Tiểu Siêu
04-06-2004, 15:47
:) Thổ Công là một nhân vật mà bất cứ người Việt nào cũng phải biết tới , cũng như đã từng nghe thuyết về nhân vật này . Nên hôm nay , Tiểu Siêu xin được sơ lược lại cũng như giới thiệu thêm một vài chi tiết đặc sắc , về vai trò của Thổ Công trong cuộc sống và quan niệm của người Việt . Có rất nhiều điều lý thú , Tiểu Siêu hy vọng thông tin này có thể khiến cho chư vị quan tâm nhiều hơn tới bản sắc văn hoá của đất nước Việt Nam chúng ta :) .
Người Việt Nam , ngoài thờ tổ tiên thì còn thờ Thổ Công - một nhân vật có thể coi như Mẹ Đất - là một vị thần trông coi gia cư , định đoạt phúc hoạ cho một gia đình cũng như ngăn chặn những tà thần , bảo vệ con người sống trong ngôi nhà đó .
Thổ Công là một hình tượng bộ ba , mà dân ta có thuyết kể lại rằng , xưa có hai vợ chồng , sống ko thuận hoà mà người vợ bỏ đi và lấy một anh chồng khá giả hơn . Một ngày nọ , có một người ăn xin tới nhà , cô vợ mới nhận ra đó là anh chồng cũ của mình khi đem gạo ra cho người ăn xin . Gần trưa , người chồng mới đi làm về , sợ hiểu lầm nên cô đem người chồng cũ ra đống rơm núp tạm . Chồng mới về lấy tro đi bón ruộng , ko có nên ra đốt đống rơm làm tro , người chồng cũ núp trong đó chết cháy . Cô vợ thương chồng cũ quá cũng liền nhảy vào đống lửa cùng chết . Người chồng mới tuy ko biết sự thể , nhưng thấy vậy , cũng thương vợ mà nhảy vào lửa chết theo . Trời thương tình vì thấy ba người sống có tình nghĩa , nên phong cho họ làm Vua bếp . Trong đó , chồng mới là Thổ Công trông nom việc trong bếp , chồng cũ là Thổ Địa trông coi việc trong nhà , và người vợ là Thổ Kỳ , trông coi việc chợ búa .
Trên bàn thờ , trong gia đình người Việt Nam , cũng có sự sắp xếp vị trí thờ khá thú vị giữa Thổ Công và ông bà tổ tiên , mà chắc hẳn , chúng ta cũng ít khi để ý . Nhưng vị trí trên bàn thờ của người Việt cũng có những quy tắc nhất định đối với mỗi vị thần linh . Để Tiểu Siêu giới thiệu qua cho chư vị nhé :) .
Vì Thổ Công là người định đoạt phúc hoạ cho cả nhà nên là một vị thần quan trọng nhất , nhưng ông bà tổ tiên lại là người sinh thành ra ta nên được chúng ta tôn kính nhất . Vậy phải xếp vị trí ban thờ cho những vị thần này như thế nào cho hợp lẽ nhất đây :D ? Kể ra cũng không phải đơn giản chút nào :) . Nhưng người Việt , để giữ được hoà khí giữa các thần mà lại ko làm mất lòng ai , người Việt Nam chúng ta thường xếp cho ông bà tổ tiên ngự tại nơi tôn kính nhất là ở gian giữa . Thổ công thì được xếp ở gian bên trái , mà theo ngũ hành thì bên trái nghĩa là Phương Đông - là nơi quan trọng thứ hai sau trung tâm . Tuy địa vị có kém nhân thần nhưng quyền lực lại lớn hơn :D .
Trong gia đình , Thổ thần được coi là " Đệ nhất gia chi chủ " . Mỗi khi giỗ cha mẹ , chúng ta đều phải khấn Thổ thần trước , rồi xin phép Ngài cho cha mẹ được về " phối hưởng " .
Bên cạnh đó , sở dĩ Thổ Công vừa là thần đất lại vừa là thần bếp vì đối với người Việt , đất-nhà-bếp và người-phụ-nữ đồng nhất với nhau, đều có vai trò tối quan trọng như nhau .
Ở Nam Bộ , Thổ Công được thay bằng ông Địa . Cũng như vậy , ở nhiều nơi lại đồng nhất ông Địa với Thần Tài , theo nguyên lý : mọi của cải đều từ đất mà ra . . .
Tiểu Siêu
Người Việt Nam , ngoài thờ tổ tiên thì còn thờ Thổ Công - một nhân vật có thể coi như Mẹ Đất - là một vị thần trông coi gia cư , định đoạt phúc hoạ cho một gia đình cũng như ngăn chặn những tà thần , bảo vệ con người sống trong ngôi nhà đó .
Thổ Công là một hình tượng bộ ba , mà dân ta có thuyết kể lại rằng , xưa có hai vợ chồng , sống ko thuận hoà mà người vợ bỏ đi và lấy một anh chồng khá giả hơn . Một ngày nọ , có một người ăn xin tới nhà , cô vợ mới nhận ra đó là anh chồng cũ của mình khi đem gạo ra cho người ăn xin . Gần trưa , người chồng mới đi làm về , sợ hiểu lầm nên cô đem người chồng cũ ra đống rơm núp tạm . Chồng mới về lấy tro đi bón ruộng , ko có nên ra đốt đống rơm làm tro , người chồng cũ núp trong đó chết cháy . Cô vợ thương chồng cũ quá cũng liền nhảy vào đống lửa cùng chết . Người chồng mới tuy ko biết sự thể , nhưng thấy vậy , cũng thương vợ mà nhảy vào lửa chết theo . Trời thương tình vì thấy ba người sống có tình nghĩa , nên phong cho họ làm Vua bếp . Trong đó , chồng mới là Thổ Công trông nom việc trong bếp , chồng cũ là Thổ Địa trông coi việc trong nhà , và người vợ là Thổ Kỳ , trông coi việc chợ búa .
Trên bàn thờ , trong gia đình người Việt Nam , cũng có sự sắp xếp vị trí thờ khá thú vị giữa Thổ Công và ông bà tổ tiên , mà chắc hẳn , chúng ta cũng ít khi để ý . Nhưng vị trí trên bàn thờ của người Việt cũng có những quy tắc nhất định đối với mỗi vị thần linh . Để Tiểu Siêu giới thiệu qua cho chư vị nhé :) .
Vì Thổ Công là người định đoạt phúc hoạ cho cả nhà nên là một vị thần quan trọng nhất , nhưng ông bà tổ tiên lại là người sinh thành ra ta nên được chúng ta tôn kính nhất . Vậy phải xếp vị trí ban thờ cho những vị thần này như thế nào cho hợp lẽ nhất đây :D ? Kể ra cũng không phải đơn giản chút nào :) . Nhưng người Việt , để giữ được hoà khí giữa các thần mà lại ko làm mất lòng ai , người Việt Nam chúng ta thường xếp cho ông bà tổ tiên ngự tại nơi tôn kính nhất là ở gian giữa . Thổ công thì được xếp ở gian bên trái , mà theo ngũ hành thì bên trái nghĩa là Phương Đông - là nơi quan trọng thứ hai sau trung tâm . Tuy địa vị có kém nhân thần nhưng quyền lực lại lớn hơn :D .
Trong gia đình , Thổ thần được coi là " Đệ nhất gia chi chủ " . Mỗi khi giỗ cha mẹ , chúng ta đều phải khấn Thổ thần trước , rồi xin phép Ngài cho cha mẹ được về " phối hưởng " .
Bên cạnh đó , sở dĩ Thổ Công vừa là thần đất lại vừa là thần bếp vì đối với người Việt , đất-nhà-bếp và người-phụ-nữ đồng nhất với nhau, đều có vai trò tối quan trọng như nhau .
Ở Nam Bộ , Thổ Công được thay bằng ông Địa . Cũng như vậy , ở nhiều nơi lại đồng nhất ông Địa với Thần Tài , theo nguyên lý : mọi của cải đều từ đất mà ra . . .
Tiểu Siêu