Một vài thao tác và kĩ thuật XỬ LÝ ẢNH

[Tư Mã Nam Phong]

Photoshop cũng như các phần mềm khác thường chỉ thi hành lệnh khi bạn đã chỉ định vùng. Vùng chọn sẽ được bao bọc bởi đường đứt khúc di chuyển như đàn kiến. Muốn bỏ chọn: nhắp chọn None/SELECT (Ctrl+D); chọn vùng ngược lại: lệnh Inverse/SELECT (Ctrl+Shift+I). Chọn thêm: nhấn và giữ thêm phím Shift. Bớt chọn một vùng đã chọn: nhấn và giữ thêm phím Atl.

Các dụng cụ gồm: Marquee, Lasso (hình vòng dây thòng lọng) và Magic Wand Tool (hình chiếc đũa thần) nằm ở phần trên của Tool Box. Khi xử lý ảnh, những lệnh này sẽ gíup bạn tối đa: xoá, đổi màu phông (phần nền ảnh).

Trước đây, khi trình bày lịch ghép ảnh chân dung hay toàn thân các "ngôi sao" vào một hậu cảnh thường phải dùng kéo cắt thật kỹ từng phần nhỏ. Nhưng khi gặp phải sợi-tóc-đi-hoang cần phải giữ lại để tăng phần tự nhiên và lả lướt thì đúng là tai hoạ, phải lấy kim gút châm thủng từng chút một. Riêng chuyện điều chỉnh "tông" màu cho "ắc-co" thì đành chịu. Với Photoshop , vấn đề này chỉ là chuyện nhỏ: dùng Smudge Tool (hình ngón tay) làm mềm những đường cắt sắc cạnh (nếu di-nhấn và giữ nút trái chuột - bắt đầu ở vùng nào sẽ kéo màu của vùng ấy đi), nếu muốn kéo màu ra ngoài một vùng vừa dán phải huỷ chọn lệnh Preserve Transparency. Dùng Dodge Tool (hình cục bông gòn đen) làm sáng hơn vùng nào đó; dùng Burn Tool (hình bàn tay nắm làm tối lại; và dùng Sponge Tool (hình miếng bọt biển ) làm rực sáng lên một cạnh hay một vùng, bạn nhớ phải quy định độ rộng hẹp của đường nét ở Palette Brushes. Ví dụ bạn muốn chọn vùng ảnh phía sau một khuôn mặt, dùng Lasso vẽ đường bao quanh khuôn mặt đó (nhấn và giữ nút trái chuột khi đang tiến hành vẽ, Photoshop sẽ tự động nối điểm đầu với điểm cuối của đường bạn vừa vẽ vì thế để tránh nạn đường nối cắt ngang vùng không muốn chọn, nên cố gắng chấm dứt lượt vẽ ở gần điểm khởi đầu) cứ vẽ thoải mái nếu bị phạm qua vùng khác, nhấn và giữ phím Alt (để bớt chọn, đuôi trỏ chuột có thêm dấu - ) bắt đầu từ vùng không muốn chọn, vẽ cắt ngang qua vùng bị lấn, Photoshop sẽ "thụt lùi" vùng chọn; Hoặc ngược lại, nhấn và giữ phím Shift (để chọn thêm, đuôi trỏ chuột có thêm dấu +).

Khi muốn sử dụng lệnh Opacity/Layer Option/LAYER (biến file -ảnh thành tấm kính, trị số càng nhỏ càng trong suốt, ngầm định là 100) và có giá trị toàn layer, vì vậy bạn phải cắt phần muốn giữ nguyên Opacity sau đó mới dán lại (chỉ tiếc một điều, Photoshop luôn luôn dán đối tượng tại trung tâm cửa sổ nên bạn phải dùng Move Tool để di chuyển đối tượng về chỗ cũ).

Bạn có thể mở rộng khuôn hình (Canvas) lớn hơn ảnh (file- ảnh): lệnh Canvas Size/IMAGE, ngầm định bung ra mọi hướng, nhưng bạn vẫn khống chế được bằng cách nhắp chuột vào một trong các ô vuông trong Anchor.

Về đường viền (Outline): có hai loại, nếu muốn bao ngoài đối tượng hay text dùng lệnh Stroke/EDIT (nếu không thấy Photoshop thi hành, bạn xem lại Palette Layer nếu lệnh Preserve Transparency đang có hiệu lực thì huỷ chọn); còn lệnh Border /Modify /SELECT đường viền sẽ lấn vào một nửa, sau đó bạn phải nhuộm màu (màu đường viền sẽ là màu của màu-mặt-tiền).

Tới đây, bạn đang ở khu vực quan trọng của Photoshop , vùng tạo hiệu quả đặc biệt (Special effects): MENU FILTER. Như đã trình bày, Photoshop nghiêng nặng về tiện ích (nếu cài tương đối đủ sẽ có khoảng hơn năm trăm lệnh), và những tên lệnh thường hình tượng hoá kết quả lệnh đó. Chính vì vậy, khi làm việc với Photoshop , nếu "yếu "Anh ngữ, nên có sẵn cuốn từ điển Anh -Việt nhỏ loại bỏ túi. Mặt khác, luôn ghi lại trong sổ tay những thông số bạn đã thay đổi để so sánh với kết quả Photoshop thực hiện. Chẳng hạn dùng lệnh Nose sẽ làm những hạt Tramée lớn hơn dùng riêng cho các film áo thun (in lụa).

[Tư Mã Nam Phong]

Nếu xử lý một ảnh từ scanner đưa vào, chắc chắn bạn phải dùng lệnh Sharpen (làm cho bén, sắc nét). Với lệnh Aristic, file -ảnh của bạn sẽ thành tranh của các danh hoạ: Mastique (lệnh Cutout), Paul Gaugin (lệnh Dry Brush, tăng Texture trị 3), Renoir (lệnh Fresco).... Muốn ảnh trở nên mờ ảo: dùng lệnh Blur hoặc Gausian, ảnh có vùng ngoài quay, dùng lệnh Radial Blur (thay đổi tâm ở Blur center).

Vào Funhouse nếu muốn những hiệu quả bất ngờ. Bạn còn có các Công ty triển lãm tranh: Factory Gallery A,B,C,D: tạo những khoảng nắng (lệnh Pool Shadow). Nhớ sao chép thêm một ảnh chồng đúng ngay trên ảnh cũ và sẽ xử lý ảnh mới này vì lệnh làm mất phần còn lại của ảnh; xoáy vòng hình (lệnh Seismic); thêm hình phản chiếu (lệnh Mirror) có thể xê dịch các phần bằng cách thêm bớt các trị số của Quadrant. Biến ảnh thành phù điêu (Bas Relief): lệnh Emboss.

Bạn muốn chuyển màu đen thành trắng hay biến đổi qua lại các màu tương đối, vào Adjustment Layer/LAYER chọn Curves ở ô TYPE, Photoshop xuất hiện bảng đối thoại, quay ngược đường chéo (đưa trỏ chuột vào góc đường chéo nhấn và đẩy theo ý), hoặc đưa trỏ chuột vào (chọn hình cây viết hay đường cong) ô vuông theo sự thay đổi vị trí và hình dạng đường biểu diễn, Photoshop sẽ tạo màu tương ứng .

Nên dùng Photoshop để quét ảnh (lệnh Import/ file có điều lợi là sẽ quay ảnh được dễ dàng (Corel PHOTO-PAINT cũng quét ảnh được nhưng hình khi quay sẽ bị nhoè): dùng lệnh Rotate/Transform/LAYER, sau khi xử lý xong bạn phải chọn một công cụ khác, Photoshop đưa một bảng đối thoại, nhắp chọn Apply nếu muốn Photoshop thi hành. Các file - ảnh có phần mở rộng. bmp, Photoshop chỉ cho gọi ra nhưng không cho xử lý, nếu muốn, bạn phải sao chép toàn file -ảnh, tạo FILE New rồi đánh lại, sau khi xử lý lưu lại với phần đuôi của Photoshop (.psd).

Phần quan trọng nhất của Menu Filter vẫn là Alien Skin: lệnh Drop Shadow 2.0 (đổ bóng), có hai cách: tạo một tập tin mới có màu màn hình transparent hay nhanh hơn, xử lý ngay trên file - ảnh hiện hành, bạn nhớ huỷ chọn Preserver Transparency (trong Palette Layer), nếu quên Photoshop vẫn ra thông báo nhắc bạn huỷ chọn "...turn OFF the "Preserve Transparency". Bạn còn có lệnh toả hào quang bao quanh vùng chọn hoặc text (lệnh Grow). ở trong bảng đối thoại của lệnh : đưa trỏ chuột vào ô vuông Preview , nó sẽ biến thành hình bàn tay nhấn và giữ rồi di chuyển cho đến khi thấy đối tượng .

ở KPT3.0 bạn có lệnh Page Curl (cuốn mép trang): ngầm định cuốn luôn cả cạnh nhưng bạn vẫn có thể cuốn từng phần cạnh thậm chí chỉ một phần trong file - ảnh nếu đã dùng Marquee Tool chọn trước: trong hộp đối thoại, thích cuốn hướng nào, độ cuốn nhiều hay ít, đưa con trỏ đến các mũi tên (đang còn mở) trên khung lớn mũi tên sẽ rõ lên, bạn đẩy lên hay kéo xuống để có độ cuốn nhiều hay ít, ba hình chữ nhật bên trái xác định màu của phần cuốn hay phần trang còn lại (nếu cho thi hành chọn bóng đèn màu lục - OK , huỷ chọn bóng đèn màu đỏ - Cancel. Bạn muốn file - ảnh như được chụp qua mặt nước (lệnh kpt Interform 3.0 - nhớ huỷ chọn Preserve Transparency).

Có một điều cần nói thêm: Với những máy "bậc trung", khi xuất ra máy in bằng Photoshop bạn phải chấp nhận một điều là nếu ảnh đẹp thì text sẽ không sắc nén ( nhất là những chữ có cỡ nhỏ). Ngoài ra Photoshop không có chế độ Print preview nên hơi khó canh, ngầm định in chính giữa trang, nếu muốn in lệch phải mở Canvas Size/IMAGE lớn hơn rồi kéo file -ảnh (nên ra lệnh duplicate rồi Flatten Image để in nhanh và dễ chỉnh sửa về sau).

Cõ lẽ phải nhờ đến CorelDraw: tuy ảnh in ra có xấu hơn một chút nhưng đảm bảo sẽ đúng vị trí và kích thước, các chữ nhỏ sẽ rất bén và in tách màu được. Cách làm: tạo text nhỏ trong CorelDraw rồi chụp thành hai bản film quang cơ (một Nég, một Pos), nhờ nhà in đốt film riêng phần chữ (cách này giúp giữ nguyên bộ film ảnh, rất "tiết kiệm " để dành in được film trong (vào Print/Options/ Separation chọn Separation) hoặc xử lý ảnh để đưa tới nhà in tách màu ra film, phải đổi Mode/IMAGE ra loại CMYK (ngầm định của Photoshop là RGB).