn chối từ lời biện hộ thì thôi riêng mặc người hãy cứ hào phóng tùy nghi .
Gió vẫn gió ngật ngầy ,
Dã dượi hàng cây không ngủ được .
Người già như kẻ đi xa lâu ,
Về thăm nhìn ngơ ngác cố thời ,
Chừng chẳng nhận ra .
Ta cười khóc bất kỳ , hát điên loạn ,
Nhớ đó , quên đây ,
Nhìn biết thị phi , không đứng lại ,
Đời bỏ đi rồi , trong đục chi ?
" Sẽ không có gì trôi qua . Thời gian sẽ phủ tro lên những nỗi đau hy sinh mất mát . Và con người tưởng có thể nguôi quên , tưởng sẽ được xoa dịu . Và con người sẽ dần bị cuốn vào chuyện áo cơm của thời hậu chiến . Tuy nhiên , không phải là như thế ..... ( L.M.H.)
Tháng lụn ngày qua , trong tâm thức của người còn mãi dư âm tủi hờn , với tấm thân mòn mỏi đã trải qua muôn ngàn bể ái phong trần , mà sao sự trở về lại trở thành người xa lạ với chính nơi chốn của mình , hỏi còn cay đắng nào hơn nữa .
Tiếng đời phê phán chua cay
Cười ai dâu bể men say não nề !
Qua rồi cũng chán bờ mê
Kìa hương tiếng vọng đi về mấy ai *
Đục trong nhục vinh , đời bỏ đi rồi ,xin hỏi thế nhân có còn phiền ?
Đôi khi thơ thới như thơ trẻ ,
Thường khi nặng chịch như thần linh .
Phải ta đang sống chệch
Một dị bản nào đây của chính ta ,
Mãi không vừa chập ?
Nghiệp khất giả , tiếng rao thương thảm ,
Cõi trăm năm , người nghe bất an .
Sống mà chỉ dám ước mơ trong bóng tối , ngày khập khểnh với tiếng rao thương thảm , khi tung tăng với bài hát của trẻ thơ ,hay khi chìm đắm vào thế giới phép màu để được ngẩng cao đầu hơn và có thể đòi những gì đã mất . Những ước mơ nào khi đã không thể sở hữu thì biết níu lấy vào đâu ? Nếu đã là nghiệp thì thôi hãy chống gậy khập khểnh , bước thấp bước cao rong ruổi tiếp trên đường dài. Người khất giả cất lời bi thương tận đáy sâu tâm hồn , bật ra ngào nghẹn buồn tủi " Tối nay ta về đâu ? " trên chính quê hương của mình .Sự tìm kiếm bản ngã chỉ muốn nói lên một niềm ham muốn được tái sinh .
Tô Thùy Yên thốt lên " Cõi trăm năm , người nghe bất an ." Có ai , có ai ... có sự đồng cảm cùng với nhà thơ ? Nếu đều cùng hiểu rằng chẳng một ai có thể thoát khỏi được " lộ trình định mệnh " , những gì đang đợi ở phía trước nào biết nào hay . Có thẩm thấu hết nghĩa của một chữ đời , thấm tận cùng sâu sắc nỗi đời vô biên thì không thể không đau đời và từ nỗi đau đó , sẽ thấy đeo mang dai dẳng mãi những cảm giác bất an .
cằm rêu mọc trơ mặt mình ra đất
mong cắt linh hồn những lúc buồn không
rồi chợt đến chợt đi còn hay mất
đời có rồi chút lạ một mùa đông
( đồng cảm *)
Nếu thấy còn đủ thời gian , cũng có thể theo chân của H.T. nghĩ đến kiếp sau để mà cười hài :
Kiếp sau nếu được làm chim
Tình thương dang dở bay tìm nơi nơi
Giương cung
đừng nhé người ơi
Vết thương thuở trước luân hồi còn đau
( *=H.V. và V.H. )
Sao khất giả còn đi ,
Lê mấy lời thương thảm cổ đại
Vào sâu mãi xóm trong ?
Ra bữa xin chưa đủ ,
Thân đọa đày thân , phải chịu thôi ,
Chỉ mong đồng loại chớ xua đuổi .
Giờ này , thế giới kín khuya khoắt,
Còn cửa nào cho ta gõ đây ?
Lũ chó sủa rong theo
Cái giá phải trả cho sự thất bại nào trong đời đã có từ quá khứ , mặc có vay hay là không và cũng không có cả cái quyền được trả giá . Chỉ biết khi khoác lên hình người cái bộ dạng nhếch nhác của một kẻ không nhà để về , không nơi để đi thì cái giá đó hẳn không rẻ tí nào cả . Tiếng chó sủa phía sau lưng người khất giả biểu hiện cho sự xua đuổi , đã bị chối từ sự hiện diện. Nó còn toát lên một nghĩa khác của một sự săn đuổi và đủ mãnh liệt đi sâu vào ấn tượng của người đọc về hình ảnh của những kiếp người đã bị bỏ rơi , bị bỏ quên , cô đơn , lạc lõng , bị cô lập ..... bên đời .
Đêm đã sâu , thế giới khuya khoắt đã ngủ yên mà biển dâu đời vẫn luôn thức bất kể thời gian . Những nhục nhằn hằn sâu nào khiến người phải bật thốt ra những tiếng thương thảm " Còn cửa nào cho ta gõ đây ?. Ôi cũng chỉ là lời tự hỏi rồi cũng sẽ rơi vào khoảng không im lặng vô cùng ? Đêm vẫn bình thản trôi .....
Quả đáng ngờ vực, mọi nhân dạng.
Mấy bữa rồi , gió cứ lầy nhầy trên ngọn cây cao .
Mùa đông năm nay chừng đến sớm .
Trời đất vẫn không chừa bỏ thói ngặt nghèo .
Đêm qua , lão bạn nằm bên ngủ chết lạnh .
Anh em tri hô xúm tiếp tay .
Rõ vô vọng .
Lửa ngoài thân sao truyền được vào thân
Khi thân chẳng sẳn sàng thứ bắt cháy ?
Trong cơn gió lạnh hắt hiu , hình ảnh một người không nhà nằm chết trong đêm đông đủ khiến cho lòng người phải ngậm ngùi chạnh lòng . Mạng người phải chăng quá nhỏ nhoi trước quy luật sinh diệt ,chứng kiến những cái chết - giữa - đời nặng hoài niềm vô vọng ngự trị vì biết chẳng có phép màu nào có thể cứu được sự chết khi đối diện cùng với nó . Tia lửa ở đây là hơi ấm của người , của tình người mà cũng phải cúi đầu chịu thua trước một thân xác đã lạnh tanh , khi đã bằng lòng bỏ lại tất cả rồi. Nỗi chết nào đến rất nhanh cho bất cứ ai cũng phải tự mang , bởi không ai có thể gánh vác dùm cho ai về sự chết cả.
Thời tiết vô lường thay ,
Ta phải cố giữ mình luôn ấm áp .
Người lần lượt bỏ nhau đi ,
Mộng hãy vì ta nán hủ hỉ .
Gió lại gió thường kỳ
Xúc xiểm âm mưu những biến chuyển .
Thời thế vút qua đi , bỏ rơi lại oan hồn ,
Chốn xưa lai vãng khóc dâu biển .
Trăng thâu thiên cổ sáng im lìm ...
Thời thế vút qua đi hay lai vãng chốn xưa gợi lên nỗi nhớ là một sự hoài niệm về những gì đã trải qua trong cuộc biến chuyển của thế sự và cả thay đổi của trời đất , người đã lần lượt bỏ đi hay cả những người còn ở lại , cũng chẳng thể nào đòi lại được những gì đã mất , đã đi qua rồi . Như con cá nằm trên cạn , giương đôi mắt đau thương há miệng đòi nước .
Thời thế vút qua đi , bỏ rơi lại oan hồn
" Bỏ rơi lại oan hồn " làm tôi nhớ tới câu trong bài viết của ông H.T.A.:
" Cái chết là mặt đối nghịch của cuộc sống , cái này hiện hữu thì cái kia cũng hiện hữu . Như đồng tiền vẫn phải có hai mặt thì mới hiện hữu một đồng tiền nguyên vẹn . Nó như ảo như chân , phơ phất trong cõi cảm nhận , trong ấn tượng từ thuở thiên thu trước và cho đến thiên thu sau vẫn còn hiện hữu qua trạng thái chập chờn phiêu diễu như hình bóng ma hay hình bóng trong chiêm bao ."
Thế thì sự sống hay sự chết là một sự hiện hữu , có đi có về toàn vẹn của một kiếp người . Người chết toàn vẹn , còn người ở lại vẫn là mang một nửa của điều hiện hữu kia . Những oan hồn bị bỏ rơi cứ cho là một sự đã hết ,là một sự chấm dứt . Không . Một mình thì không thể hiện hữu và oan hồn không còn là những bóng ma mà đã trở thành những hiện diện cho một khái niệm của yêu thương , của tưởng nhớ về , và nó luôn đi bên cạnh người còn sống .
" Ta phải cố giữ mình luôn ấm áp ."Niềm tin về ngày mai tươi sáng mặc cho bao thay đổi mới chính là ngọn lửa tuyệt diệu nhất sưởi ấm cho trái tim khốn khổ , đủ sức chấp thêm cho người đôi cánh để đưa giấc mộng đời bay thoát ra vùng bóng tối luôn bủa vây .....
Có lần cát bụi làm sương máu,
Hoàn kiếp , còn nỗi đau máu xương .
Giặc đại thắng mùa xuân ,
Đất ểm , nhà ma không ở được ,
Ta quăng sử tịch , chạy mình không .
May còn chiếc bóng theo làm bạn ,
Đêm đêm vét mộng trải nơi nằm .
Thượng Đế chìu ta , không hiện hữu ,
Mặc ta rộng rãi tùy nghi ta .
Khi một người còn mang nặng trong tâm hồn cái cảm giác bất lực vì thấy mình trắng tay hoàn toàn chỉ cho một lần nhập cuộc . Để từ đó xót khô giòng lệ , không biết phải đi đâu và không có một nơi chốn để về cho lòng người thêm cô đơn , bơ vơ lạc lõng , thấy đời mình khiếm khuyết hẳn đi . Hồn du mộng như níu một điểm tựa cuối cùng để làm vơi nhẹ dĩ vãng , để ru trải giấc đêm đêm . Thượng Đế không hề hiện hữu , nương tựa hư vô là một điều ảo tưởng không thể . Ngay cả thế gian cũng luôn chối từ lời biện hộ thì thôi riêng mặc người hãy cứ hào phóng tùy nghi .
Gió vẫn gió ngật ngầy ,
Dã dượi hàng cây không ngủ được .
Người già như kẻ đi xa lâu ,
Về thăm nhìn ngơ ngác cố thời ,
Chừng chẳng nhận ra .
Ta cười khóc bất kỳ , hát điên loạn ,
Nhớ đó , quên đây ,
Nhìn biết thị phi , không đứng lại ,
Đời bỏ đi rồi , trong đục chi ?
" Sẽ không có gì trôi qua . Thời gian sẽ phủ tro lên những nỗi đau hy sinh mất mát . Và con người tưởng có thể nguôi quên , tưởng sẽ được xoa dịu . Và con người sẽ dần bị cuốn vào chuyện áo cơm của thời hậu chiến . Tuy nhiên , không phải là như thế ..... ( L.M.H.)
Tháng lụn ngày qua , trong tâm thức của người còn mãi dư âm tủi hờn , với tấm thân mòn mỏi đã trải qua muôn ngàn bể ái phong trần , mà sao sự trở về lại trở thành người xa lạ với chính nơi chốn của mình , hỏi còn cay đắng nào hơn nữa .
Tiếng đời phê phán chua cay
Cười ai dâu bể men say não nề !
Qua rồi cũng chán bờ mê
Kìa hương tiếng vọng đi về mấy ai *
Đục trong nhục vinh , đời bỏ đi rồi ,xin hỏi thế nhân có còn phiền ?
Đôi khi thơ thới như thơ trẻ ,
Thường khi nặng chịch như thần linh .
Phải ta đang sống chệch
Một dị bản nào đây của chính ta ,
Mãi không vừa chập ?
Nghiệp khất giả , tiếng rao thương thảm ,
Cõi trăm năm , người nghe bất an .
Sống mà chỉ dám ước mơ trong bóng tối , ngày khập khểnh với tiếng rao thương thảm , khi tung tăng với bài hát của trẻ thơ ,hay khi chìm đắm vào thế giới phép màu để được ngẩng cao đầu hơn và có thể đòi những gì đã mất . Những ước mơ nào khi đã không thể sở hữu thì biết níu lấy vào đâu ? Nếu đã là nghiệp thì thôi hãy chống gậy khập khểnh , bước thấp bước cao rong ruổi tiếp trên đường dài. Người khất giả cất lời bi thương tận đáy sâu tâm hồn , bật ra ngào nghẹn buồn tủi " Tối nay ta về đâu ? " trên chính quê hương của mình .Sự tìm kiếm bản ngã chỉ muốn nói lên một niềm ham muốn được tái sinh .
Tô Thùy Yên thốt lên " Cõi trăm năm , người nghe bất an ." Có ai , có ai ... có sự đồng cảm cùng với nhà thơ ? Nếu đều cùng hiểu rằng chẳng một ai có thể thoát khỏi được " lộ trình định mệnh " , những gì đang đợi ở phía trước nào biết nào hay . Có thẩm thấu hết nghĩa của một chữ đời , thấm tận cùng sâu sắc nỗi đời vô biên thì không thể không đau đời và từ nỗi đau đó , sẽ thấy đeo mang dai dẳng mãi những cảm giác bất an .
cằm rêu mọc trơ mặt mình ra đất
mong cắt linh hồn những lúc buồn không
rồi chợt đến chợt đi còn hay mất
đời có rồi chút lạ một mùa đông
( đồng cảm *)
Nếu thấy còn đủ thời gian , cũng có thể theo chân của H.T. nghĩ đến kiếp sau để mà cười hài :
Kiếp sau nếu được làm chim
Tình thương dang dở bay tìm nơi nơi
Giương cung
đừng nhé người ơi
Vết thương thuở trước luân hồi còn đau
( *=H.V. và V.H. )